پژوهش باید به دور از شعار باشد

 دکتر ابوالفضل شیرازی در گفتگو با خبرنگار سیناپرس در رابطه با وضعیت پژوهش در کشورعنوان کرد: در حال حاضر، در حوزه پژوهش، افراد چه توانمندی خود را به صورت عملی نشان داده باشند و یا خیر، صرفا به این علت که از برخی دانشگاه های مادر انتخاب می شوند، بیشتر مورد توجه قرار می گیرند.

وی افزود: صرف نظر از اینکه اساس هیات علمی شدن در همین دانشگاه ها نیز حداقل تا به امروز، انتخابی علمی و بر اساس شایستگی فردی نبوده بلکه بیشتر بر اساس ضوابطی ناسالم است. البته انتظار می رود افراد توانمندتری در زمره خروجی های دانشگاه های مادر قرار گرفته و موثر واقع شوند. اما در بسیاری از مواقع اینگونه نبوده است.

شیرازی با بیان اینکه بهتر است به جای شعار دادن، عملکرد افراد را در درازمدت ارزیابی کرده و در ممیزی فعالیت های پژوهشی از افرادی استفاده کنیم که بدون ارتباط و وابستگی به مسائل حاشیه ای و حتی سیاسی بتوانند به شکل علمی و واقع بینانه، ارزیابی دقیقی بر روی فعالیت های پژوهشی داشته باشند، تصریح کرد: در این صورت افراد موثری که زحمت می کشند به شکل واقعی شناسایی شده و اگر امکان مساعدت از سوی نهادهای دولتی وجود دارد زمینه فعالیت این افراد نیز فراهم می شود.

وی با اشاره به اینکه تاثیرات مثبت بر روی اقتصاد کشور مهمترین اثری است که پژوهش بر وضعیت آن و جامعه می گذارد، گفت: ضمن اینکه صرفنظر از برخی پیامدهای پژوهش های علمی می تواند در قالب مقالات و بعضا یک مصاحبه رسانه ای بگنجد اما مهمتر این است که دستاورد، عملا به شکل مشخص قابل مشاهده باشد.

این پژوهشگر برتر ادامه داد: بنابراین اگر دست اندرکاران این حوزه، جدا از دغدغه های سیاسی و روابطی که وجود دارد، هدفشان خدمت به مردم و کشور باشد، لازمه آن حس تعهد و مسوولیت است و باید بتوانند افرادی را که در این مملکت دلسوزانه فعالیت می کنند شناسایی کرده و زمینه فعالیت آنها را فراهم کنند، تنها در چنین شرایطی است که می توان انتظار پیشرفت کشور را در زمینه های مختلف علم و فناوری داشت.

ایشان در ادامه در خصوص طرحی که منجر به انتخاب وی به عنوان پژوهشگر برتر شده است، گفت: با هدف تولید جنین های فریز با جنسیت دلخواه (ماده) از نژادهای ژنتیکی ممتاز در گاو، طرح را آغاز کردیم. تبعا صرف نظر از بحث ظاهری نژادهای مختلف ، در خصوصیات ژنتیکی تفاوت های زیادی دارند.

شیرازی عنوان کرد: حتی در یک نژاد، می توان به آنها قابلیت های متفاوتی در امر تولید و تولید مثل داد. بنابراین می توانیم در یک نژاد به خصوص به عنوان مثال در نژاد شیری گاوی را داشته باشیم که هم از نظر تولید، بسیار بالا باشد و هم از نظر مقاومت نسبت به بیماری ها و سایر استرس های محیطی مقاوم تر باشد. طبیعتا ماندگاری چنین گاوی در گله بیشتر و از نظر اقتصادی به صرفه تر نیز خواهد بود.

وی با اشاره به این موضوع که این اقدام، حاصل به کارگیری فناوری تولید آزمایشگاهی جنین منجمد گاو با جنسیت دلخواه (ماده) در پژوهشگاه فناوری‌های نوین علوم زیستی جهاددانشگاهی- ابن سینا است، گفت: کاری که در این طرح انجام دادیم این است که از نژادهای با کیفیت شیری با استفاده از تکنیک استحصال تخمک به روش Ovum pick up و تولید آزمایشگاهی جنین با استفاده از اسپرم‌های ماده‌زای ممتاز از نژاد مورد نظر در مزرعه تحقیقاتی پژوهشگاه ابن سینا توانستیم قبل از اینکه حیوان اساسا به سن تولید مثل برسد، تخمک هایی را استحصال کنیم.

وی ادامه داد: فناوری تولید آزمایشگاهی جنین با جنسیت دلخواه از گاوهای ممتاز و تهیه بانک جنینی، به عنوان یک نیاز اساسی و نوین در تحول برنامه‌های اصلاح نژادی دام کشور، از طریق کوچک و یکدست کردن گله‌های برخوردار از دام‌های ممتاز به لحاظ ژنتیکی، مدیریت هدفمند جمعیت گله و افزایش سودآوری گله از طریق بهینه سازی بازده تولید، راهگشایی مشکلات احتمالی دامداران برای تولید اقتصادی و کم هزینه‌تر کردن محصولات لبنی و گوشتی محسوب می‌شود. همچنین این اقدام می تواند روی سلامت جامعه از حیث مصرف مواد لبنی و حتی پروتئینی تاثیر مثبتی بگذارد.

شیرازی ادامه داد: تسریع در حذف دام‌های کم بهره و جایگزینی آنها از طریق انتقال جنین‌های ژنومیک شده با جنسیت دلخواه به گاوهای گیرنده و گسترش ژنوم برتر با استفاده از فناوری‌های مورد نظر، از ویژگی های بارز این طرح است.

بنا به گفته مدیر گروه جنین شناسی و آندرولوژی پژوهشگاه ابن سینا، این طرح تحقیقاتی از سه سال پیش آغاز شده و امروز که تولد زنده از جنین های مورد نظر را داشتیم، این اتفاق ماحصل فعالیت های 17 ساله ای است که بخشی از آن به محصول رسیده است.

 

گزارش:هانیه حقیقی

No tags for this post.