پولی شدن آموزش کودکان را از تحصیل بازمی دارد

بر طبق اصل ۳۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ « دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد.» مسئله ای که متأسفانه در چند سال اخیر به بهانه شرایط  بد اقتصادی کشور و پرداخت نشدن سرانه دانش آموزی عملاً به فراموش سپرده شده است به نحوی که اگر نخواهیم بگوییم در تمام مدارس، در بیشتر مدارس خبری از تحصیل رایگان نیست و والدین مجبور هستند مبالغی را در قالب مشارکت در امور مدرسه پرداخت کنند. این جاست که این سوال ذهنمان را درگیر می کند که اصل سی ام قانون اساسی با شرایط موجود که از رایگان بودن تحصیل خبری نیست، چه کاربردی دارد؟ سئوالی که امسال نیز مانند سال های گذشته در زمان ثبت نام از وزیر آموزش و پرورش، آقای بطحایی به عنوان بالاترین مسئول در حوزه آموزش کشور پرسیده شد و ایشان نیز به صورت قاطع پاسخ دادند: «آموزش و پرورش باید رایگان باشد.»

طبق آمار در سال گذشته حدود 125 هزار کودک از تحصیل در ایران بازمانده اند که علت این امر مشکلات فرهنگی، اجتماعی، ازدواج در سنین پایین بوده که البته به نظر می رسد ریشه اصلی اغلب این عوامل مشکلات اقتصادی باشد.

این در حالیست که از نظر آموزش و پرورش نباید حتی یک کودک هم خارج از مدرسه باشد و همه آنها باید حق دسترسی به فرصت‌های آموزشی را داشته باشند و باید حق آموزش حق تضمین‌شده برای هر کودک در کشور ما باشد. بنابراین، بهتر است همان‌طور که برای این موضوع مصوبه قانونی وجود دارد ضمانت‌های اجرایی لازم را هم فراهم کنیم تا این قانون به شکل درست و صحیح اجرا و پیگیری شود.

 

چه باید کرد؟

پیرو این موضوع، دومین نشست از سلسله نشست های تخصصی اتاق فکر «حقوق کودکان در ایران» با موضوع آسیب شناسی آموزش رایگان و اجباری و با تمرکز بر کودکان بازمانده از تحصیل، در مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری برگزار شد.

به نقل از مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری، در این نشست مهدی نوید ادهم، دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، با ارائه آمار موجود در آموزش و پرورش، درباره تعداد کودکان بازمانده از تحصیل در رده های مختلف سنی، گفت: در تحلیل این مسأله، عوامل متعددی به ویژه عوامل اقتصادی و فقر خانوار وجود دارد، چون بسیاری از این بچه ها کودکان کار هستند. بنابراین باید اجبار قانونی برای خانواده ها ایجاد شود تا فرزندان خود را ثبت نام کنند و در صورت سرپیچی جریمه شوند. همچنین باید در فرآیندهای آموزشی و تربیتی مدارس جذابیت ایجاد شود تا کودکان به مدرسه جذب شوند.

در ادامه محسن تبار کارشناس حقوق بشر وزارت دادگستری، نیز با بیان اینکه اثر تحریم ها بر خانواده ها بار شده است گفت: تحریم ها، فقر خانواده های محروم را بیشتر می کند و باعث بازماندن کودکان بیشتری از تحصیل است. خانواده ها کمتر می توانند هزینه تحصیل کودکان را پرداخت کنند و برخی از خانواده ها نیز کودکان خود را به کار می گمارند تا کمک خرج خانواده باشند. از این رو، سیاست های آموزش باید به سمت کاهش هزینه برای خانواده ها باشد.

حبیب الله مسعودی فرید، معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور نیز در رابطه با این موضوع گفت: در عرصه کودکان مسیر خوبی طی شده است اما هنوز تا نقطه آرمانی فاصله معنادار است. چهار عامل کلی برای محرومیت از تحصیل کودکان وجود دارد: اول، موجود بودن مدرسه؛ دوم، دسترسی راحت به مدرسه؛ سوم، کیفیت خدمات رسانی؛ چهارم، قابلیت پرداخت هزینه است. یعنی شاید مدرسه با کیفیت نزدیک منزل باشد اما خانواده نتواند هزینه آن را پرداخت کند. مورد بعدی اقتصاد مقاومتی است در حالی که سیاست پولی کردن آموزش و دیگر سیاست های رسانه ای مخالف اقتصاد مقاومتی است. صدا و سیما با تبلیغ کلاس های پرهزینه کاملا در تضاد با اقتصاد مقاومتی است و باید با این نوع برنامه ها برخورد شود.

رسول عمادی رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش نیز بیان کرد: ما در این 4۰ سال توسعه خوبی در آموزش و پرورش داشتیم اما به لحاظ کیفیت چندان موفق نبودیم، چون کیفیت مدارس تابع کیفیت اقتصاد، فرهنگ و اجتماع است. خیرین نقش بسزا و پر رنگی را ایفا می کنند و استفاده بیشتر از خیرین برای توسعه فضاهای آموزشی می تواند در کاهش کودکان بازمانده از تحصیل کمک رسان باشد.

 

No tags for this post.