منابع آموزشی"Eight "جهاددانشگاهی؛ حرکتی برای کاهش آسیب‌های فرهنگی در عرصه ملی

به گزارش سیناپرس، حسين كلانتري مديركل برنامه‌ريزي و توسعه آموزش جهاددانشگاهی در گفت و گو با روابط عمومی جهاددانشگاهی اظهار کرد: یکی از اقدامات اساسی و زیربنایی که از سال گذشته به صورت جدی در معاونت آموزشی جهاددانشگاهی شروع شده و 50درصد فعالیت‌ها و برنامه‌ها با همکاری واحد قزوین به انجام رسیده، تألیف منابع آموزش زبان انگلیسی"Eight" است.

کلانتری در رابطه با اقدام جهاددانشگاهی برای تألیف منابع آموزشی زبان انگلیسی گفت: به دلایل مختلف تقاضا برای یادگیری زبان‌های خارجی، به ویژه زبان انگلیسی در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران درحال گسترش است و غربی‌ها که تقریبا انحصار تولید و نشر منابع آموزشی زبان انگلیسی را در اختیار دارند، تلاش می‌کنند از این بستر برای پیش‌برد اهداف فرهنگی و سیاسی خود بهره‌‌برداری کنند

. وجود چنین معضلی در حوزه فرهنگی و آموزشی کشور برای مسوولان طراز اول نظام، به ویژه مقام معظم رهبری دغدغه‌ای محسوب می‌شود که معظم‌له موضوع انتقال سبک زندگی غربی به وسیله کتاب‌های آموزشی زبان‌های خارجی را به صراحت برای مسوولان فرهنگی و آموزشی کشور یادآور شده‌اند.

وی افزود: برای پاسخ‌گویی به ندای مقام معظم رهبری به منظور عمل به رسالت ذاتی خود، جهاددانشگاهی به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای فرهنگی و آموزشی کشور، موضوع بومی‌سازی تولید منابع آموزشی زبان‌ انگلیسی را که در اسناد بالا دستی نظام، از جمله در سند چشم‌انداز به صراحت مورد اشاره قرار گرفته، در دستور کار خود قرار داده است.

مديركل برنامه‌ريزي و توسعه آموزش جهاددانشگاهی بیان کرد: بومی‌سازی منابع و محتوای آموزشی زبان‌های خارجی در کشور از الزامات مهم آموزشی است و جهاددانشگاهی در این خصوص می‌تواند نقش مهم و تأثیرگذاری ایفاء نماید.

در واقع پس از دغدغه‌های مقام معظم رهبری و هم‌چنین محول شدن مأموریت بررسی محتوای کتاب‌های آموزشی زبان انگلیسی از سوی شورای فرهنگ عمومی به وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری و جهاددانشگاهی، این نهاد با توجه به شبکه گسترده آموزشی خود در حوزه زبان در کشور، فعالیت‌ها و بررسی‌‌های عمیقی در خصوص مسایل فرهنگی آموزش زبان انگلیسی را در دستور کار خود قرار داده است.

وی در رابطه با سیاست‌های آموزشی زبان انگلیسی در معاونت آموزشی جهاددانشگاهی گفت: با توجه به سیاست‌های کلان آموزشی این نهاد و با توجه به مقتضیات مربوط به آموزش زبان‌های خارجی، جهاددانشگاهی سیاست‌هایی همچون "توجه جدی به شایستگی‌های اخلاقی و اعتقادی مدرسان در کنار صلاحیت‌های علمی و حرفه‌ای آن ها برای ایجاد محیط سالم آموزشی و برای جلوگیری از آسیب‌های فرهنگی مربوط به آموزش زبان‌های خارجی، "استفاده از منابع آموزشی حد الامکان سالم‌تر به منظور به حداقل رساندن آسیب‌های فرهنگی احتمالی ناشی از آموزش زبان‌های خارجی، "استفاده از منابع آموزشی روزآمد و معتبر"، "استفاده بهینه از فناوری‌های نوین آموزشی"، "به کارگیری منابع آموزشی یکسان در مراکز مختلف به ویژه در دوره‌های طولانی" و "استفاده از روند‌های اجرایی و آموزشی یکسان در مراکز آموزشی سراسر کشور" را در آموزش زبان‌های خارجی دنبال می‌کند.

کلانتری هدف معاونت آموزشی از این حرکت را "کاهش آسیب‌های فرهنگی منابع آموزشی زبان انگلیسی در عرصه ملی"، "بستر‌سازی برای تولید و توسعه علم و رشد پژوهش و تحقیق در عرصه ملی"، "کمک به ایجاد ارتباطات زبانی و فرهنگی به منظور معرفی فرهنگ ملی و دینی به ملل دیگر"، "تسهیل ارتباطات تجاری و بازرگانی ایرانیان جهت استفاده از فرصت‌های صادراتی و وارداتی"، "تسهیل فرصت‌های گردشگری برای ایرانیان به منظور شناخت فرهنگ ملل دیگر"، "کمک به ایجاد اشتغال برای قشر جوان و تحصیل کرده کشور" و "کمک به رفع نیازهای علمی و آموزشی فرهیختگان و دانشجویان کشور" دانست.

مديركل برنامه‌ريزي و توسعه آموزش جهاددانشگاهی با اشاره به مصادیق آسیب‌های فرهنگی در منابع آموزشی زبان انگلیسی در حال حاضر گفت: مهم‌ترین آسیب‌های فرهنگی کتاب‌های زبان انگلیسی شامل ترویج بی‌ بندوباری، ترویج سبک پوشش غربی، تبلیغ سبک تغذیه غربی، اشاعه خرافات، خالکوبی، الگوسازی منفی، تضعیف جایگاه خانواده، معرفی غرب به عنوان جامعه برتر، اسلام هراسی و تخطئه دین و … است که با هشت جلد کتاب در حال تألیف تمام این آسیب‌ها در آموزش زبان زدوده خواهد شد.

وی در ادامه اظهار کرد: ملت‌های دیگر حتی غیرمسلمانان نیز نسبت به مشکلات و آسیب‌های فرهنگی آموزش زبان انگلیسی حساسیت نشان داده و سعی کرده‌اند با در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی خود، به تهیه و تدوین منابع آموزشی بومی بپردازند از جمله آنها کشور عربستان سعودی است که اولین کتاب درسی را در سال 1960 و با عنوان Living English for the Arab World  تدوین نمود و در سال1990، مجموعهEnglish for Saudi Arabia را با تمرکز بیشتر روی چهار مهارت زبانی و با تاکید بر مسایل اسلامی برای آموزش زبان انگلیسی ارایه کرد. این کشور دوره آموزشیTraveler را در سال 2004 برای استفاده در مدارس پسرانه معرفی نمود و برای جبران نقاط ضعف کتاب‌های موجود، در سال 2011، کتاب دیگری، تحت عنوان Lift Off منتشر کرد.

کلانتری افزود: ترکیه کشور دیگری است که از اقدامات مهم وزارت آموزش آن، الحاق عناصر فرهنگی زبان هدف و بین‌المللی به برنامه درسی زبان های خارجی است. کتاب‌های  Spotlight on English، تنها منعکس کننده فرهنگ بومی کشور ترکیه است. کتاب‌های New Bridge to Success for New Beginners با برانگیختن دانش میان فرهنگی زبان آموزان به مقابله با سوء تعابیر در بازنمایی زبان مقصد می‌پردازند و برای جذاب نمودن کتاب‌های بومی، از تصاویر واقعی رویدادهای ملموس و نیز ترکیبی از عواملی مانند عکس‌های رنگارنگ، نقشه‌ها و کارتون استفاده شده است.

مديركل برنامه‌ريزي و توسعه آموزش جهاددانشگاهی تصریح کرد: امارات متحده عربی نیز مجموعه آموزشیUAE English Skills را برای استفاده در مدارس دولتی امارات متحده عربی تألیف نموده است که ویژگی‌های مهم این کتاب شامل داشتن تصاویر واضح و جذاب، تنوع موضوعات و قابلیت استفاده از کتاب در خانه می‌باشد.

وی اظهار کرد: سودان نیز از کشورهای دیگری است که از دهه 1950،  دوره آموزشی بومی سازی شده Nile و متعاقب آن دوره زبان انگلیسی کاربردی Spine به عنوان کتاب درسی تدوین نموده است. مجموعه آموزشیSpine توسط یک تیم داخلی و تنها با مشورت جزئی از طرف موسسه لانگمن تدوین شده است. رویکرد آموزشی این کتب عمدتاً دستوری- ترجمه‌ای بوده و صرفاً به آموزش واژگان جدید، گرامر و ارتقاء مهارت خواندن و درک مطلب پرداخته و نهایتاً قدرت درک مطلب را ارزیابی می‌کند.

کلانتری ادامه داد: در هندوستان مجموعه آموزشیChannai تدوین شده که علاوه بر پرداختن به مهارت‌های زبانی، این مجموعه به موضوعاتی در زمینه‌های علم و فن‌آوری، ادبیات و مسایل فرهنگی نیز اشاره دارد.

مديركل برنامه‌ريزي و توسعه آموزش جهاددانشگاهی افزود: کتاب‌های درسی  English Form،  نمونه نسبتاً موفقی از بومی‌سازی کتب آموزش زبان در کشور مالزی است که ویژگی‌های مهم آن آموزش موفقیت چهار مهارت اصلی، مناسب بودن سطح دشواری تمرینات و غلبه فرهنگ ملی بر موضوعات آموزشی است. علاوه بر موارد فوق کشورهای دیگر نیز در زمینه بومی‌سازی و یا تدوین منابع آموزشی اقدام‌هایی نموده‌اند.

وی در رابطه با مهم‌ترین رویکردهای فرهنگی این سازمان در تدوین و تألیف این منابع گفت: مهم‌ترین رویکردهای فرهنگی در این زمینه و جامعه هدف ما، در مرحله اول فراگیران مسلمان ایران و کشورهای منطقه‌اند که در برنامه‌ریزی‌ها، مخاطب مسلمان ایرانی از اولویتی بالاتر برخوردار است. در فرآیند تولید منابع آموزش زبان انگلیسی، مقوله فرهنگ و اثرگذاری آن بر مخاطبان را براساس فطرت پاک انسانی مورد توجه قرار داده‌ایم و در این راه، با رویکردی ظریف و هنرمندانه به آن پرداخته‌ایم . در مرحله دوم پرهیز از آسیب‌های موجود در منابع غربی در تمام جوانب آن است. در مرحله سوم جهت‌گیری مطلوب و ارزش‌مدار به سمت ترویج فرهنگ عدالت و فضایل اخلاقی و حیاء و عفت و کرامت انسانی و روحیه امید و خودباوری و در نهایت پرداختن به ارزش‌های مشترک ملت‌ها، پرهیز از تقابل و تضادهای فرهنگی و توجه منطقی به تفاوت‌های فرهنگی است.

کلانتری بیان کرد: کتاب‌های آموزشیEight در کنار آموزش پنج مهارت اصلی زبان، براساس دیدگاه World English نیازهای ارتباطی زبان‌آموزان را رفع نموده و آنان را برای موفقیت در مهم‌ترین آزمون‌های بین‌المللی آماده می‌کند. دیگر این که این مجموعه نفیس آموزشی تمام استانداردهای اتحادیه اروپا CEFR را داراست و برمبنای بانک اطلاعاتی (CORPUS) جامعی بنا نهاده شده که سطوح ابتدایی تا پیشرفته آموزش زبان انگلیسی را پوشش داده است. از ویژگی‌های علمی – آموزشی ابن منابع اینکه اکثر زبان‌آموزان ایرانی پس از مدتی، در می‌یابند که نیازهای واقعی آنها برآورده نمی‌شود و در مکالمه هم‌چنان دچار  مشکل هستند. در نگارش کتب Eight نیاز زبان‌آموز EFL و مهارت‌های زبانی او تحت پوشش قرار گرفته که در این میان، نگاهی ویژه به فراگیران ایرانی شده است.

وی در رابطه با  ویژگی‌ها و مزیت‌های هنری این کتاب‌ها گفت: استفاده از گروه رنگ‌های انرژی‌زا، شاد و سرزنده، سیستم گرید مدولار، طراحی کاراکترها براساس ویژگی‌های بیان شده در متن و چهارچوب‌های فرهنگی و به کار بردن روش واحد برای تیپ‌سازی، طراحی فضا در تمام دروس و تولید فیلم و عکس در لوکیشن‌های خارج از کشور و استفاده از بازیگران غیر ایرانی مهم‌ترین مزیت‌های هنری این کتاب‌ها است.

وی با اشاره به این که  از این بسته8 جلدی تاکنون 2 بسته به صورت کامل آماده شده است، افزود: هر بسته شامل کتاب کار، کتاب فراگیر، کتاب راهنمای معلم، کتاب داستان، فایل صوتی، نرم‌افزار تعیین سطح و سؤالات پایان ترم، نسخه الکترونیک کتاب‌های فراگیر و کتاب کار به صورتApplication، سایت اطلاع‌رسانی، سامانه آموزش مجازی LMS و دیکشنری Eight است. هم‌چنین کتاب 3 و 4 نیز آماده است و تا نیمه اول سال‌ آینده هر 8 جلد آماده خواهد شد.

کلانتری در رابطه با نحوه اجرای کتاب در دوره‌ها گفت: ما طبق برنامه زمان‌بندی در شهریورماه سال جاری دو جلد اول را چاپ می‌کنیم و در شش واحد جهاددانشگاهی به صورت پایلوت اجرا می‌کنیم. البته تا این دو جلد اجرا شود 2 جلد کتاب دیگر که تهیه شده پس از اعمال نظر ناظر به مرحله چاپ می‌رود و به همین صورت تا پایان 6 ماهه اول سال 97 هر 8 جلد به چاپ خواهد رسید.

وی در پایان بیان کرد: برای اجرای دوره‌ها، دوره‌های تربیت مدرس را در تمامی استان‌ها به صورت مجزا داریم و به مرور زمان بعد از اجرای پایلوت در کل کشور دوره‌های Eight را اجرا خواهیم کرد.