تأثیر همسر مبتلا به سرطان پستان در بهبود کیفیت زناشویی
سرطان، سومین علت مرگومیر در ایران بعد از بیماریهای قلبی عروقی، تصادفات و دیگر پدیدهها است. در این میان، سرطان پستان، شایعترین، کشندهترین و ازنظر عاطفی و روانی، تأثیرگذارترین و مهمترین عامل نگرانکننده مرتبط با سلامتی در بین زنان است. این بیماری، جنبههای مختلف سلامت روان را به مخاطره میاندازد و مانند سایر بیماریهای مزمن، بهزیستی روانشناختی را کاهش میدهد. زنانی که تحت روشهای درمانی ماستکتومی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی قرار میگیرند، تنش روانی بیشتری را تحمل میکنند.
سرطان پستان، شایعترین، کشندهترین و ازنظر عاطفی و روانی، تأثیرگذارترین و مهمترین عامل نگرانکننده مرتبط با سلامتی در بین زنان است. این بیماری، جنبههای مختلف سلامت روان را به مخاطره میاندازد و مانند سایر بیماریهای مزمن، بهزیستی روانشناختی را کاهش میدهد.
به اعتقاد محققان، بیماریهای اینچنین، یک عامل فشارآور زوجی هستند و میتوانند هم در سطح فردی و هم در سطح زوجی بر افراد تأثیر بگذارند. یکی از عواملی که در این خصوص تحت تأثیر قرار میگیرد کیفیت زناشویی است. کیفیت زناشویی مفهومی چندبعدی است که نهتنها شامل ویژگیهای درون فردی، بلکه شامل ویژگیهای بین فردی همسران و ابعاد گوناگون ارتباط زوجین مانند سازگاری، رضایت، شادمانی، انسجام و تعهد میشود.
مطالعهای که در این رابطه توسط محققین ایرانی انجام شده است، به بررسی ارتباط کیفیت زناشویی و مقابله زوجی در زنان متأهل مبتلابه سرطان پستان پرداخته است.
جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، شامل کلیه زنان متأهل دارای تشخیص قطعی سرطان پستان بوده که حداقل 6 ماه از تشخیص نهایی آنان گذشته بود و در بیمارستان نمازی و بیمارستان شهید مطهری شهر شیراز تحت درمان بودند. از این افراد، تعداد 132 زن انتخابشده و بهصورت داوطلبانه در مطالعه شرکت کردند. برای گردآوری دادههای موردنیاز این پژوهش نیز از پرسشنامههای کیفیت زناشویی، مقابله زوجی و پرسشنامه ویژگیهای جمعیت شناختی استفاده شد.
بر اساس نتایج این تحقیق، با اطمینان بالا، میتوان گفت بین راهبردهای مقابله زوجی با استرس و کیفیت زناشویی در زنان متأهل مبتلابه سرطان پستان، رابطهای معنادار وجود داشت. این بدان معنا است که هرچه زوجین، بیشتر از راهبردهای مقابله زوجی با استرس استفاده کنند، کیفیت زناشویی در آنان نیز افزایش مییابد.
سید رضا فلاح چای، پژوهشگر گروه روانشناسی و مشاوره دانشکده علوم انسانی دانشگاه هرمزگان و همکارش در این خصوص میگویند: «در تحقیق ما، راهبردهای مقابله زوجی با استرس توانسته بهصورت مثبت و معناداری متغیر کیفیت زناشویی را پیشبینی کند. بر این اساس، از بین مؤلفههای مقابله زوجی با استرس، مقابله زوجی حمایتی، مقابله زوجی مشترک، مقابله زوجی توسط خود شخص ومقابله زوجی توسط همسر بهصورت مثبت و معنادار توانستهاند متغیرکیفیت زناشویی را پیشبینی کنند و به ترتیب تأثیر مثبت بیشتری بر کیفیت زناشویی داشته باشند».
به گفته این پژوهشگران: «یافتههای این مطالعه نشان داد که راهبردهای مقابله زوجی با استرس در کیفیت زناشویی زنان متأهل مبتلابه سرطان پستان نقش مؤثری ایفا میکند. بنابراین با توجه به رابطه مثبت مقابله زوجی باکیفیت زناشویی، هرچقدر زوجین بتوانند با یکدیگر همکاری کرده و باهم و در کنار هم به مقابله با استرس ناشی از ابتلا به سرطان بپردازند، به همان نسبت کیفیت زناشوییشان ارتقا خواهد یافت».
نتایج حاصل از این مطالعه که ضرورت آموزش به زوجین با استفاده از برنامههای آموزشی که توسط متخصصین این حیطه طراحی شده باشد و همچنین روشهای مختلف مقابله زوجی با استرس و تأثیرات آنها به زوجین را نشان میدهد، در فصلنامه «بیماریهای پستان ایران» وابسته به مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی منتشر شدهاند.
گزارش: دکتر محمدرضا دلفیه
منبع: خسروی علیا، ط. و فلاح چای، ر. 1396. بررسی رابطه مقابله زوجی و کیفیت زناشویی در زنان متأهل مبتلا به سرطان پستان در شیراز. بیماریهای پستان ایران، 10(4): 67-59.
No tags for this post.