چگونه یزد به شهر جهانی زیورآلات سنتی بدل شد؟/ قصه طلا در دل کویر
با اعلام رسمی شورای جهانی صنایع‌دستی، یزد به‌عنوان «شهر جهانی زیورآلات سنتی» معرفی شد؛ افتخاری بزرگ برای ایران که حاصل تلاش بی‌وقفه هنرمندان، صنعتگران، مدیران فرهنگی و همراهی نهادهای مسئول طی یک‌سال گذشته است. این رویداد، برگ زرینی دیگر بر دفتر هویت هنری ایران و سندی زنده از ظرفیت تمدن‌ساز شهر یزد به‌عنوان یکی از کانون‌های تاریخی صنایع‌دستی کشور است.
به گزارش خبرگزاری سینا، شورای جهانی صنایع‌دستی در جدیدترین تصمیم خود، شهر تاریخی یزد را به‌عنوان «شهر جهانی صنایع‌دستی در حوزه زیورآلات سنتی» به ثبت رساند. این عنوان، نتیجه فرآیند مستند و تخصصی ارزیابی‌های میدانی این شورا در اسفندماه ۱۴۰۳ است که به شناسایی و تأیید ظرفیت‌های منحصربه‌فرد این شهر در زمینه طراحی و تولید زیورآلات سنتی منجر شد.
در نامه رسمی شورای جهانی صنایع‌دستی خطاب به «محمد رستگاری»، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد آمده است: به نمایندگی از شورای جهانی صنایع‌دستی، خوشحالیم به اطلاع شما برسانیم که شهر یزد در مرکز ایران به‌عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی برای جواهرات سنتی‌اش تعیین شده است. این انتخاب، رویدادی قابل توجه در شبکه شهرهای جهانی صنایع‌دستی است. مراتب تبریک خود را به شما، هنرمندان، صنعتگران و شهروندان یزدی و همه کسانی که در این موفقیت سهیم بوده‌اند، ابراز می‌داریم.
سندی زنده از میراث فرهنگی ایران
ثبت جهانی یزد در حوزه زیورآلات سنتی، نه‌تنها نشانه‌ای از تأیید بین‌المللی هنر اصیل ایرانی است، بلکه بیانگر هویتی زنده و پویا از تاریخی است که از دل کویر برخاسته، با فرهنگ آمیخته و با دستان هنرمندانی پرورش یافته که نسل به نسل، نقش اصالت را بر فلزات گرانبها نقش زده‌اند.
این عنوان جهانی، مرهون هم‌افزایی و مشارکت همه‌جانبه‌ای است که در سایه سیاست‌های حمایتی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، تلاش‌های شبانه‌روزی اداره‌کل میراث‌فرهنگی یزد و همراهی نهادهای محلی، انجمن‌های هنری، هنرمندان و فعالان بخش خصوصی به‌ثمر نشسته است.
یزد؛ خاستگاه ذوق، ظرافت و ذاتی زرین
شهر یزد، با پیشینه‌ای چند هزارساله در هنرهای سنتی، از دیرباز یکی از مراکز مهم تولید زیورآلات سنتی در ایران به‌شمار می‌رود. فنون منحصربه‌فردی همچون ملیله‌کاری، مشبک‌کاری، فیروزه‌کوبی و ترکیب خلاقانه فلزات و سنگ‌های قیمتی، این هنر را به یکی از جلوه‌های فاخر صنایع‌دستی ایرانی بدل کرده است.
تنوع خیره‌کننده، ریشه‌مندی تاریخی و استمرار نسل‌به‌نسل این هنر، از یزد شهری ساخته که در هر گوشه‌اش می‌توان روایت‌های تاریخی، اجتماعی و زیبایی‌شناختی را در قالب زیورآلاتی ظریف و معنادار مشاهده کرد.
افقی نو پیش‌روی صنایع‌دستی ایران
ثبت یزد در فهرست شهرهای جهانی صنایع‌دستی برای دومین‌بار، بیانگر آن است که این شهر، فراتر از یک میراث تاریخی، به یک الگوی زنده از توسعه خلاقانه فرهنگی در بستر جهانی بدل شده است. اکنون این عنوان می‌تواند زمینه‌ساز توسعه صادرات، جذب سرمایه‌گذاری، تقویت اقتصاد هنر، آموزش نوین، رونق گردشگری فرهنگی و تقویت دیپلماسی فرهنگی در سطح بین‌الملل باشد.
بی‌تردید، معرفی جهانی یزد به‌عنوان قطب زیورآلات سنتی، فرصتی مغتنم برای معرفی هرچه بیشتر ایران به جهان از دریچه هنر و اصالت است. این رخداد، مهر تأییدی است بر آنچه قرن‌ها در سایه ذوق و تلاش هنرمندان ایرانی بالیده و امروز در ویترین جهانی فرهنگ و هنر می‌درخشد.
هنر، زبان مشترک جهانیان است
در دورانی که فرهنگ‌ها بیش از همیشه به هم نزدیک شده‌اند، ثبت جهانی یک شهر به‌واسطه صنایع‌دستی‌اش، به معنای پذیرش و احترام جهانیان به ریشه‌های تمدنی آن سرزمین است. زیورآلات سنتی، نه‌تنها زینتی برای ظاهر، بلکه بیانی است برای باطن؛ برای روایت ریشه‌ها، هویت و خاطرات.
یزد، امروز تنها شهر جهانی زیورآلات سنتی نیست؛ بلکه گنجینه‌ای است از هنر زنده ایرانی که بر پیشانی فرهنگ جهانی، با خطی از طلا نقش بسته است.
