نحوه ارتباط با خانواده پدری؛ عامل مهم بروز تعارضات زناشویی در ایران

شدت تعارض زناشویی ممکن است موجب بروز نفاق، پرخاشگری، ستیزه جویی و حتی زوال خانواده شود. تعارضات زناشویی ارتباط تنگاتنگی با پدیده هایی نظیر طلاق و خشونت خانوادگی دارند. درواقع، پیش درآمد جدایی زوج ها، تعارضات زناشویی است. طلاق، خشونت و دیگر آسیب های اجتماعی را می توان به عنوان راهکارهای نادرستی تلقی کرد که افرد در مواجهه با تعارض در پیش می گیرند.

نرگس عرب مقدم، استادیار پژوهش و عضو هيات علمی جهاد دانشگاهی استان فارس در پژوهشی علمی به بررسی همین تعارضات، پرداخته است. او درباره جزئیات این طرح پژوهشی توضیح می دهد: با توجه به اهمیت تعارضات زناشویی و به منظور شناخت بیشتر و بهتر تعارضات زناشویی در جامعه امروزی و نیز ضرورت سنجش این تعارضات بر اساس شاخص های بومی، درصدد برآمدیم که نسبت به طراحی ابزاری با استفاده از داده های کمی و کیفی اقدام کنیم. این ابزار ابعاد مختلفی را مورد سنجش قرار می دهد که در ابزارهای موجود کمتر به آن پرداخته شده است.

عرب یادآور می شود: در این طرح پژوهشی تلاش شده است که با کمک نظریه ها، مطالعات انجام شده و بررسی ابزارهای موجود داخلی و خارجی و همچنین انجام مطالعات اکتشافی از طریق بررسی نظرات زوجین درگیر در تعارض و بررسی نظرات مشاوران درگیر تعارضات زناشویی، نسبت به تهیه ابزاری بومی برای سنجش تعارضات زناشویی در ایران اقدام شود.

این پژوهش علمی با جامعه آماری 420 نفر در شیراز انجام شده است. به گفته عرب مقدم، جامعه آماری این پژوهش، 19/51 درصد زن و 81/48 درصد مرد بودند. همچنین 24/35 درصد پاسخگویان دارای تحصیلات زیر دیپلم، 14/27 درصد دارای تحصیلات دیپلم، 62/32 درصد دارای تحصیلات فوق دیپلم و لیسانس و پنج درصد دارای تحصیلات فوق لیسانس و بالاتر بوده اند. میانگین سن پاسخگویان مرد نیز 17/41 سال و میانگین سن پاسخگویان زن نیز 82/36 سال بود.

عرب به بخشی از نتایج این طرح پژوهشی هم اشاره می کند و می گوید: در این پژوهش علمی، پاسخگویان زن در بعد پرخاشگری مستقیم و پاسخگویان مرد در بعد رفتارهای تخریبی، میانگین بالاتری کسب کردند. پاسخگویان زن در ارزیابی راهبردهای همسران خود، رفتارهای تخریبی را به میزان بیشتری گزارش کرده بودند. بنابراین به نظر می رسد در تعارضات زناشویی، مردان بیشتر از رفتارهای تخریبی و زنان از پرخاشگری مستقیم استفاده می کنند و این یافته هم در ارزیابی راهبردهای خود پاسخگویان و هم در ارزیابی راهبردهای همسران مشاهده می شود.

عرب مقدم درباره مهم ترین دلیل بروز تعارضات زناشویی در ایران تاکید می کند: نحوه ارتباط با خانواده پدری، در پژوهش حاضر بالاترین میانگین تعارضات زناشویی را به خود اختصاص داده است که این مساله می تواند ناشی از نقش و اهمیت گروه خویشاوندی و خانواده پدری در فرهنگ و جامعه ایرانی باشد. همچنین انتظارات غیرواقعی از زندگی مشترک هم در مرتبه بعدی قرار گرفت.

همچنین این روانشناس یادآور می شود: بر اساس نتایج این پژوهش، به نظر می رسد که در اوایل زندگی، تثبیت رابطه زناشویی موضوع مهم تری محسوب نشده است. با افزایش سن و مدت ازدواج نیز از یک طرف تعداد فرزندان خانواده افزایش می یابد و از طرف دیگر، فرزندان به موضوع و دغدغه های جدی تری در زندگی زناشویی تبدیل می شوند. در پژوهش حاضر با افزایش سن و مدت ازدواج، اغلب موضوعات تعارض زناشویی کاهش می یافت. این یافته نشانگر آن است که زوج ها با گذشت زمان، تعارضات موجود بین خود را حل می کنند و مهارت و تجربه بیشتری در حل موثر تعارضات زناشویی کسب می کنند.

 

گفتگو: امین جلالوند

No tags for this post.