ناسا در ماه آب پیدا کرد

تیمی از پژوهشگران دانشگاه‌های هاوایی و براون به سرپرستی شوای لی (Shuai Li) و با همکاری مرکز پژوهشی آمس ناسا (Ames Research Center) در کالیفرنیا به سرپرستی ریچارد الفیک (Richard Elphic) موفق به کشف سه نشانه مهم از وجود آب و طیف این ماده در اطلاعات و تصاویر جمع‌آوری‌شده توسط نقشه‌بردار معدن شناسی ماه شدند.

شواهد قطعی وجود آب که در این مطالعات جدید کشف‌شده‌اند، در مدار بیست درجه از مرکز قطب شمال و قطب جنوب ماه یافت شده و لازم به توضیح است که این مناطق را می‌توان جز سردترین و تاریک‌ترین بخش‌های ماه به شمار آورد. به گفته دانشمندان، میزان بیشتری از یخ در ناحیه قطبی جنوب ماه وجود دارد. این لایه‌های یخ بیشتر در پایین دهانه‌هایی که همیشه در سایه قرار دارند، واقع‌شده است. در منطقه قطبی شمال ماه نیز لایه‌های یخزده آب به‌صورت نازک‌تر و پراکنده‌تر، قابل‌مشاهده است.

نقشه‌بردار معدن شناسی ماه در سال 2008 میلادی توسط فضاپیمای چاندرایانا-1 Chandrayaan-1 که یک فضاپیمای هندی محسوب می‌شود، به مأموریت اعزام‌شده و موفق شد بازتاب وجود آب منجمد در مناطق قطبی قمر زمین را شناسایی کرده و به‌طور مستقیم به کمک اشعه مادون سرخ، مولکول‌های آب را در این مناطق بررسی کند. به‌این‌ترتیب دانشمندان می‌توانند تعیین کنند که آیا آب کشف‌شده در حالت‌جامد و یخزده بوده یا اینکه به‌صورت مایع یا گاز طبیعی است؟

نقشه‌بردار معدن شناسی ماه در فاصله سال‌های نوامبر 2008 تا آگوست 2009 به بررسی سطح ماه پرداخت. سازمان فضایی ناسا در بیانیه‌ای که در این رابطه منتشرشده است، اعلام کرد: «مطالعات و مشاهدات پیشین به‌صورت غیرمستقیم موفق به شناسایی شواهد و نشانه‌های حضور آب در سطح ماه و به‌ویژه بخش‌های قطب شمال و جنوب آن شده بود اما این نشانه‌ها با سایر عوارض و پدیده‌های طبیعی از قبیل بازتاب غیرعادی سطح ماه قابل توجیه بوده و به‌این‌ترتیب تا پیش‌ازاین امکان اثبات وجود آب در ماه وجود نداشت.»

شواهد قطعی وجود آب که در این مطالعات جدید کشف‌شده‌اند، در مدار بیست درجه از مرکز قطب شمال و قطب جنوب ماه یافت شده و لازم به توضیح است که این مناطق را می‌توان جز سردترین و تاریک‌ترین بخش‌های ماه به شمار آورد.

به گفته دانشمندان، میزان بیشتری از یخ در ناحیه قطبی جنوب ماه وجود دارد. این لایه‌های یخ بیشتر در پایین دهانه‌هایی که همیشه در سایه قرار دارند، واقع‌شده است. در منطقه قطبی شمال ماه نیز لایه‌های یخزده آب به‌صورت نازک‌تر و پراکنده‌تر، قابل‌مشاهده است.

در بخش تحتانی دهانه موردنظر قطب جنوب ماه که هیچ‌گاه نور خورشید به آن نمی‌تابد، معمولاً در حدود منفی 157 درجه سانتی‌گراد بوده و این دما به‌ندرت تغییر می‌کند زیرا حرکت محوری ماه در این بخش بسیار ناچیز است. به باور دانشمندان، اگرچه سطح ماه دارای آب یخزده نسبتاً کمتری از عطارد یا سرس است اما این منابع آب برای اکتشافات بعدی و یا حتی ایجاد سکونتگاه روی ماه در آینده، بسیار ارزشمند محسوب می‌شود.

این موضوع از مدت‌ها پیش مدنظر پژوهشگران قرار داشته و بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، عنوان‌شده بود که موفقیت‌های آینده بشر درزمینهٔ سفرهای کیهانی تا حد زیادی بستگی به رفتن به ماه، تبدیل این قمر به یک ایستگاه سوخت‌گیری و ایجاد یک کلنی در آن دارد. بر این اساس میزان موفقیت طرح‌های فضایی بستگی مستقیم به پروژه تبدیل ماه به یک ایستگاه سوخت‌گیری داشته و به‌این‌ترتیب ما می‌توانیم از این محل به‌عنوان یک ایستگاه برای سفرهای دورتر فضایی استفاده کنیم. نقشه موردنظر در این مسیر نیز شکستن لایه‌های یخ موجود در ماه باهدف تجزیه آن‌ها به هیدروژن و اکسیژن برای تولید سوخت است.

بر اساس سناریویی که وزیر بازگانی پیشین آمریکا ارائه داده بود، راکت‌های فضاپیما از زمین باهدف توقف در ماه به‌جای سفر مستقیم به سایر سیاره‌ها حرکت کرده و سپس از ماه می‌توان بخش دوم مأموریت آن‌ها به مقصد مریخ یا بخش‌های دوردست در فضا انجام شود. این راکت‌های فضاپیما در ماه سوخت‌گیری کرده و سپس به سمت هدف موردنظر در مأموریت خود که می‌تواند سیارات یا سیارک‌های دیگر باشد، حرکت می‌کنند. این پرواز ثانویه بسیار ساده‌تر از پرواز نخستین از زمین خواهد بود زیرا در ماه اتمسفر وجود نداشته و علاوه بر آن میزان نیروی جاذبه موجود در ماه نیز بسیار کمتر از زمین است.

در بیانیه جدید ناسا تصریح‌شده است: «با داشتن یخ کافی در سطوحی با عرض چند میلی‌متر، ممکن است این آب به‌عنوان یک منبع برای سفرهای اکتشافی آینده و حتی اقامت در ماه مورداستفاده قرارگرفته و به‌طور بالقوه این موضوع، امکان دسترسی آسان‌تر به منابع آب شناسایی‌شده در زیر سطح ماه را فراهم کند.»

شرح کامل این پژوهش و یافته‌های به‌دست‌آمده از آن در آخرین شماره مجموعه مقالات آکادمی علوم ایالات‌متحده آمریکا (Proceedings of the National Academy of Sciences) منتشرشده و در اختیار پژوهشگران قرار دارد.

ترجمه: احسان محمدحسینی

منبع: thespacereporter و futurism

No tags for this post.