دستگاه های دولتی به پژوهش بی مهرند

البته انجام پژوهش صرف، راهکاری مناسب برای خلق نوآوری و تحول نیست بلکه پژوهش ‌‌های کاربردی هستند که منجر به خلق ثروت می شوند و سر آغازی برای تحول بنیادین به حساب می آیند.

دکتر کمال خدایی، مدیر گروه پژوهشی زمین شناسی محیطی پژوهشكده علوم پایه كاربردی جهاد دانشگاهی در این خصوص به سیناپرس گفت: همواره انجام کارهای پژوهشی پرهزینه هستند از اینرو نخستین چالش پژوهشگران، اختصاص بودجه های لازم برای انجام کارهای پژوهشی است. این بودجه ها اغلب از سوی دولت یا بخش خصوصی تامین می شوند. دولت نیز هنگام مواجه شدن با کسری بودجه، بودجه پژوهشی را کاهش می دهد.

عضو هیات علمی گروه پژوهشی زمین شناسی محیطی، پژوهشكده علوم پایه كاربردی جهاد دانشگاهی افزود: در شرایطی که اکنون با تحریم های اقتصادی مواجه هستیم به جای اختصاص بودجه به انجام کارهای پژوهشی، بودجه پژوهشی حذف می شود.

بخش خصوصی نیز در این حوزه بسیار توانمند نیست زیرا اغلب صنایع بزرگ در دست دولت است و فضای رقابتی نیز وجود ندارد از اینرو بخش خصوصی چندان بهایی به انجام فعالیت های پژوهشی و توسعه نمی دهد. احساس نیازی نیز برای توسعه طرح های پژوهشی ندارد.

این جهادگر نمونه اظهارداشت: از سوی دیگر پژوهشگران نیز باید به دنبال انجام پژوهش های هدفمند باشند. قطعا طرح های پژوهشی هدفمند حتی در شرایط بد اقتصادی نیز به نتیجه می رسند. پژوهشگران باید ظرفیتی در خود ایجاد کنند که بتواند نیازهای جامعه و صنعت را رفع کنند.

به گفته وی، هرچند اکنون بسیاری از دانشگاه ها و دانشجویان تحصیلات تکمیلی به روی پایان نامه علمی و پژوهشی فعالیت می کنند و ایران دارای رتبه نخست تولید علم در منطقه است و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز حمایت های ویژه ای از طرح های تحقیقاتی دارد اما اکنون به اهداف ایده آل برنامه های توسعه پنجم و ششم نرسیده ایم زیرا هنوز بسیاری از این طرح های پژوهشی کاربردی نیستند.

وی یادآور شد: اگر پژوهشگر به دنبال انجام کارهای پژوهشی هدفمند باشد و روی این مساله تمرکز کند، قطعا پس از گذشت چند سال اتفاق بسیار مهمی در کشور رخ خواهد داد که علاوه بر کشور، خود او نیز سودمند خواهد شد. به عنوان مثال در طول سی سال خدمت یک استاد دانشگاه ، حداقل 3 دانشجوی تحصیلات تکمیلی نیز در کنار او مشغول به فعالیت خواهند شد که اگر آنها روی یک طرح پژوهشی و کاربردی تمرکز کنند، اتفاق خیلی بزرگی در جامعه رخ خواهد داد اما متاسفانه به علت کمبود بودجه هر دانشجویی در زمینه ای مجزا به فعالیت می پردازد که خروجی زیادی نیز به دنبال ندارد.

ضرورت تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت

حمید یاسی پور طهرانی، معاون پژوهشی جهاددانشگاهی واحد هرمزگان نیز در این خصوص گفت: هم اکنون با وجود اهمیت بحث پژوهشی در شرایط تحریم ها و مشکلات اقتصادی کشور، دستگاه های اجرایی در وهله نخست، مجبور به تامین حقوق و دستمزد کارکنان و نیازهای اولیه شان هستند، در نتیجه آنها به طور جدی به مباحث پژوهشی ورود پیدا نمی کنند؛ یعنی عملا بحث های پژوهشی در دستگاه های دولتی مورد بی توجهی قرار می گیرد.

صنعت به دنبال طرح های کاربردی باشد که مورد نیاز جامعه است. اگر از ابتدا تعریف درستی از پروژه شود، قطعا این طرح ها کاربردی تر خواهند شد.

به گزارش سیناپرس، وی افزود: شرکت های خصوصی و بزرگ نیز در این شرایط کمتر به انجام کارهای پژوهشی و گرایش به سمت دانشگاه ها برای رفع نیازهایشان پیدا می کنند، زیرا دانشگاه ها نتوانسته اند آن ارتباط سازنده و لازم را با صنایع بزرگ برقرار کنند.

وی خاطرنشان کرد: یکی از علل اصلی جدایی و گسست این دو بخش از یکدیگر، به صنعت ارتباط دارد. در حال حاضر صنعت حاضر نیست خدمات و امکانات لازم را در اختیار دانشگاه ها قرار بدهد. چه بسا طرح هایی از سوی صنعت تعریف شده اما اطلاعات مورد نیاز به درستی به پژوهشگران ارایه نشده اند، این مساله باعث می شود تا پژوهشگران با مشکلات متعددی مواجه باشند.

وی یادآور شد: اکنون این عدم تمایل میان تمامی ارکان بخش خصوصی و صنایع رسوخ پیدا کرده است. این امر باعث شده تا دانشگاهیان نیز با بخش صنعت فاصله پیدا کنند. در حالی که اکنون در شرایط تحریم هستیم و باید توجه ویژه ای به کارهای پژوهشی داشته باشیم تا بتوانیم با اتکا به توان داخلی، نیازهای کشورمان را برطرف کنیم. ما اکنون باید تمام توان مان را روی بحث رونق تولید بگذاریم تا چرخه تولید در کشور از کار نیافتد.

معاون پژوهشی جهاددانشگاهی واحد هرمزگان بیان کرد: صنایع گاهی اوقات طرح پژوهشی را درست تعریف می کنند. آنها ابتدا یک کلیتی از طرح می دهند ، دانشگاه ها نیز آن طرح را به صورت پروپوزال ارایه می کند. سپس پروپوزال تایید شده از سوی صنعت، توسط پژوهشگران دانشگاهی به مرحله اجرایی در می آید. گاهی برخی از این طرح ها در ابتدا با استقبال زیاد بخش صنعت مواجه می شوند اما بعدها مورد کم توجهی قرار می گیرند. نا آگاهی صنایع از این طرح باعث خاک خوردگی برخی از این پژوهش ها در کتابخانه ها می شود.

به گفته وی، مهم این است که صنعت به دنبال طرح های کاربردی باشد که مورد نیاز جامعه است. اگر از ابتدا تعریف درستی از پروژه شود، قطعا این طرح ها کاربردی تر خواهند شد.

گزارش: فرزانه صدقی

No tags for this post.