نسخه های شفا بخش اما ناخوانا

بسیاری از افراد  باور دارند که پزشکان به دلیل سرعت و عجله، داروها را با خطی ناخوانا می نویسند و برخی دیگر دلیل این موضوع را مرموز ماندن حوزه کاری خود و عدم اجازه دخالت بیماران در این حوزه می دانند. دلیل این موضوع هر چه که باشد، گویا بد خط نوشتن نسخه ها توسط پزشکان تنها محدود به یک کشور نبوده و در سراسر جهان کمابیش رواج دارد.

آمارها نشان می دهد تنها در ایالات متحده آمریکا سالانه 44 هزار گزارش اشتباه مصرف دارو بر اثر بد خطی پزشکان ثبت می شود که از این میان 7 هزار مورد به مرگ بیمار منتهی می شود.

در گزارشی که در سال 2015 منتشر شد به نقل از موسسه ملی آکادمی های پزشکی (National Academies of Science's Institute of Medicine) آمریکا مشخص شد تنها در سال 2006 در ایالات متحده آمریکا 7 هزار نفر در سال بر اثر اشتباهات داروئی ناشی از بدی دستخط پزشکان جان خود را از دست داده اند. البته باید به این موضوع نیز اذعان داشت که بعید است تمامی این 7 هزار مورد مرگ سالانه در یک کشور بر اثر بدخطی پزشکان باشد و باید مواردی از قبیل خطای انسانی، واکنش های دارویی، تجویز دوز نامناسب، تعاملات داروئی بدون اطلاع پزشک و …. را نیز در این دسته بندی قرار داد.

از جمله دیگر مواردی که باید برای جمع بندی این مساله مهم در نظر گرفت، بحث بسته بندی و برچسب گذاری دارو ها است که به نوبه خود می تواند ضریب خطاهای انسانی را در داروخانه و هنگام مصرف دارو توسط بیمار افزایش دهد. در بررسی های انجام شده توسط پژوهشگران آمریکایی  مشخص شد 33 درصد از خطاهای رخ داده در حوزه دارویی بر اثر بسته بندی نادرست رخ داده است.  البته بخشی دیگر از این داستان نیز که باید مورد توجه قرار گیرد، اختصاص داشتن بخش عمده ای از آمار 7 هزار مرگ سالانه در ایالات متحده آمریکا به نقل از موسسه ملی آکادمی های پزشکی این کشور به بیماران بستری شده در بیمارستان ها است که باید توجه داشت که این افراد از قبل دارای بیماری های جدی بودند که موجب بستری شدن آن ها شده و این موضوع درجه حساسیت را در این گروه از بیماران افزایش می دهد که حتی بروز کوچکترین اشتباه بین دکتر و پرستار ممکن است تبعاتی جبران ناپذیر در پی داشته باشد.  

دکتر نومال چاندرا بورا (Nomal Chandra Borah) مدیر مرکز پژوهش های مغز و اعصاب در ایالات آسام هندوستان در این رابطه می گوید: « در بسیاری از موارد زمانی که یک بیمار به من مراجعه می کند، قادر به خواندن نسخه های نوشته شده توسط پزشکان همکارم برای وی نیستم و  آمارها نشان می دهد در ایالات متحده آمریکا سالانه 44 هزار گزارش اشتباه مصرف دارو بر اثر بد خطی پزشکان ثبت می شود که از این میان 7 هزار مورد به مرگ بیمار منتهی می شود. این موضوع در کشوری رخ می دهد که بسیاری از رخدادهای این چنینی با دقت پیگیری شده و در آن در ساز و کارهای مناسب اعمال می شود و قطعا موضوع دستخط بد پزشکان در کشورهایی مانند هندوستان و سایر کشورهای آسیائی و آفریقایی بدتر و بیشتر  است.»

دکتر بورا برای تعیین دقیق تر این موضوع اعلام کرد: تجربه شخصی من مراجعه بیماری بدحال بود پزشک برای وی داروی ضد درد DUODIL را تجویز کرده و در داروخانه به وی به دلیل دستخط بد پزشک، داروی دیابت موسوم به DAONIL داده شد که موجب افت شدید قند خون وی  و بروز شوک شده بود.

به نظر می رسد باید در سطح بین المللی استانداردی یکسان در این رابطه اتخاذ شده و قانونی در این رابطه تصویب شود که پزشکان ملزم به نوشتن نسخه با خط خوب یا توسط رایانه شوند.  هر چند متاسفانه جامعه پزشکی در سراسر جهان و کشور ایران خود را در جایگاهی می بیند که همواره به دیگران از دید بالا به پائین نگاه کرده و تاب کوچکترین انتقادی را ندارند، اما در این رابطه لازم است قوانین سختگیرانه تری اعمال شده و از بروز حوادثی اینچنینی که به دلیل خطایی ساده قابل اصلاح پیشگیری شود.

گزارش: احسان محمدحسینی

منابع:  quora.com ،  scielo.isciii.es ، health.economictimes

No tags for this post.