اشتراک ژنتیکی رومیها و مردم خاورمیانه
بر اساس نتایج یک مطالعه دی.ان.ای که اخیراً منتشرشده است، مشخص شد که ساکنان امپراتوری روم باستان در دوره اوج این امپراتوری از نظر ژنتیکی شباهت زیادی با جمعیت ساکن در مدیترانه شرقی و خاورمیانه داشتند.
مطالعه دی.ان.ای ساکنین روم باستان مشخص میکند که جمعیت این امپراتوری از نظر ژنتیکی با مردم خاورمیانه بسیار نزدیک بوده و این ارتباطات برای مدتی طولانی بین آنها وجود داشته است.
این مقاله بر پایه اطلاعات دادههای ژنتیکی استخراجشده از 127 اسکلت از 29 منطقه باستانی در امپراتوری روم مناطق اطراف آن و همچنین مردم خاورمیانه نوشتهشده است. در این مطالعات، نمونههای انسانی از 12 هزار سال پیش تا دوران امپراتوری روم از این مناطق بررسی شدند. لازم به توضیح است که روم و بخشهای مختلف ایتالیا از نظر آثار باستانی تاریخی بسیار غنی بوده و مطالعات و پژوهشهای باستانشناسانه زیادی در این رابطه انجامشده اما تاکنون مطالعات ژنتیکی نسبتاً کمی در این حوزه صورت گرفته است. تیمی از پژوهشگران دانشگاه استنفورد با همکاری چند دانشگاه از کشور ایتالیا در مطالعات جدید خود دریافتند که مردم در اولین دورههای شکلگیری شهر روم تا زمان سقوط امپراتوری روم غربی در قرن چهارم میلادی از نظر ژنتیكی شبیه سایر ساکنین اروپای غربی بودند.
اما در دوره امپراتوری، ساکنین امپراتوری روم از نظر ژنتیکی بیشتر با مردم یونان، سوریه و لبنان مشترک بودند. نخستین توالی ژنتیکی در این مردم، از سه گروه مجزای شکارچیان و گردآورندگان غذا که در فاصله 12 تا 9 هزار سال پیش زندگی میکردند، مشاهده میشود.
مطالعات ژنتیکی نشان میدهد، در حدود 9 هزار سال پیش و پس از مهاجرت گسترده کشاورزان از آناتولی و مناطق گوناگون ترکیه امروزی، دوباره ترکیب ژنتیکی رومیان نسبت به بقیه اروپا تغییر کرد.
بااینوجود، از سال 900 تا 200 پیش از میلاد، موارد متعدد ژنتیکی ساکنین روم از نظر اندازه و اهمیت تغییر کردند و این تنوع از 27 سال پیش از میلاد تا سال 300 میلادی بهطور چشمگیری افزایش پیدا کرد. در این زمان امپراتوری روم بین 50 تا 90 میلیون نفر جمعیت داشت و شامل مناطق متعددی از خاورمیانه تا انگلستان و شمال آفریقا میشد.
از میان 48 فرد نمونهبرداری شده که در این دوره از امپراتوری روم زندگی میکردند، فقط دو نفر ارتباط ژنتیکی قابلتوجهی با مردم اروپا نشان دادند.
ران پیناسی (Ron Pinhasi) از پژوهشگران دانشگاه وین که دی.ان.ای موجود در استخوانهای گوش اسکلتها را استخراج میکند، در این رابطه اعلام کرد: «تنوع ژنتیکی بین ساکنین روم بسیار زیاد بود. پس از تقسیم امپراتوری به دو بخش با پایتخت شرقی در قسطنطنیه (استانبول امروزی)، تنوع ژنتیکی مردم روم بار دیگر کاهش یافت.»
جاناتان ریچارد (Jonathan Pritchard) متخصص ژنتیک جمعیت از دانشگاه استنفورد که توالی و تجزیهوتحلیل دی.ان.ای این نمونههای باستانی را انجام داده بود، در این رابطه اظهار داشت: «مطالعه دی.ان.ای ساکنین روم باستان مشخص میکند که جمعیت این امپراتوری از نظر ژنتیکی با مردم خاورمیانه بسیار نزدیک بوده و این ارتباطات برای مدتی طولانی بین آنها وجود داشته است.»
شرح کامل این پژوهش و یافتههای بهدستآمده از آن در آخرین شماره مجله تخصصی science منتشرشده و در اختیار پژوهشگران قرار دارد.
مترجم: احسان محمدحسینی
No tags for this post.