صنایع خلاق و هوش مصنوعی/1
صنایع خلاق در ایران؛ راه نجات کسبوکارهای کوچک؟

ترکیب خلاقیت فرهنگی با فناوریهای نوین، بهویژه هوش مصنوعی، افق تازهای برای توسعه کسبوکارهای کوچک باز کرده؛ اما مسیر رشد صنایع خلاق در ایران، همچنان پرچالش است. صنایع خلاق، مجموعهای از فعالیتهای اقتصادی هستند که ریشه در خلاقیت فردی، مهارت و استعداد دارند و توانایی خلق ثروت و اشتغال از طریق تولید و بهرهبرداری از داراییهای فکری و فرهنگی را دارند. این تعریف که از سوی یونسکو و دیگر نهادهای بینالمللی ارائه شده، اکنون در کشورهای زیادی بهصورت راهبردی دنبال میشود؛ کشورهایی که دریافتهاند دیگر منابع زیرزمینی کافی نیست و خلاقیت، منبع جدید ثروتآفرینی است. در این گزارش چتجیپیتی، به بررسی این موضوع پرداخته است.
به گزارش خبرگزاری سینا، در ایران، صنایع خلاق در سالهای اخیر با سرعتی نهچندان یکنواخت رشد کردهاند. از طراحی لباس و بازیسازی گرفته تا صنایعدستی، تولید محتوای دیجیتال، انیمیشن، موسیقی و حتی گردشگری خلاق، نشانههایی از این ظرفیت در حال شکوفایی دیده میشود. اما آیا این صنایع میتوانند ناجی کسبوکارهای کوچک در ایران باشند؟
خلاقیت با چاشنی هوش مصنوعی
در سالهای اخیر، ابزارهای هوش مصنوعی مثل ChatGPT، Midjourney و Runway در خدمت تولید محتوای خلاقانه قرار گرفتهاند. حالا یک تصویرگر میتواند با کمک هوش مصنوعی صدها ایدهی بصری را در چند دقیقه ببیند، یک نویسندهی تبلیغاتی میتواند ۱۰ نسخهی اولیه برای یک شعار بسازد و یک تولیدکننده محتوای ویدیویی، بدون تیم تدوین، خروجی حرفهای بگیرد.
در ایران نیز شاهد استفادهی رو به رشد از این ابزارها در میان طراحان، هنرمندان، تولیدکنندگان محتوا و حتی صنعتگران صنایعدستی هستیم. همین ابزارها به بسیاری از کسبوکارهای کوچک کمک کردهاند که بدون افزایش نیرو، بهرهوری خود را بالا ببرند.
چالشها: زیرساختها هنوز آماده نیستند
اگرچه ظرفیت بالایی برای توسعه صنایع خلاق در کشور وجود دارد، اما این حوزه با موانع مهمی مواجه است:
- نبود زیرساخت حقوقی مناسب برای حمایت از مالکیت فکری
- محدودیتهای دسترسی به ابزارهای نوین هوش مصنوعی
- ضعف سیاستگذاری کلان و پراکندگی نهادهای متولی
- فقدان آموزشهای بینارشتهای که خلاقیت، فناوری و کارآفرینی را ترکیب کند
صنایع خلاق، فرصتی برای همهگیر شدن نوآوری
یکی از ویژگیهای مثبت صنایع خلاق این است که برای ورود به آن، نیاز به سرمایهی هنگفت اولیه نیست. در بسیاری از موارد، یک لپتاپ، یک ایده، و یک مهارت میتواند نقطهی شروع کسبوکاری شود که نهتنها درآمدزا، بلکه فرهنگی و اثرگذار است.
همین ویژگی آن را به گزینهای مناسب برای اشتغالزایی جوانان، زنان خانهدار، روستانشینان و حتی مهاجران تبدیل میکند. البته این پتانسیل زمانی بالفعل خواهد شد که ابزارهای فناورانه، از جمله هوش مصنوعی، بهطور گسترده در اختیار تولیدکنندگان خلاق قرار گیرد.
پیشنهاد هوش مصنوعی:
اگر نهادهای دولتی و خصوصی بهدنبال تقویت زیستبوم صنایع خلاق هستند، باید زیرساخت دسترسی به ابزارهای هوش مصنوعی را فراهم کنند. همچنین سرمایهگذاری روی آموزشهای ترکیبی (خلاقیت + فناوری) میتواند نسل جدیدی از کارآفرینان فرهنگی را پرورش دهد که هم به بازار داخلی پاسخ دهند و هم توان صادرات داشته باشند.
*این گزارش برگرفته از توضیحات ارائهشده توسط ChatGPT است.
*تصویر این گزارش توسط هوش مصنوعی Copilot طراحی و اجرا شده است.