تحول در پادکست‌سازی/5
ایران و پادکست‌های هوشمند: آیا فرصت جهانی شدن در دسترس است؟
پادکست‌های هوشمند با بهره‌گیری از هوش مصنوعی به بستر نوینی برای تولید و نشر محتوا تبدیل شده‌اند. ایران با دارا بودن دانش دانشگاهی، رشد فناوری و جمعیت علاقه‌مند، در آستانه فرصت ورود به این عرصه جهانی قرار دارد، مشروط بر رفع محدودیت‌های زیرساختی، انتقال دانشگاه به صنعت و حمایت از نوآوری. در پرونده «تحول در پادکست‌سازی» چت‌جی‌پی‌تی ظرفیت‌ها و موانع را بررسی می‌کند.
ظرفیت‌های داخلی؛ از دانشگاه تا زیرساخت فناوری
به گزارش خبرگزاری سینا، ایران در دهه‌های اخیر به‌ویژه در حوزه نرم‌افزار و هوش مصنوعی رشد قابل توجهی تجربه کرده است. بر اساس گزارش‌های بین‌المللی، تعداد مقالات علمی ایران در زمینه هوش مصنوعی نشان از جایگاه هشتم جهانی دارد. دانشگاه‌ها نیز نیروهای متخصص و علاقه‌مندی تربیت کرده‌اند؛ همان‌طور که در پادکست «باهوش» عنوان شده، پروژه‌های پشت‌صحنه فناوری در حال توسعه هستند، اما هنوز به سمت تجاری شدن حرکت نکرده‌اند.
علاوه بر توان علمی، زیرساخت‌های فناوری نیز در دست توسعه‌اند. استان‌ها و دانشگاه‌ها میزبان ده‌ها پارک علم و فناوری هستند که ده‌ها هزار شرکت دانش‌بنیان را پوشش می‌دهند . این ظرفیت می‌تواند بستری مناسب برای آغاز تولید پادکست هوشمند فراهم کند، اگر فقط امکان اتصال دانشگاه و صنعت در مسیر تجاری‌سازی تسهیل شود.
همچنین، تجربه‌های آموزشی مانند دوره تولید پادکست با هوش مصنوعی از سوی سازمان قرآنی دانشگاهیان گامی نوآورانه محسوب می‌شود. در این برنامه، ابزارهایی مانند ChatGPT، Podcastle.ai و آواتار دیپ‌فیک برای آموزش استفاده شده‌اند . این نوع آموزش‌ها نشان می‌دهد که بذر علاقه و مهارت در کشور وجود دارد و می‌تواند فاصله دانشگاه و بازار را کاهش دهد.
موانع پیش‌رو؛ از محدودیت اینترنت تا تعامل ناکافی دانشگاه و صنعت
با وجود توان علمی، اما ایران با چند چالش جدی در مسیر توسعه پادکست‌های هوشمند مواجه است. محدودیت‌های اینترنتی و سانسور بر محتوای صوتی اثر می‌گذارند؛ تجربیاتی قبلی نشان می‌دهد که دسترسی به برخی پادکست‌ها و اخبار خارجی نیاز به ابزارهای ویژه‌ای برای فرار از فیلترینگ دارد. این نشان می‌دهد فضای انتشار آزاد برای محتوا، به‌ویژه محتوای حساس یا آموزشی، همچنان محدود است.
بیشتر بخوانید:
حقوق صدا در عصر پادکست‌های هوش مصنوعی
هوش مصنوعی؛ شنونده را بهتر از خودش می‌شناسد
از سوی دیگر، به‌رغم ظرفیت دانشگاه‌ها، تعامل مؤثر با صنعت برای تجاری‌سازی تولید محتوا ضعیف عمل می‌کند. بدون شک دانشگاه‌ها در حوزه نرم‌افزاری توانایی دارند اما نمونه‌های موفق تجاری محدود هستند و فضای ارتباط دانشگاه و صنعت به‌نسبت ضعیف باقی مانده است.
علاوه‌براین، بازار پادکست در ایران هنوز ضعیف و نوپا است. جمعیت علاقه‌مند به هوش مصنوعی و رسانه‌های صوتی زیادند، اما پلتفرم و حمایت لازم برای رشد این فضا فراهم نشده‌اند.
فرصت‌های جهانی؛ از تولید محتوای بومی تا معرفی هوش مصنوعی ایرانی
با وجود این موانع، فرصت‌های خوبی در انتظار است. بازار جهانی پادکست در حال رشد است و به‌سرعت به سمت هوش مصنوعی و پادکست هوشمند حرکت می‌کند . اگر ایران بتواند محتوای با کیفیت، بومی‌سازی‌شده و ارزشمند تولید کند، امکان نفوذ در بازارهای فارسی‌زبان و فراتر از آن وجود دارد. هزاران فارسی‌زبان در دنیا وجود دارند که دنبال محتوای ایرانی‌اند. همین انگیزه کافیست تا پادکست هوشمند ایرانی بتواند پلتفرمی برای رشد فرهنگی و علمی گشود.
همچنین پشتوانه علمی و تعداد بالای دانشجویان علاقه‌مند به هوش مصنوعی، یک سرمایه بالقوه است. اگر دانشگاه‌ها با حمایت صندوق‌های نوآوری با تولید محتوا و انتقال آن به بازار همراه شوند، نه‌تنها ایران می‌تواند سهمی از بازار جهانی پادکست بگیرد، بلکه به صادرکننده محتوا تبدیل شود.
سهم ایران از بازار جهانی از پادکست هوشمند
آیا ایران می‌تواند سهم جهانی در پادکست هوشمند کسب کند؟ پاسخ مثبت است، مشروط بر آنکه موانع داخلی مانند ساختار نامناسب نشر، ضعف اتصال دانشگاه و صنعت و محدودیت فضای اینترنتی رفع شوند. ایران با دارا بودن نیروی علمی و زیرساخت نرم‌افزاری مناسب، تنها نیاز به بستری دارد که تولید، انتشار و صادرات محتوا را تسهیل کند.
توسعه شبکه‌ای از دانشگاه‌ها، پارک‌های فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان، همراه با پلتفرم‌های قدرتمند، فضای قانونی واضح و آموزش عملی، راه را برای ظهور پادکست‌های هوشمند ایرانی هموار خواهد کرد. در این مسیر، ترکیب خلاقیت محتوا با هوش مصنوعی بومی می‌تواند نام ایران را در نقشه جهانی رسانه‌های شنیداری برجسته کند.
*این گزارش برگرفته از توضیحات ارائه‌شده توسط ChatGPT است.
*تصویر این گزارش توسط هوش مصنوعی Copilot طراحی و اجرا شده است.
