کاهش مصرف سوخت های فسیلی با توسعه خودروهای هیبریدی

آلودگی محیط زیست و کاهش منابع سوخت فسیلی از جمله مشکلاتی است که آینده بشر را به مخاطره انداخته است. مطالعات نشان داده اند که بخش اعظم آلاینده های وارد شده به جو و نیز میزان سوخت فسیلی مصرف شده، ناشی از ادوات حمل و نقل و خودروهاست که سهم عمده آن را خودروهای احتراق داخلی تشکیل می دهند.

امروزه بحران های روز افزون انرژی و مشکلات مربوط به آلودگی محیط زیست به خصوص در کلان شهرها  باعث شده که خودروسازان، توسعه و تجاری سازی خودروهای هیبریدی را به عنوان جایگزینی برای خودروهای احتراق داخلی بدانند. در این میان خودروهای هیبریدی پیل سوختی با داشتن آلودگی صفر یکی از گزینه های مناسب برای رسیدن بدین اهداف است.

پیل سوختی یکی از تکنولوژی های جدید در زمینه تولید انرژی الکتریکی است که از سازگاری خوبی با محیط زیست برخوردار است و در آن تبدیل انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی با بازدهی بالا صورت می پذیرد.

در دهه های اخیر تعدادی از شرکت ها  شامل شرکت های بزرگ اتومبیل سازی و آژانس های متنوع  از تحقیقات به روی  فن آوری پیل سوختی برای استفاده در خودروها پشتیبانی کرده اند. امید می رود که انرژی پیل سوختی جایگزین منابع انرژی سنتی شود که نگرانی های فزاینده زیست محیطی به وجود آورده اند.

خودروهای هیبریدی و برقی جایگزین تاکسی های فرسوده می شوند

به گفته مرتضی ضامنی، مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌ های شهری کشور، هم اکنون از 318 هزار دستگاه تاکسی فعال در کشور 192 هزار دستگاه فرسوده هستند. این میزان فرسودگی ناوگان تاکسیرانی در سال ۱۴۰۰ به ۲۴۲ هزار دستگاه می رسد بنابراین باید برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی یک عزم ملی به وجود آید.

اهمیت این مساله باعث شد تا شورای اقتصادی کشور طرح جایگزینی 129 هزار دستگاه تاکسی فرسوده در کشور با تاکسی های پایه گاز سوز، هیبریدی و برقی را تصویب کند.

مرضیه حصاری، مدیرکل دفتر حمل‌ و نقل عمومی و ترافیک شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری ‌های کشور در این خصوص اعلام کرد: با تصویب طرح جایگزینی ۱۲۹ هزار دستگاه تاکسی فرسوده در کشور با تاکسی پایه‌ گازسوز، هیبریدی و برقی از سوی شورای اقتصاد، کمک بلاعوض تا سقف ۹۴۸ میلیون دلار از محل صرفه‌ جویی سوخت، در دستور کار دولت قرار گرفته است.

وی افزود: امیدواریم سازمان برنامه و بودجه کشور نیز با اختصاص اعتباراتی لازم، اجرای این طرح را در اولویت کاری خود قرار دهد و با نوسازی تاکسی های فرسوده کشور شاهد کاهش آلودگی هوا و میزان مصرف سوخت و بهبود و افزایش خدمات رسانی در حوزه سفرهای شهری به شهروندان باشیم.

پیش از این، اواسط اردیبهشت امسال نمایندگان مجلس شورای اسلامی در راستای کاهش آلودگی محیط زیستی و کاهش مصرف سوخت ‌های فسیلی طی مصوبه ‌ای واردات خودروهای سواری تمام برقی و تمام ترکیبی (تمام هیبریدی در ماده سه) را تا زمان تولید آنها در داخل از دریافت و ارائه گواهی اسقاط خودرو معاف کردند. آنها اعلام کردند: دولت موظف است زمینه تولید این خودروها را در داخل با آماده سازی زیر ساخت‌ های لازم ظرف مدت 5 سال فراهم کند. هزینه‌ های ناشی از اجرای این ماده از محل درآمدهای ناشی از اجرای حکم تبصره ذیل ماده 3 این قانون تامین می ‌شود.

خودروهای هیبریدی مصرف سوخت مناسب تری دارند

احسان کتانی دانش آموخته دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی اصفهان با راهنمایی دکتر محسن اصفهانیان و دکتر سعید بهبهانی طی پژوهشی از شاسی خودروی سمند برای طراحی خودروی هیبرید باتری و پیل سوختی استفاده کرده است.

نتایج پژوهش او نشان داد که خودروی هیبرید طراحی شده برای شاسی سمند دارای مصرف سوخت مناسب تری نسبت به خودروی سمند با موتور احتراق داخلی یا پیشرانه پیل سوختی است و از لحاظ شرایط دینامیکی خودرو نظیر شتاب و شیب پیمایی قابل رقابت با خودروی سمند معمولی است.

همچنین مشخص شد که کنترل کننده اصلاح شارژ باتری نیز توانایی بازگرداندن شارژ باتری را در طی شبیه سازی در هر سیکل دارد و از این نظر وابستگی خودرو برای شارژ مجدد باتری توسط برق شبکه نیز از بین می رود.

خودروی طراحی شده نیز از لحاظ مصرف سوخت، هزینه سوخت، آلودگی تولیدی، بازده چاه تا چرخ آن با خودروی بدون کنترلر اصلاح شده با قابلیت اتصال به برق نیز مقایسه شده است.

نتایج این تحقیق نشان داد که خودروی هیبرید با قابلیت شارژ خودکار دارای مصرف انرژی چاه تا چرخ بیشتری نسبت به خودروی هیبرید با قابلیت اتصال به برق است.

از سوی دیگر مشخص شد که در سیکل‌ های شهری خودروی هیبرید با قابلیت اتصال به برق دارای هزینه سوخت و انتشار گازهای آلاینده کمتری است. در مقابل در سیکل های بزرگراهی و ترکیبی خودروی هیبرید با شارژ خودکار هزینه سوخت و انتشار گازهای آلاینده کمتری دارد. همچنین زمان لازم برای اختلاف شارژ باتری نیز بررسی و مشخص شد که این زمان مقدار معقولی برای مصرف کننده است.

گزارش: بیتا اکبری