معرفی زیرساخت های دیجیتال آینده

طبق گزارش شرکت پژوهشی و مشاوره آمریکایی گارتنر که در کنفرانس فناوری Infrastructure IT، Infrastructure، Operations and Cloud منتشرشده، مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات باید برای تعدادی از تغییرات تکنولوژیکی پیش رو آماده شوند تا زیرساخت دیجیتال را در سال ۲۰۱۹ میلادی ادامه دهند.

در سال های آینده تمرکز مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات صرفاً تحویل پروژه نبوده و اصلی ترین دغدغه آن ها ارائه محصولات و خدمات استراتژی تجاری است که پشتیبانی سازمان را به دنبال خواهد داشت. در این میان باید مشخص کرد که چگونه می‌توان از قابلیت‌هایی مانند هوش مصنوعی، دستگاه خودکار شبکه و یا رایانش لبه‌ای برای پشتیبانی از زیرساخت‌های در حال رشد و نیازهای تجاری استفاده کرد؟

راس وینسر (Ross Winser) مدیر ارشد و تحلیلگر شرکت پژوهشی و مشاوره آمریکایی گارتنر در این رابطه گفت: « در سال های آینده تمرکز مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات صرفاً تحویل پروژه نبوده و اصلی ترین دغدغه آن ها ارائه محصولات و خدمات استراتژی تجاری است که پشتیبانی سازمان را به دنبال خواهد داشت.»

در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان از قابلیت‌هایی مانند هوش مصنوعی، دستگاه خودکار شبکه و یا رایانش لبه‌ای برای پشتیبانی از زیرساخت‌های در حال رشد و نیازهای تجاری استفاده کرد؟

در طول این کنفرانس ده روند فناوری ازجمله رایانش بدون سرور و هوش مصنوعی که روی زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات سال ۲۰۱۹ میلادی تأثیرگذار هستند و در سال جدید عملکرد مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات را تحت تأثیر قرار خواهند داد، معرفی شدند. در اینجا به‌طور مختصر به این فناوری‌ها اشاره می‌کنیم:

رایانش بدون سرور (Serverless computing): رایانش بدون سرور یک الگوی معماری نرم‌افزاری رو به رشد است که می‌تواند نیاز به ارائه و مدیریت زیرساخت را از بین ببرد. مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات باید نیاز به استفاده از رایانش بدون سرور، مدیریت رابط برنامه‌نویسی کاربردی و موافقت‌نامه‌های سطح خدمات را بیشتر از زیرساخت‌های فیزیکی پذیرفته و در نظر داشته باشند. طبق گفته وینسر باید توسعه قابلیت‌های پشتیبانی و مدیریت در تیم های مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات مورد تمرکز قرار گیرد زیرا بیش از ۲۰ درصد از شرکت‌های سرمایه‌گذاری جهانی تا سال ۲۰۲۰ میلادی فناوری‌های رایانش‌های بدون سرور را در اختیار خواهند داشت درحالی‌که این تغییر تا به امروز کمتر از ۵ درصد بوده است.
هوش مصنوعی: هوش مصنوعی ارزش بسیار زیادی برای مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات دارد چراکه آن‌ها بیش از آنکه نیازمند تعداد زیاد کارمند باشند نیازمند مدیریت عظیم زیرساخت‌ها هستند. گارتنر پیش‌بینی می‌کند که هوش مصنوعی در هسته تجارت دیجیتال کاربری داشته و ارزش کسب‌وکار جهانی به‌طور مستقیم توسط هوش مصنوعی سنجیده می‌شود که تا سال ۲۰۲۲ میلادی به حدود ۳/۹ تریلیون دلار خواهد رسید.
نظم معماری در شبکه‌های کامپیوتری (Network agility) یا بی‌نظمی معماری در آن: نظم معماری شبکه‌های کامپیوتری بر پایه همه‌چیز است که از آن جمله می‌توان به خدمات رایانش ابری تا رایانش لبه‌ای اشاره کرد. به اعتقاد وینسر این کار در سال ۲۰۱۹ میلادی و پس‌ازآن انجام‌شده و ادامه خواهد داشت. مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات باید بر چگونگی کمک به تیم هایشان در افزایش سرعت عملیات شبکه‌ها برای پاسخگویی به نیازهای رو به رشد همچون اینترنت G5 تمرکز کنند.
مرگ مرکز داده (Death of the data center): گارتنر پیش‌بینی می‌کند تا سال ۲۰۲۵ میلادی، ۸۰ درصد از شرکت‌ها کاملاً از مراکز داده‌های پیشین دور خواهند شد. به اعتقاد وینسر، مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات باید با توجه به بار کاری بر پایه نیازهای تجاری آماده شوند نه به جهت تحمیل مکان فیزیکی. از مجموعه اطلاعات گرفته تا رایانش‌های ابری عمومی، جایگزین‌های بسیاری در مراکز داده‌ها وجود دارد. مدیران این حوزه باید شناسایی کنند که آیا واقعاً دلایل استراتژیکی برای حفظ نیازهای پیشین وجود دارد؟ یا نه به‌ویژه هنگامی‌که مقدار قابل‌توجهی از سرمایه‌گذاری‌ها اغلب در طول سال‌ها از بین می‌روند.
رایانش لبه‌ای (Edge computing): رایانش لبه‌ای روشی برای بهینه‌سازی سامانه‌های رایانشی است. در این روش کنترل برنامه‌های کامپیوتری، داده‌ها و سرویس‌ها از برخی نودهای مرکزی گرفته‌شده و به لبه اینترنت که با دنیای واقعی در ارتباط‌اند، سپرده می‌شود. به گفته وینستر، اینترنت اشیاء (IoT) و سایر فناوری‌ها که پردازش اطلاعات بیشتر را به لبه اینترنت می‌برند، نیاز به مدیریت داشته و مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات بر این اساس تغییر خواهند کرد. درواقع زیرساخت‌ها با شتاب قابل‌توجهی به سمت رایانش لبه‌ای پیش می‌روند. وینسر تأکید کرد که این روند باعث نمی‌شود تا رایانش ابری جایگزین شود بلکه سبب تقویت آن می شودد. محدوده بحران زمانی برای سازمان‌ها برای اتخاذ این روند بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ میلادی پیش‌بینی‌شده است.
مدیریت تنوع دیجیتال (Digital diversity management): بر اساس تعریف وینسر، مدیریت تنوع دیجیتال شامل کشف و نگهداری دارایی‌هایی است که در هر شرکت دیجیتالی وجود دارد. به اعتقاد او مدیریت دارایی سنتی هنوز هم مهم است اما ما در حال نزدیک شدن به قلمرو مشارکت با دارایی‌های جدید هستیم تا حدی که تأثیر مستقیم آن بر امور مالی، بهداشت و رفاه مشتریان سازمان را خواهد دید.
نقش‌های جدید در زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات: وینسر بر این باور است که مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات باید نیازهای کارکنان خود را به رهبران فناوری اطلاعات و کسب‌وکار ازنظر ارزش تجارت و ارتباط سطح کارکنان با عملکرد و اهداف استراتژیک توضیح دهند. برای نمونه می‌توان گفت، فناوری اطلاعات به شکل قابل‌توجهی از نقش سرویس‌های ابری درزمینهٔ جمع‌آوری، سفارشی‌سازی، ادغام و مدیریت استفاده می‌کند. چالش بزرگ با سرویس‌های رایانش‌های ابری، نگه‌داشتن هزینه‌ها در حالت کنترل است. بخش زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات به‌جای تمرکز روی مهندسی و عملیات باید توانایی‌های موردنیاز برای خدمات کارگزار را توسعه دهد. این مسئله نیازمند نقش‌های متفاوت در بخش زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات قدیمی است.
نرم‌افزار به‌عنوان یک سرویس قابل‌انکار (Software as a Service denial): اجاره نرم‌افزار همچنان تأثیر بسیاری بر چگونگی راهبرد تحویل زیرساخت‌ها در سال ۲۰۱۹ میلادی و پس‌ازآن خواهد داشت. نرم‌افزار به‌عنوان یک سرویس (Software as a Service) و شیوه انتقالی است که بر پایه اجاره، مجوز دهی شده و بر میزبانی متمرکز می‌شود؛ بنابراین بسیاری از مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات بیشتر بر بستر به‌عنوان سرویس (Platform as a service) تمرکز کرده‌اند. بستر به‌عنوان سرویس بسترهایی برای ایجاد، آزمایش و راه‌اندازی برنامه‌های تحت وب فراهم می‌کند که می‌توانند با بهره‌مندی از ابزارهای برنامه‌نویسی و گسترش نرم‌افزار مبتنی بر مرورگر استفاده شوند. وینسر در توضیحاتش در این رابطه گفت: «نرم‌افزار به‌عنوان یک سرویس خود در حال افزایش سطح پیچیدگی است که فروشگاه‌های آی تی نیز هنوز با آن مواجه نشدند.» به نظر می‌رسد که اکنون مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات باید این مسئله را در نظر بگیرند تا از فشار آن در سال ۲۰۲۱ میلادی و پس‌ازآن در امان بمانند.
بحران استعداد مدیریت: حرکت به‌سوی زیرساخت‌های دیجیتال به این معنی است که کارکنان فناوری اطلاعات باید به‌صورت افقی در میان توده‌ها برای شناسایی و رفع عملکرد فناوری در کسب‌وکار خود فعالیت کنند. این مسئله در توسعه مهارت‌ها، شیوه‌ها و روش‌های زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات مورد بحران قرارگرفته است. به اعتقاد وینسر، استعداد جزء مهمی برای یک سازمان مدرن و پیشرفته فنّاوری محسوب می‌شود و استعداد فوق‌العاده در تقاضای بالا است.
فراهم ساختن زیرساخت‌های جهانی (Global infrastructure enablement): زیرساخت‌های واقعی جهانی در چندین نقطه از دنیا وجود دارد اما باید برای ایده ایجاد زیرساخت‌ها در همه‌جا آماده شد. در این راستا، مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات باید در محدودیت‌های کمبود بودجه کار کنند. برای این کار، آن‌ها می‌توانند به یک شبکه از شرکا توجه کنند. درواقع مدیران زیرساخت‌ها و بهره‌برداری عملیات باید با توجه به شرکای موجود، انتظارات را افزایش دهند.