نگاهی به جذب گردشگر از طریق جشنوارههای هنری/16
وقتی نمایشگاه صنایع دستی، ویترین رزومه مدیران می‌شود
حجت مرادخانی براین باور است: در ایران، نمایشگاه‌های صنایع دستی به‌جای آن‌که بستری برای معرفی ظرفیت‌های فرهنگی و جذب گردشگر باشند، اغلب به ابزاری برای برجسته‌سازی مدیران برگزارکننده تبدیل شده‌اند. رویدادهایی که بیشتر برای ثبت در کارنامه مدیریتی برگزار می‌شوند تا اثرگذاری واقعی در صنعت گردشگری و اقتصاد فرهنگی.
حجت مرادخانی در گفتگوی اختصاصی با خبرگزاری سینا، به نقش ویژه صنایع خلاق و به‌طور ویژه هنرهای سنتی و صنایع دستی در جذب گردشگر اشاره و بیان می‌کند: در دنیای امروز، شواهد گویای آن است که کشورها برای برجسته‌سازی مفاهیم فرهنگی و تقویت برند ملی خود، تمرکز ویژه‌ای بر برگزاری رویدادها دارند؛ از جشنوارههای موسیقی، رقص و لباس گرفته تا نمایشگاه‌های صنایع دستی و اکسپوها. نکته کلیدی در این میان، معرفی ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای در قالبی شایسته و در کلاس جهانی است؛ تا به جهانیان گفته شود: بیایید و هنر، فرهنگ و توانمندی‌های ما را ببینید.
به گفته این استاد دانشگاه در چنین شرایطی، طبیعی است که نگاه گردشگر، پژوهشگر و سرمایه‌گذار به سوی این کشورها جلب شود. رویدادهایی با محوریت فرهنگ و صنایع خلاق، به‌ویژه صنایع دستی، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگر دارند. به‌عنوان نمونه، نمایشگاه سالانه میلان هر ساله میزبان هزاران بازدیدکننده از سراسر اروپاست. نمونه‌های مشابه در آلمان، فرانسه و دیگر کشورها نیز وجود دارند.
مرادخانی با اشاره به این‌که رویکرد متفوتی به برگزاری جشنواره‌ها وجود دارد می‌گوید: اما در ایران، رویکرد ما به جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های صنایع دستی متفاوت است. این رویدادها اغلب تبدیل به ابزاری برای برجسته‌سازی مدیران برگزارکننده می‌شوند؛ تا در رزومه خود بنویسند که در دوره مدیریتی‌شان چنین مراسمی برگزار شده. آمارهای منتشرشده نیز اغلب فاقد اعتبار هستند. همین کافی است تا نه گردشگر رغبت کند و نه سرمایه‌گذار اعتماد.
بیشتر بخوانید:
سفر به مازندران بدون موسیقی بومی، مثل رفتن به اسپانیاست بدون فلامینکو
نگاه جزیره‌ای، مانع بهره‌برداری فرهنگی و اقتصادی از رویدادها
قونیه روی موج مولانا؛ نیشابور در سکوت عطار
این کارشناس صنایع خلاق، گفته‌های خود را با این پرسش ادامه می‌دهد که چگونه می‌توان این رویدادها را به‌درستی معرفی کرد؟ پاسخ ساده است؛ با تولید محتوای حرفه‌ای و جذاب، نه با چند عکس یادگاری. چه میزان از محتوای تولیدشده درباره نمایشگاه‌های ما به زبان‌های بین‌المللی منتشر می‌شود؟
مرادخانی به ضرورت تولید محتوا برای شبکه‌های اجتماعی اشاره و بیان می‌کند: در عصر بازاریابی درون‌گرا، تولید محتوا بیش از هر زمان دیگر آسان و کم‌هزینه شده است. ما از ظرفیت‌هایی مانند یوتیوب بهره نمی‌گیریم؛ در حالی‌که کشورهایی چون کره جنوبی با همین ابزار به قدرت نرم منطقه تبدیل شده‌اند. یوتیوب می‌تواند علاوه بر جذب گردشگر، منبع درآمد نیز باشد؛ به شرط آن‌که محتوای حرفه‌ای و جهانی تولید کنیم.
این استاد دانشگاه، وجود این همه تفاوت و تنوع در ایران را غنیمتی بسیار ارزشمند می‌داند و معتقد است: ایران از تنوع زیستی و فرهنگی منحصربه‌فردی برخوردار است. نقش‌ها، رنگ‌ها و تکنیک‌های مختلف گلیم و گبه در هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت است. تفاوت سفال همدان، میبد و کلپورگان خود می‌تواند سوژه فیلم‌های مستند جذاب و پژوهش‌های علمی باشد.
به گفته مرادخانی، وظیفه تولید محتوا بر دوش هنرمند نیست. امروزه استارتاپ‌های زیادی وجود دارند که با اصول تولید محتوا آشنا هستند. رویدادهای موفق باید چندوجهی باشند؛ به این معنی که هنرمند، کار خود را انجام دهد و گروه‌های مستندساز و تولید محتوا هم برای منافع خود، خودجوش به سراغ او و تولید محتوای جذاب بروند. این روند نه‌تنها با غعالیت هنرمند، تضاد و تقابل ندارد، بلکه یک‌جور هم‌افزایی هم هست.
خوشبختانه، افراد خوش‌ذوق و متخصص بسیاری در حال حاضر مشغول تولید محتوا هستند. تکنولوژی در دسترس و مقرون‌به‌صرفه است. فقط یک چیز لازم است: اراده‌ای جدی در سطح کلان برای استفاده از این ظرفیت عظیم. به عبارتی وزارت میراث و گردشگری، فرهنگ و ارشاد، شهرداری‌ها و صدا و سیما باید دغدغه معرفی ایران و قابلیت‌هایش در سطح جهانی را داشته باشند.
