پیشگیری از دیابت با نوعی اسیدچرب
پزشکان از چند دهه پیش به مردم می‌گویند که از غذاهای پرچرب که سرشار از چربی اشباع و کلسترول هستند، خودداری کنند. اما محققان در یک مطالعه جدید یک چربی اشباع به نام هپتادکانوئیک اسید (heptadecanoic acid) کشف کردند که ممکن است برعکس چربی‌های اشباع دیگر عمل کرده و از بروز «پیش‌دیابت» در انسان جلوگیری کند.
بر اساس این مطالعه، دلفین‌های «پوزه بطری» می‌توانند به آسانی به سندروم متابولیک که در انسان به نام پیش‌دیابت معروف است مبتلا شوند. پیش‌دیابت که عارضه عدم تحمل گلوکز نیز نامیده می‌شود، مرحله قبل از ابتلا به دیابت است و نشانه‌های آن فشارخون بالا، افزایش سطح انسولین خون، چربی اطراف شکم و افزایش چربی خون است. محققان برای درک بهتر آنچه که ممکن است محرک ابتلا به سندروم متابولیک در دلفینها باشد، رژیم غذایی آنها را که در درجه اول شامل ماهی است بررسی کردند.
به علت محبوبیت اسیدهای چرب امگا3 به عنوان مکمل غذایی، پژوهشگران سطح خونی اسیدچرب را در 49 دلفین ارزیابی کرده و دریافتند در میان 55 اسیدچرب مورد مطالعه، یک اسیدچرب اشباع به نام هپتادکانوئیک‌اسید، در سوختوساز دلفینها بیشترین فایده را دارد. بر اساس این مطالعه، دلفینهایی که سطح این اسیدچرب در خون آنها بالاتر بود، سطح انسولین و تری‌گلیسیرید پایین‌تری داشتند.
در حالیکه برخی از ماهی‌ها سطح بسیار بالایی از هپتادکانوئیک‌اسید را دارند، در ماهی‌های دیگر این اسید چرب اصلا یافت نمی‌شود.
محققان در این مطالعه، شش دلفین که سطح هپتادکانوئیک‌اسید خون آنها پایین بود را انتخاب و در رژیم غذایی آنها ماهی‌هایی را که حاوی مقادیر بالای این اسیدچرب بودند قرار دادند. در طول شش ماه مصرف این رژیم غذایی جدید، شاخص‌های سندروم متابولیک در دلفینها از جمله انسولین، گلوکز و تری‌گلیسیرید بالا به سطح نرمال رسید. این نتیجه شگفت‌آور، به دلیل کاهش نوعی پروتئین در خون به نام فریتین(ferritin) بود که عامل اصلی ابتلا به سندروم متابولیک به شمار می‌رود. در هر شش دلفین، ظرف سه هفته پس از رژیم غذایی جدید فریتین خون کاهش یافته بود.
هپتادکانوئیک‌اسید یک چربی اشباع است که در چربی‌های لبنی و برخی ماهی‌ها موجود است. بر اساس این پژوهش، این اسیدچرب در محصولات لبنی کم‌چرب به مقدار کم و در شیر پرچرب، ماست و به خصوص کره به مقدار زیاد وجود دارد. از سوی دیگر در لبنیات فاقد چربی اصلا یافت نمی‌شود و در بین ماهی‌ها، کفال بیشترین مقدار آن را دارا است.
پژوهشگران بر این باورند که اجتناب گسترده از لبنیات پرچرب می‌تواند به کمبود هپتادکانوئیک‌اسید منجر شود و این کمبود به نوبه خود ممکن است در بیماری دیابت که تقریبا به یک بیماری همه‌گیر در سراسر جهان تبدیل شده است نقش داشته باشد.
بر اساس تخمین مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری(CDC)، بیش از 86 میلیون نفر– یک نفر از هر سه بزرگسال- در ایالات متحده به سندروم متابولیک مبتلا هستند.
محققان با همکاری بیمارستانهای اطفال بررسی کردند که آیا سطح هپتادکانوئیک‌اسید در کودکان مبتلا به سندروم متابولیک و دیابت نیز پایین هست یا خیر. همچنین چگونگی تغییرات اقیانوسی به علت تغییرات آب‌وهوا و سایر اثرات زیست‌محیطی را به منظور بررسی اثرات آن بر سوختوساز بدن دلفینها ارزیابی کردند.
یافته‌های این مطالعه به خوبی هم‌راستا با شواهد علمی است که نشان می‌دهند کلسترول و برخی از چربی‌ها آنقدرها که تصور می‌شود بد نیستند. این مساله سبب شده تا پزشکان تغذیه در برخی از توصیه‌های خود مبنی بر حذف کامل چربی‌ها از رژیم غذایی تغییراتی دهند. دلیل حذف چربی از رژیم غذایی افراد محدود شدن میزان کلسترول دریافتی آنها از رژیم غذایی است.
با این حال، این بدان معنی نیست که افراد می‌توانند هر چقدر می‌خواهند محصولات پرچرب مانند کره مصرف کنند. این محصولات در کنار چربی اشباع مفید، چربی اشباع بد نیز دارند. بنابراین هر گونه تغییر در رژیم غذایی بهتر است با نظر پزشک تغذیه صورت گیرد.
این پژوهش به تازگی نشریه PLOS ONE منتشر شده است.
No tags for this post.
