خیز دانش‌بنیان‌ها برای صادرات دو میلیارد دلاری
به گزارش سیناپرس از مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، روح الله دهقانی که در نشست خبری نمایشگاه ایران ساخت سخن می‌گفت با بیان این‌که این نمایشگاه به تأمین یکی از مهم‌ترین نیازهای عرصه پژوهش، فناوری و نوآوری پاسخ می‌گوید، ادامه داد: طی 10 سال گذشته، یکی از نیازهای جدی کشورمان دانشگاه ها، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و پژوهشگران، تجهیزات فناورانه آزمایشگاهی و تجهیزات تست بود که و گامی اثربخش در تامین این نیاز جدی، با تولید فناورانه ابزارهای تولید تست و آزمون برداشته شد. بسیاری از تجهیزات به دلیل مشکلات تحریم‌ها در دسترس نبوده یا ناکارآمد شده بودند که با گام جدی دانشگاهیان، شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، جریان خوبی در کشور شکل گرفت که همان جریان تولید تجهیزات ازمایشگاهی و مواد پیشرفته بود.
وی افزود: تجهیزات آزمایشگاهی با مشکلاتی از جمله مشکل تاریخ انقضا، مواد اولیه، خرابی، کالیبراسیون، لوازم یدکی و افزایش تعداد دانشجویان روبه‌رو هستند. یکی از جریانات مثبت در معاونت علمی، حمایت از شرکت‌ها برای تولید مواد آزمایشگاهی و تست و آزمون پیشرفته است.
دهقانی با اشاره به فروش بیش‌تر از هزار و 647 میلیارد تومان محصول ایران ساخت با 35 درصد حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان طی 10 دوره قبلی این نمایشگاه، عنوان کرد: این حمایت موجب شد تا بسیاری از آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی که به دلیل عدم دسترسی به تجهیزات و مواد آزمایشگاهی پیشرفته و کارآمد از گردونه فعالیت و خدمت‌رسانی خارج شده بودند به مسیر فعالیت بازگردند؛ همچنین اشتغال تخصصی برای دانش‌آموختگان دانشگاهی و متخصصان شکل گرفت و به برکت این رویداد بسیاری از مراکز، به تجهیزات پیشرفته با کیفیت های بسیار خوب و پیشرفته مجهز شدند. همچنین شرکت های توانمند در تعمیر نگهداری پشتیبانی و ارتقای تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته مجهز شدند.
وی افزود: در طول این 10 سال، تمامی آزمایشگاه های ما تمام تجهیزاتی را که نیاز داشتند، تهیه کرده‌اند و حتی در برخی مواقع بیش از نیازشان، تجهیزات آزمایشگاهی تامین کرده‌اند، به همین دلیل شاهد انباشت تجهیزات و زیرساخت ها مواجه هستیم و تجهیزاتی که می‌توانند حداقل بیست ساعت خدمت ارایه کنند، بسیار کم تر از ظرفیتشان خدمت‌رسانی می‌کنند.
دهقانی تأکید کرد: رویکردهایی برای تحول در این برنامه اتخاذ شد که مهم‌ترینشان این بود که 10 سال تجربه این نمایشگاه این قابلیت را در شرکت ها ایجاد کرده که وارد عرصه تجهیزات آزمایشگاهی صنعتی و ماشین آلات پیشرفته آزمون صنعتی شوند و تجربه فعالیت شرکت ها کمک می کند که به توسعه بازارهای خود در عرصه بین‌المللی بپردازند.
وی افزود: رویکرد دوم همکاری های بین‌المللی و دعوت از مهمانان و هیأت های خارجی است به طوری که این دوره از حیث حضور مهمانانی از سایر کشورها، نسبت به دوره‌های پیشین، سرآمد خواهد بود. یکی از اولویت های این رویداد از این دوره، هیئتی خارجی متشکل از ۱۴ نفر از نخیگام و فعالان برجسته سایر کشورها است که حضوری فعال در این رویداد خواهند داشت.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری، ورود تجهیزات آزمایشگاهی ساخت ایران به سایر کشورها را رسوخ فرهنگ، توانمندی و اقتصاد ما به این کشورها خواند و ادامه داد: این نمایشگاه هم از جهت آشنایی مردم با دستاوردهای فناورانه و امیدآفرینی و ایجاد باور توانستن در جامعه و هم از حیث تامین نیاز صنایع بزرگ کشور اثربخش بوده و همچنین زمینه ورود محصولات فناورانه ساخت ایران به بازارهای بین‌المللی را فراهم می‌کند.
دهقانی با اشاره به روند رو به رشد صادرات شرکت‌های دانش‌بنیان، افزود: بر اساس آمار اعلامی صادرات شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 1398 نزدیک به 600 میلیون دلار، سال 1399 نزدیک به 300 میلیون دلار، سال 1400 نزدیک به 600 میلیون دلار، 1401 نزدیک به 850 میلیون دلار و امروز بالغ بر 1.5 میلیارد دلار است که امیدواریم تا پایان سال 1402 به رقمی فراتر از دو میلیارد دلار، افزایش یابد.
دیپلماسی فعال علم و فناوری ایران
معاون علمی،فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری، با اشاره به همکاری‌های فناورانه ایران با سایر کشورها و دیپلماسی فعال و جدی علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در دستور کار دولت، ادامه داد: همکاری های ایران با کشورهای مختلف از جمله روسیه، به شکل خاص و ویژه در حوزه فناوری، در جریان و روبه رشد است و در سفر اخیر به کشور روسیه یک همکاری به تصویب رسید که کمیته‌ای ناظر بر 8 محور مختلف از جمله حمل و نقل، انرژی، سلامت، امنیت غذایی و سایر حوزه های فناورانه است؛ همچنین در این نمایشگاه هم حضور جدی خواهند داشت. انجام اقدامات مشترک ضمن انتقال فناوری، می تواند سرریز فناوری ها را به سایر کشورها ممکن کند.
دهقانی افزود: به طور میانگین هر هفته یک هیئت خارجی به ایران سفر می‌کند یا هیئت‌هایی از ایران به عنوان سفیران علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان کشور به سایر کشورها سفر می کنند. در سفر اخیر هیئت علم و فناوری ایران به کوبا، یکی از محورهای گفت و گو خرید از نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی ایران‌ساخت بود و با توجه به فرصت سازی که صورت گرفت، هئیت های خارجی برای بازدید و خرید از تجهیزات ایران ساخت حضور خواهند داشت.
ایجاد فرصت‌های اثرگذاری نخبگان
رئیس بنیاد ملی نخبگان با اشاره به رقابت جدی کشورهای دنیا برای جذب و ماندگارسازی نیروی انسانی متخصص و نخبه، عنوان کرد: رقابت جدی امروز کشورها، بر سر نیروی انسانی توانمند و نخبه است؛ برای این که در این جریان رقابتی هم نخبگان خود را حفظ کنیم و هم از ظرفیت نخبگان خارج از کشور استفاده کنیم باید زمینه تاثیرگذاری و نقش آفرینی آنان را بیش از پیش فراهم کنیم.
دهقانی با تأکید بر این‌که با توجه به رقابت جدی جهانی در جذب نخبگان، منابع مالی محدود و رویکرد فرد نخبه مبنی بر تلاش برای اثربخش بودن در کشورش، روش پرداخت مستقیم پول و حمایت مادی صرف کارگشا و امکان‌پذیر نیست، ادامه داد: بدیهی است که با منابع محدود کشور، با اتخاذ رویکرد پرداخت مستقیم و حمایت مالی صرف از فرد نخبه، نمی توانیم در این گردونه رقابتی شدید، موفقیت چندانی داشته باشیم. خواست اصلی نخبگان هر کشوری نه تنها ایران، این است که فرصت تاثیرگذاری داشته باشند و بتوانند برای سرزمینشان کاری کنند و زمینه‌ای فراهم باشد تا از استعداد و ظرفیت آنان استفاده بهینه شود.
وی با تاکید بر این که رویکرد جدی معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان، ایجاد فرصت تاثیرگذاری برای نخبگان است و ایجاد و توسعه بازار محصولات و خدمات شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور از مصادیق ایجاد زمینه تاثیرگذاری است، ادامه داد: تمام برنامه های معاونت متمرکز بر این است که فرصت تاثیرگذاری برای افرادی که به این آب و خاک و سرزمین عشق می ورزند فارغ از آن که هر جای دنیا هستند فراهم شود. از بین تمامی کسانی که سال‌هاست بیرون از کشور زندگی می‌کنند، در قالب برنامه‌های حمایتی معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان فرصتی برای ۱۵۰ نفر از این افراد فراهم شده است تا به طور جدی به کشور کمک فناورانه کنند.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهور بیان کرد: ایجاد پارک های علم و فناوری مشترک یکی از برنامه ها است که تلاش داریم طرف خارجی زمین و عرصه، زیرساخت و ساختمان ها را در اختیار قرار دهد و ایران، تجهیزات ازمایشگاهی را ارایه دهد و این راهبرد، زمینه را برای توسعه اقتصاد و بازار شرکت‌های داخلی در عرصه بین‌المللی فراهم می‌کند.
دهقانی به نقش ستادهای توسعه فناوری در این نمایشگاه، اشاره کرد و گفت: تمام تجهیزاتی که در این نمایشگاه ارایه می شوند، در راستای توسعه فناوری‌های راهبردی هستند و ستادهای توسعه فناوری در نمایشگاه فعال خواهند بود تا ترویج و توسعه استفاده از تجهیزات را انجام دهند.
وی با اشاره به این‌که در حوزه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی، خودکفایی تا حد ۹۰ درصدی اتفاق افتاده و برای آن 10 درصد هم که جزو تجهیزات مهم و راهبردی هستند برنامه جدی داریم، عنوان کرد: یک سری تجهیزات و مواد عمومی داریم که در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی نیاز روزمره و عمومی به آن‌ها وجود دارد. خوشبختانه در تجهیزات و مواد عمومی، توانمند و خودکفا هستیم اما تجهیزات و مواد خاصی داریم که استفاده های محدودتر و یا فناوری های بالاتری دارند که 10 درصد از کل این بازار را شامل می‌شوند، اما به دلیل تحریم‌ها و محدودیت های بازار، نتوانسته ایم به خودکفایی برسیم. سعی کرده ایم در 10 درصدی که هنوز خودکفا نشده‌ایم، با حمایت‌های یارانه ای و توسعه بازار صادراتی، تولید را اقتصادی کنیم و در مسیر خودکفایی صددرصدی گام برداریم، این بخش حتی اگر اقتصادی هم نشود با توجه به راهبردی بودن و سطح بالای فناوری، برای کشور اقتدارآفرین و کمک کننده خواهند بود.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری با اشاره به حمایت‌ها برای تضمین عملکرد محصولات دانش‌بنیان ساخت داخل از جمله تجهیزات و مواد آزمایشگاهی گفت: به زودی با ایجاد صندوق تضمین کالاها و خدمات دانش‌بنیان با حمایت معاونت علمی، زمینه برای اعتماد و استفاده هرچه بیش‌تر از محصولات ساخت داخل به ویژه محصولات تولید بار اول تسهیل خواهد شد. این صندوق با مشارکت ۱۷ بیمه خصوصی با سرمایه یک هزار میلیارد تومان و قابلیت صدور ۱۲ هزار میلیارد تومان صدور تضامین، کارش را آغاز می‌کند که در نوع خود تحولی در ترویج و تسهیل استفاده از تولید دانش‌بنیان به شمار می‌رود.
دهقانی ادامه داد: با ترویج رویکرد و فرهنگ سازی و ایجاد ابزارهای پوشش ریسک محصولات، صنعت داخلی نیز به سمت استفاده هرچه بیش تر از محصولات ساخت داخل تمایل پیدا می‌کند. این موضوع در بسیاری از حوزه‌ها به خوبی نتیجه بخش بوده است و به طور مثال در حوزه کاتالیست ها که خوراک‌اصلی پتروشیمی ها به شمار می‌رود، تا سال های اخیر، استقبالی از محصول داخلی صورت نمی‌گرفت، اما با شناخت از کیفیت و کارآمدی نمونه‌های داخلی، اکنون سهم قابل توجهی از کاتالیست های مورد نیاز پتروشیمی ها از شرکت های دانش بنیان داخلی تامین می شود.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان با اشاره به حمایت از محصولات عرضه شده در نمایشگاه ایران‌ساخت با روش‌های جدیدی همچون اعطای اعتبار مالیاتی گفت: تا سقف 100 میلیارد تومان آمادگی پرداخت یارانه داریم و با توجه به افزوده شدن مدل های حمایتی و تامین مالی جدید انتظار می رود تا ۵۰۰ میلیارد تومان به ظرفیت تامین مالی بازارها کمک شود.
