بررسی نقش یک ژن خاص در بروز سرطان

سرطان معـده، چهارمین سرطان شایع پس از سـرطان ریـه، سینه و روده بزرگ و همچنین دومین علت مرگ‌ومیر جهانی ناشی از سرطان بعد از سرطان ریه به‌حساب می‌آید.

در ایران نیز 50 درصد سرطان‌های شایع کشور مربوط به دستگاه گوارش است و از بین سرطان‌های دستگاه گوارش نیز، سرطان معده از همه شایع‌تر است و میزان مرگ‌ومیر بسیار بالایی را به‌خصوص در ناحیه شمال غرب کشور نشان می‌دهد و هر چه از شمال به سمت جنوب کشور می‌رویم، میزان مرگ‌ومیر ناشی از آن کاهش می‌یابد.

سرطان معـده، چهارمین سرطان شایع پس از سـرطان ریـه، سینه و روده بزرگ و همچنین دومین علت مرگ‌ومیر جهانی ناشی از سرطان بعد از سرطان ریه به‌حساب می‌آید.

مطالعات نشان می‌دهند که حدود 1 تا 3 درصد موارد سرطان معده، ارثی است، هرچند عوامل محیطی نیز در بروز این بیماری دخیل هستند. هنگامی‌که عوامل ژنتیکی ایجادکننده سرطان مطالعه می‌گردند، بیش‌ترین توجه، معطوف به جهش‌ها می‌شود. ولی تاکنون جهش‌های مشخصی که تعیین‌کننده حتمی ایجاد سرطان باشند برای همه انواع سرطان شناخته نشده است.  

در این میان یکی از ژن‌هایی که در انواع سرطان‌ها ازجمله سرطان معده نقش دارد، ژن موسوم به  SIRT3است کـه جزو خانواده ژنی سیرتوئین‌ها است و در اندامک میتوکنـدري سلول یافت می‌شود. این ژن در مطالعه‌ای پژوهشی توسط محققین کشورمان مورد بررسی قرار گرفته و رابطه بین اشکال مختلف آن با میزان خطر ابتلا به سرطان معده مورد ارزیابی علمی قرار گرفته است.

بدین منظور محققین دانشگاه‌های آزاد اسلامی واحد شهرکرد، یزد و کازرون وضعیت 116 بیمار مبتلابه سرطان معده مراجعه‌کننده به بیمارستان امید اصفهان را با 116 فرد سالم مورد مقایسه قرار دادند. برای این کار، از مشارکت‌کنندگان خون گرفته شد و سپس از نمونه آن‌ها، استخراج DNA با استفاده از کیت‌های مربوطه انجام شد. سپس ژن مربوطه و چندشکلی بودن آن مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.

نتایج این مطالعه نشان داد که علاوه بر آلل‌های ژن‌هایی که تاکنون گزارش شده بود، آلل‌هایی با 8 و 9 تکرار نیز مشاهده می‌شود. آلل به اشکال مختلفی که از یک ژن وجود دارد، گفته می شود.

همچنین یافته‌های مطالعه فوق روشن کرد که ژنوتیپ 4-1، با خطر ابتلا به سرطان معده ارتباط معنی‌داری نشان می‌دهد.

به‌علاوه مشخص شد که دو آلل 5 و 6 به‌ندرت تکرارشونده هستند. ولی آلل هـاي 1 تا 4 شایع‌اند.

بنا بر نتیجه‌گیری نهایی مجریان این پژوهش، سطح و میزان ترجمه ژن موردمطالعه یعنی SIRT3از طریق اشکال مختلف آن به پروتیئن های گوناگون، می‌تواند با تأثیر روي فرآیند مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلول‌ها، در فرایند سرطان‌زایی نقش خاصی داشته باشد.

نتایج این تحقیق که به‌صورت مقاله‌ای علمی پژوهشی در مجلـه دانشگاه علوم پزشکی مازندران منتشر گردیده، می‌تواند به پزشکان در تشخیص و پیش‌بینی احتمال بروز سرطان معده در افراد کمک نماید.

گزارش: محمدرضا دلفیه

منبع: محمدی، س. و همکاران. 1396. افزایش خطر ابتلا به سرطان معده با چند شکلی VNTR ژن SIRT۳. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۲۷(۱۵۲):30-23.

No tags for this post.