داروهای گیاهی ثروتی تمام نشدنی

در حالیکه تجارت جهانی گیاهان دارویی هر ساله سود هنگفتی را نصیب کشورها می کند، کشور ما برغم داشتن قدمت هفت هزار ساله در طب سنتی و با وجود اینکه تقریبا اکثر هفت هزار نوع گیاه دارویی که در جهان شناخته شده اند، در ایران وجود داشته و یا امکان انتقال و پرورش آن در کشورمان موجود است اما هنوز هم آنچنان که باید و شاید نتوانسته ایم از این موهبت خدادادی به نفع اقتصاد کشورمان بهره ای ببریم.

شاید در نگاه نخست اینگونه به نظر برسد که گیاهان دارویی فقط کاربرد در مانی دارند، اما در حقیقت گیاهان دارویی دارای چهار کاربرد درمانی، بهداشتی، غذایی و صنعتی هستند.

این کاربردهای فراوان و سودهای کلان کشت گیاهان دارویی موجب شده است تا بسیاری از کشورها تلاش کنند با روی آوردن به این صنعت، اقتصاد خود را سامان دهند. تا جائیکه امروزه اغلب داروهای مدرن، منشا گیاهی دارند و گیاهان دارویی می توانند در درمان یک بیماری ساده مانند سرماخوردگی تا بیماری های پیچیده مانند سرطان، تاثیر گذار باشند.

دکتر امیررضا زارع مدیر گروه بیوتکنولوژی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی در گفتگو با خبرنگار سیناپرس پیرامون این موضوع گفت: به دلیل توجیه اقتصادی که هرگونه مطالعه و پژوهشی بر روی گیاهان دارویی دارد، در این گروه بر روی تکثیر و نگهداری گیاهان دارویی که از نظر اقتصادی و هم از نظر اکولوژیکی و اقلیمی برای کشورمان اهمیت دارند، کار می کنیم.

وی تصریح کرد: گیاهان دارویی صرفنظر از خواص درمانی ارزش تجاری دارند. معمولا کشورها وقتی با مطالعه بر روی این گیاهان و با کار و تلاش نتایجی به دست می آورند، ترجیح می دهند آن را برای خود نگه داشته و از نتیجه پژوهش ها و مطالعات خود درآمد کسب کنند.

زارع با تاکید بر اینکه طی سال های گذشته گیاهان دارویی مورد اقبال خاصی در سطح جهان قرار گرفته اند، گفت: نه تنها در داخل کشور، بلکه در تمام دنیا توجه خاصی به این گیاهان صورت گرفته است و استفاده از آن رو به افزایش است.

وی تاکید کرد: البته اینکه ما بگوییم مانند صنعت نفت و صنعت خودروسازی و… می توانیم در یک مدت کوتاه تولید داشته باشیم و درآمدزایی کنیم، شاید امکانپذیر نباشد و قضاوت در مورد آن هم هنوز کمی زود است، اما اگر برنامه ریزی درستی داشته باشیم، در درازمدت قطعا به آن نقطه مطلوب خواهیم رسید.

زارع عنوان کرد: کشورهایی هستند که از برخی گیاهان دارویی مانند آلوئه ورا درآمدی به اندازه درآمدهای نفتی کشور ما دارند. این موضوع برای کشور ما هم دور از دسترس نیست، اما نیاز به یکسری الزامات و امکاناتی دارد که باید تهیه شود.

دکتر منصور امیدی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در رابطه با اهمیت گیاهان دارویی در گفتگو با خبرنگار سیناپرس گفت: بشر علمی را در اختیار دارد که این علم را می تواند برای این گیاهان مشخص و به طور کلی موجودات زنده استفاده کند. برای اینکه آن ظرفیتی را که طبیعت در اختیار ما گذاشته است، افزایش دهیم.

وی تصریح کرد: عصاره گیاهان دارویی در دنیا در داخل لوله تولید می شود و بحث میلی گرم چند صد دلار است. یعنی ما آلودگی زیست محیطی نداریم، تخریب در محیط نداریم و… و از ژنتیکی که در طبیعت داریم و دانش فنی که در اختیار داریم می توانیم تولید ثروت ملی کنیم.

امیدی افزود: یکسری صنایع وجود دارد که از منابعی در آنها استفاده می کنیم که تمام شونده است، مثل نفت؛ اما در اینجا ما ظرفیتی داریم که این ظرفیت مبتنی بر موادی در طبیعت است که این مواد تکثیر می شود. تنها لازم است آن دانش فنی بهره برداری از آن را به دست آوریم که این دانش فنی نیز اختصاصی می شود.

وی خاطرنشان کرد: می توانم ادعا کنم این صنعت به قدری ظرفیت دارد که بتواند به واسطه دانش فنی که ایجاد می شود، ثروت عظیمی برای کشور تولید کند.

در هرحال، در سال‌های اخیر به دلیل تأثیرات سوئی که از طریق مصرف داروهای شیمیایی برای انسان به وجود آمده، توجه به گیاهان دارویی افزایش یافته است. بنابراین، به نظر می رسد با توجه به رویکرد نوینی که در سطح جهان پیرامون گیاهان دارویی ایجاد شده و کشور ما هم پتانسیل پیشرفت در حوزه گیاهان دارویی را دارد، نهادهای مربوطه حمایت های لازم را به عمل آورند و از سوی دیگر، سازمان غذا و دارو که مجوز تولید دارو را برعهده دارد، از این جریان حمایت کرده تا با افزایش سطح کیفی و اثربخشی داروهای گیاهی نه‌تنها بازار داخلی را در دست بگیریم، بلکه داروهای گیاهی ایرانی در بازار بین‌المللی نیز حرفی برای گفتن داشته باشند.

 

گزارش: هانیه حقیقی

No tags for this post.