وقتی جنگ به قصه بدل میشود/۶
وقتی ادبیات نوجوان، صدای کودکان فلسطین میشود/ روایتی لطیف از اشغال و امید

در دنیایی که اخبار فلسطین اغلب به آمار درگیریها و تیترهای کوتاه محدود میشود، شاید ادبیات نوجوان بتواند تصویری زندهتر و انسانیتر از زندگی کودکان آن سرزمین ارائه دهد. از آنجا که مسأله فلسطین اغلب در قالب «ادبیات مقاومت» یا «ادبیات سیاسی» مطرح میشود، آثار داستانی مدرن که بهطور خاص برای کودکان و نوجوانان نوشته شده باشند، همچنان کمیاب و خاص به شمار میروند. در پرونده «وقتی جنگ به قصه تبدیل میشود» چتجیپیتی نگاهی دارد به کتابها و فیلمهایی که با روایتهایی کودکانه و نوجوانانه، قلبهای کوچک را برای فهم صلح و ارزش زندگی آماده میکند.
ادبیات جنگ و کودکان فلسطینی؛ روایتی کمتر دیدهشده
به گزارش خبرگزاری سینا، ادبیات جنگ، بهویژه رمانهای خارجی درباره کودکان فلسطینی، در سالهای اخیر مورد توجه نویسندگان اروپایی، عرب و حتی برخی نویسندگان آمریکایی قرار گرفته، قابل تأمل است. نمونه آن رمان «The Shepherd’s Granddaughter» (نوه چوپان) نوشته آن بَزت (Anne Laurel Carter) است. این اثر نمونهای ارزشمند از این دست آثار است که از زاویه دید دختری نوجوان، داستان اشغال، ترس و امید را بهگونهای ملموس روایت میکند.
قصهای از مراتع سبز تا سیمخاردارها
این رمان، ماجرای آمال، دختر نوجوان فلسطینی را روایت میکند که در روستایی سرسبز و در خانوادهای گلهدار بزرگ میشود. او عاشق گوسفندانشان است، از آموزش چوپانی لذت میبرد و رویای ادامه تحصیل دارد. اما با گسترش شهرکسازیهای صهیونیستی، آرامش زندگی او از هم میپاشد.
بیشتر بخوانید:
«باشو غریبه کوچک»؛ روایتی شاعرانه از همدلی در دل ویرانی
«قصههای من و بابام»؛ روایتی شیرین از نیاز به آرامش در روزگار بحران
جادههای نظامی، ایستهای بازرسی و سیمخاردارهایی که هر روز بیشتر میشوند، نشان میدهند چطور اشغال، قدمبهقدم به دل زندگی کودکان و خانوادهها نفوذ میکند. این روایت ساده و شاعرانه، بدون شعارهای مستقیم، تصویری زنده از تأثیر اشغال بر کوچکترین وجوه زندگی خانوادگی ارائه میدهد.
ادبیات نوجوان، پلی به دنیای همسنوسالان فلسطینی
«نوه چوپان» از آن دست کتابهایی است که با زبانی لطیف و ماجراهایی نزدیک به احساسات نوجوانان، به مخاطب ایرانی هم این فرصت را میدهد که با تجربه همسنوسالان فلسطینی آشنا شود. آمال در داستان، همان دغدغههایی را دارد که هر دختر نوجوانی میتواند درک کند: دوست داشتن خانه، مراقبت از خانواده، و ایستادگی بر آرزوهای کوچک.
به همین دلیل، این رمان در فهرستهای مختلف «ادبیات نوجوان با موضوع فلسطین» در جهان قرار گرفته است و در مدارس کشورهای غربی نیز برای آشنایی با زاویه انسانی ماجرا تدریس میشود.
فرصتی که در نشر فارسی از دست رفته
با وجود جایگاه این کتاب در ادبیات نوجوان جهان، «نوه چوپان» تاکنون در ایران ترجمه و چاپ نشده است. این در حالی است که چنین آثاری میتوانند بهخوبی همدلی نوجوان ایرانی را با همسنوسالان فلسطینی برانگیزند و چهره انسانیتر، خانوادگیتر و ملموستری از ماجرای اشغال ارائه دهند. شاید وقت آن رسیده باشد که ناشران ایرانی نگاه دقیقتری به این نوع آثار داشته باشند؛ چرا که در نهایت، ادبیات نوجوان میتواند صدای کودکان فلسطین باشد، بسیار رساتر و ماندگارتر از هر خبر کوتاه سیاسی.
*این گزارش برگرفته از توضیحات ارائهشده توسط ChatGPT است.