اغلب پژوهشهای کشور پراکنده و بیهدف هستند

زلفی گل کارشناسی ارشد خود را شهریور ۱۳۷۲ از دانشگاه صنعتی اصفهان و مدرک دکترا را مرداد ۱۳۷۶ از دانشگاه شیراز دریافت کرده است. پس از آن سال ۱۳۸۰ به عنوان دانشیار در دانشگاه بوعلی سینا به فعالیت پرداخت و مرداد ۱۳۸۴ به درجه استادی در این دانشگاه نائل آمد.
بانی تاسیس بنیاد ملی نخبگان کشور، معاون آموزشی دانشكده علوم دانشگاه بوعلی سینا (۱۳۷۹-۱۳۸۲)، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه (۱۳۸۲-۱۳۸۴)،عضو هیات امناء دانشگاه بوعلی سینا، قائم مقام معاون اول ریاست جمهوری در بنیاد نخبگان(۱۳۸۴-۱۳۸۵)، عضو كمیسیون مشورتی نخبگان و استعدادهای درخشان شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۸۵، رییس دانشگاه بوعلی سینا(۱۳۸۹-۱۳۹۳) و دبیر انجمن شیمی ایران(۱۳۸۷-تاکنون) از سوابق اجرایی زلفی گل است.
دانشجوی نمونه دكتری دانشگاه شیراز (سال ۱۳۷۳)، كسب رتبه اول پژوهشهای بنیادی در بیست و یكمین جشنواره بین امللی خوارزمی (۱۳۸۶)، اخذ جایزه رتبه اول پژوهش های بنیادی از COMSTEC در بیست و یكمین جشنواره بین امللی خوارزمی (۱۳۸۶)، شیمیست برجسته آلی زیر ۴۰ سال كشور و دریافت جایزه ویژه دكتری ارشیا آزاد، شیمیدان برجسته شیمی آلی کشور توسط انجمن شیمی ایران در سال ۱۳۹۲، دانشمند برگزیده در لیست یك درصد برتر دانشمندان جهان پر استناد در رشته شیمی از سال ۱۳۸۳ تا کنون، دانشمند برگزیده کشورهای جهان اسلام در سال ۱۳۸۸، پژوهشگر نمونه استان همدان در سال ۱۳۷۹، پژوهشگر نمونه دانشگاه بوعلی سینا در سالهای ۱۳۷۹،۱۳۸۰ ، ۱۳۸۱ ،۱۳۸۲ و ۱۳۸۵، مشارکت درچاپ بیش از ۴۱۰ مقاله ISI ،تالیف کتابهای «مبانی سنتز ترکیبات آلی با نگرشی نوین» و «دانش برای دانایی»، شیمیدان برجسته آلی جوان کشور در گرایش شیمی آلی توسط انجمن شیمی کشور (۱۳۹۲)، رییس دانشگاه نمونه کشور در سال ۱۳۸۸، رییس دانشگاه نمونه در بخش فرهنگی و حمایت از انجمن های علمی( در سالهای ۱۳۸۹ و ۱۳۹۱) از دیگر جوایز ارزنده ای است که در کارنامه علمی- تحقیقاتی و پژوهشی او میدرخشد.
چه عاملی باعث شد تا رشته شیمی را انتخاب کنید؟
تجربه به من ثابت کرده است که تمام رشته ها، گرایش ها و شاخه های علمی زیبایی خاص خود را دارند. هر چه فردی علم و دانش بیشتری نسبت به یک رشته داشته باشد آن رشته برایش جذابتر می شود. من هم هرچه مطالعه ام در این زمینه بیشتر شد، نسبت به این رشته علاقمندتر شدم. همچنین نیاز شدید آن زمان به داشتن دبیر شیمی در کشور باعث شد من این رشته را برای ادامه تحصیل انتخاب کنم.
گفتگوی سیناپرس با این استاد و پژوهشگر نمونه را بخوانید:
مگر رشته شیمی چه زیباییهایی دارد که شما را به خود جذب کرده است؟
هم اکنون شناخت جهان آفرینش و خالق به صورت شناخت ماکروسکوپی( کل به جزء) و میکروسکوپی( جزء به کل) امکان پذیر است. رشته شیمی کمک می کند تا نظم اتم و مولکول را مشاهده و قضاوت کنیم. مشاهده این همه نظم در مقیاس میکرو و ماکرو بدون ناظم ممکن نیست. از دیگر زیباییهای این رشته امکان طراحی و خلق مولکولهای جدید و هدفمند است یعنی یک شیمی دان می تواند بر اساس نیازش مواد و مولکولهای جدیدی سنتز کند؛ به عبارت دیگر، در این رشته امکان جولان علمی بسیار بالا هست. از سوی دیگر این رشته علمی فراتر از زمین و زمان بوده و سقف پرواز در این رشته بی نهایت است. بنابراین افراد بلند پرواز در این رشته اثربخشی بیشتری خواهند داشت.
علت موفقیت های علمی خود را در چه چیز می دانید؟
در وهله نخست لطف خدای بزرگ و پس از آن حمایت خانواده ام و قرار گرفتن انسان های بزرگ، دانشمندان و استادان به نام بر سر راهم در موفقیت من سهم چشمگیری داشتند. پس از آن داشتن اراده قوی و جسارت علمی، تلاش و پشتکار، دانشجویان مستعد و سخت کوش دوره های کارشناسی ارشد و دکترا و فراهم بودن بسترهای مناسب و لازم در دانشگاه بوعلی سینا و شهر همدان و همچنین فداکاری و همراهی همسرم باعث شد در این امر به موفقیت دست یابم.
اگر شانس دوباره ای داشته باشید و بتوانید به گذشته برگردید آیا بار دیگر این رشته را انتخاب خواهید کرد؟
بدون شک و با اعتماد بیشتر حتما این رشته را انتخاب خواهم کرد.
در حال حاضر چه نقاط ضعف و قوتی در حوزه علوم پایه از جمله علم شیمی وجود دارد؟
داشتن منابع انسانی متخصص و پر انگیزه، اقتصادی بودن کشور بر پایه نفت، گاز، پتروشیمی، معادن، صنایع شیمیایی، بومی شدن و بودن این دانش در کشور، داشتن ریشه تاریخی این دانش در کشور از جمله مهمترین نقاط قوت این رشته در کشور است. اما جدا از این نقاط قوت، ما هنوز در یک سری مسایل دچار ضعف و مشکل هستیم. فقر بسترهای سخت افزاری مانند تجهیزات پیشرفته و آزمایشگاههای تحقیقاتی مجهز و پیشرفته، بکار نگرفتن دانش آموختگان متخصصان این رشته، ارتباط نداشتن حلقه واسط بین دانشگاه و بخش صنعت و همچنین هدفمند نبودن تحقیقات این زمینه علمی در کشور مهمترین نقاط ضعفی هستند که باید تدابیری اساسی برای آن اندیشید.
سطح توسعه علم نظری و کاربردی حوزه کاری خودتان در ایران را نسبت به کشورهای دیگر چگونه مقایسه می کنید؟
متاسفانه هم اکنون ما به دلیل کمبود تجهیزات و اعتبارهای تحقیقاتی در بخش تجربی از کشورهای دیگر عقب تر هستیم اما از نظر آموزشی و تئوری از جایگاه خوبی برخورداریم؛ مهمترین علت کسب این جایگاه مربوط به پذیرش دانش آموختگان ما در خارج از کشوراست.
هم اکنون سهم ما از تولید علم جهان چقدر است؟
هم اکنون سهم ما از تولید علم جهان حدود یک و نیم درصد است اما اگر چنانچه سهم بودجه پژوهشی افزایش نیابد و تجهیزات لازم در اختیار پژوهشگران قرار نگیرد شیب تولید علم ما کاهش خواهد یافت یا رشد نخواهد کرد.
چرا با وجود رشد علم تئوری مان هنوز رشد مقالات و توسعه علمی و نظری کشور باعث رشد صنایع ما نشده است و کمتر از این مقالات در جهت سازندگی کشور استفاده می شود؟
در حال حاضر به دلیل هدفمند نبودن تحقیقات و ارتباط نداشتن دانشگاه با صنعت از این مقالات به درستی استفاده نشده است. در حقیقت ما پازل پژوهش ملی نداریم و به تبع آن پژوهشگران ما هم فاقد پازل پژوهشی هستند به همین دلیل غالب پژوهشها پراکنده و بی هدف هستند. از طرف دیگر قوانین، مقررات، ارزیابی و نظام سنجش هدفمند نیستند و صرفا برای هدایت به سمت تولید مقاله است. از اینرو برای تحقق این امر باید طرحی نو درانداخت و نظام ارزیابی و سنجش جدیدی در کشور حاکم کرد.
اگر همچنان غفلت کنیم به کجا می رسیم؟
غفلت از این امر باعث می شود تا ما به تولید ثروت از دانش نرسیم و با حجم انبوهی از دانش آموختگان روبرو شویم که به جای کارآفرینی، دنبال کار باشند. همچنین غفلت و توجه نکردن به این مساله معضل بیکاری را دو چندان خواهد کرد.
No tags for this post.