سرمایه اجتماعی؛ثروت نامرئی جوامع

احتمالا نخستین مقوله ای که با شنیدن این واژه در ذهن متبادر می شود، پول و ارز و طلا و… است. اما واقعیت این است که سرمایه، فقط شامل اینها نمی شود. بلکه، هر چیز ارزشمندی اعم از توانایی‌، استعداد و… در زمره سرمایه محسوب می شود.

با توجه به این تعریف است که سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های اساسی در توسعه  و پویایی هر شهری محسوب می‌شود. به گونه ای که به عنوان زیر بنای توسعه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی یک کلانشهر و حتی یک کشور مورد توجه قرار گرفته و از آن تحت ‌عنوان ثروت نامرئی جوامع یاد می شود.

تقویت سرمایه اجتماعی باعث افزایش مشارکت‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهروندان شده و در پی آن آسیب‌ها و جرائم اجتماعی، احساس محرومیت و ناامیدی را در کلانشهرها کاهش می دهد. از این روست که از سرمایه اجتماعی، به‌عنوان زیربنای توسعه اقتصادی جوامع و کلانشهرها یاد می شود.

با توجه به اهمیت این موضوع، امروزه سیاستمداران، جامعه شناسان، دولتمردان و… سرمایه اجتماعی را به عنوان یکی از مقوله های اساسی که نقش بسیار مهمی در جوامع ایفا می کند، تلقی کرده و دانشمندان علوم اجتماعی و برنامه ریزان شهری معتقدند که در غیاب سرمایه اجتماعی سایر سرمایه ها نیز اثر بخشی خود را از دست می دهند.

به گونه ای که بدون سرمایه اجتماعی پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی ناهموار و دشوار می شود.

با توجه به این موضوع، پایان نامه ای با عنوان «تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه انسانی» با نگاهی به سیر تحول نظریات توسعه، به این نتیجه رسیده است که تعریف مفهومی توسعه، از مفهوم رشد (بدون توجه به جنبه‌های انسانی بشر) به سمت توجهات انسانی معطوف شده است.

از سوی دیگر، شاخص‌های توسعه نیز همگام با نظریات توسعه دچار پیشرفت‌هایی شده و از شاخص رشد اقتصادی (به عنوان شاخصی برای توسعه)، به شاخص توسعه‌پایدار و در نهایت به شاخص توسعه انسانی رسیده است. این پژوهش به این سوال که عوامل اثرگذار بر این شاخص چه عواملی هستند؟ پاسخ داده و یکی از عوامل مهم در اثرگذاری بر این شاخص را سطح سرمایه اجتماعی به عنوان عامل آسان‌کننده جریان تولید، خلق ثروت و رفاه دانسته است.

فرضیه این پژوهش، نقش مثبت سرمایه اجتماعی در بالابردن سطح شاخص توسعه انسانی است که محقق با روش اقتصاد‌سنجی داده‌های تابلویی فضایی و با استفاده از داده‌های استانی در پی تأیید این فرضیه بوده است. نتیجه حاصل از این پژوهش بیانگر نقش مثبت اثرگذاری لگاریتم سرمایه اجتماعی بر لگاریتم شاخص توسعه انسانی است.

بر اساس این گزارش، این پایان نامه توسط احمد شعبانی، سیدرضا نخلی و مصطفی شیخانی از دانشگاه امام صادق تهیه و تالیف شده است.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا