ماجرای نمایشگاهی از سفالهای بازآفرینیشدۀ تمدن جیرفت
«فقط از سرقت یک تمدن حرف میزنیم!»

نمایشگاهی از بازآفرینی آثار تمدن جیرفت در رفسنجان برگزار شد تا سفالهای برگرفته از اسطورههای تمدن پنجهزار ساله جیرفت، به عنوان هنر سنتی ایران، دوباره در گفتمان معاصر جایگاهی فراتر از مرزهای جغرافیای دست پیدا کند، مشروط بر آنکه با تأمل و اندیشه درریشه های تمدن شکوهمند جیرفت همراه باشد.
به گزارش خبرگزاری سینا، حسن حسینی، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رفسنجان در حاشیه برگزاری جشن بومگردی ایران در استان کرمان، نمایشگاه «این کوزه» را که به مناسبت هفته میراث فرهنگی در شهر رفسنجان برگزار شده است، معرفی کرد و به خبرنگاران گفت: به دلیل تقارن هفته میراث فرهنگی و بزرگداشت خیام، رویدادی در رفسنجان طراحی شد با عنوان «این کوزه» که برگرفته از شعر خیام و با محوریت تمدن باستانی جیرفت است؛ رویدادی که بیش از یک جشنواره سفال است.
تمدن جیرفت، به عنوان یکی از کهنترین جلوههای تمدن در فلات ایران، در مرکز توجه این نمایشگاه قرار گرفته است. هنرمندان با الهام از نقوش، اسطورهها و زیباییشناسی این تمدن، آثاری خلق کردهاند که در عین وفاداری به گذشته، با نگاه معاصر به فلسفه و هستی پیوند خوردهاند.
به گفته رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رفسنجان، در این نمایشگاه آثار حدود ۲۸ هنرمند ارائه شده است، که همگی بازآفرینی آثار تمدن جیرفت است. این آثار تک نسخه و الهام گرفته از آثار و اسطورههای جیرفت است.
سیدسامان ابریشمی، دبیر جشنواره این کوزه نیز از انگیزه برپایی این رویداد، گفت: در نسبت با تمدن جیرفت در استان کرمان، فقط از سرقت آثار آن صحبت میکنند و آثار آن را زیرخاکی میدانند، درحالی که میتوانستیم به جنبههای توریستی آن بپدازیم. از سوی دیگر، در زمانهای که آثاری تاریخی قاچاق میشود و آگاهی درباره قدمت تمدنهای ایران باستان، همچون جیرفت اشتباه است، نگاه ما این بود اگر قرار است هنر سنتی ایران احیا شود، هنری باشد که در تمدن ایران ریشه داشته و سفال نمونهای از آن است.
ابریشمی هدف از برگزاری این رویداد را «بازخوانی معنا در سنت سفالگری و احیای روایتهای فراموششده تمدنهای کهن» عنوان کرد و افزود: هنر سنتی ایران ظرفیت آن را دارد، که دوباره در گفتمان معاصر جایگاهی فراتر از مرزهای جغرافیای دست پیدا کند مشروط به آنکه با تأمل و اندیشه در ریشههای تمدن شکوهمند جیرفت همراه باشد. بنابراین سعی کردیم همزمان با برپایی این نمایشگاه، محتواهایی به انگلیسی در گوگل بارگذاری شود که قابل جستوجو باشد.
به گفته دبیر این جشنواره، این کوزه با حمایت اداره میراث فرهنگی شهرستان رفسنجان در گالری آبانه، درحال برگزاری است و تا ۴ خرداد پذیرای علاقهمندان خواهد بود.
ابریشمی درباره سرنوشت آثاری که برای این نمایشگاه خلق شده، اظهار کرد: بهتر بود میراث فرهنگی این آثار را از هنرمندان خریداری کند، یا به عنوان سوغات به مقامات اهدا کند یا در ویترینی به نمایش گذاشته شود، چون برای خلق این آثار زحمت کشیده شده و تمام آنها از تمدن اسراسرآمیز جیرفت، بازآفرینی شده است.
به اعتقاد برگزارکنندگان این جشنواره، بازدید از «این کوزه» شاید برای مخاطب امروزی فرصتی باشد برای مکث در برابر شتاب روزمره، و نگاهی دوباره به آنچه از دل خاک برمیخیزد و با روح آدمی سخن میگوید.