سفیران خنده را بشناسید؛ راهنمای نوشتن داستان برای فیلمهای کمدی

کتاب «سلاطین کمدی» در برگیرنده بیوگرافی ۱۰۰ کمدی شاخص تاریخ سینما و دستور زبان و راهنمای نوشتن داستان برای فیلمهای کمدی گزینه مناسبی برای مطالعه علاقه مندان به این ژانر سینمایی است.
به گزارش خبرگزاری سینا، هر عصری کمدین های خودش را داشت و ژانر همپای زمانه و به تبع شرایط اجتماعی فرهنگی بازتابی از روزگار را در قالب شوخی تصویر کرد، از ژاک تاتی کمدین محبوب روشن فکران تا وودی آلن به عنوان مهمترین شمایل کمدی روشن فکرانه و پارودی سازانی چون مل بروکس که شوخی های فیلم هایش را یکی از بزرگترین کمدی سازان جهان نمی پسندید. (واکنش بیلی وایلدر به شوخی های زین های شعله ور دریغ و حسرتی بر یک دوران بود).
زمانه گذشت و عصر ادی مورفی، بن استیلر و جیم کری و آدام سندلر از راه رسید. ساشا بارون، کوهن با بورات راه و رسم تازه ای برای روده بر کردن تماشاگران یافت برادران کوئن با کمدی های پست مدرنیستی شان، پوزخند به امر تثبیت شده را معنایی دیگر بخشیدند و در نهایت کمدی با زیرگونه های مختلف و متنوعش ماند و گاهی مهمترین حرفها و جدی ترین مضامین را در قالب شوخی مطرح کرد و خنده آفرید در همه این سالها این جمله رنه کلر بود که در یادها ماند: «خنده ذاتاً نشانی از آزادی است.»
کتاب «سلاطین کمدی» ویژه سینماهای کمدی و سفیران خنده در ۱۶۸ صفحه برای علاقه مندان سینما منتشر شده است.
مطلب از این قرار است/بی نظمی منظم
از اصلی ترین ژانرها که ریشه ای به نمایش های یونان باستان و تقسیم بندی مشهور ارسطو در فن شعر» (بوطیقا) باز می گردد. جایی که اولین دسته بندی ژانری به شکل مدون و صورت بندی شده صورت می گیرد و از تراژدی کمدی و حماسه به عنوان سه گونه نام برده می شود. در سینما، کمدی یکی از دیرپاترین ژانرهاست و تاریخ سینمای کمدی قدمتی همپای تاریخ سینما دارد.
برادران لومیر در ۱۸۹۵ میلادی دستگاه سینماتوگراف را اختراع کردند. و در همان سال فیلم کوتاه «باغبان آب پاشی می شود» به کارگردانی لوئیس لومیر ساخته و به نمایش درآمد، در عصر
سینمای صامت و فیلم های تک حلقه ای کمدی ها جزو مهم ترین و محبوب ترین فیلم ها میان تماشاگران بودند. عصر راسکو آرباکل، ماکس لندر، هارولد لوید و هری لنگدون و دوران تولد «ولگرد کوچک» و «مرد صورت سنگی دوگانه» چارلی چاپلین بهتر است یا باستر کیتون که مثل بیشتر مقایسه های مشابه قیاس پوچ و بیهوده ای بود. عصر معصومیت ژانر با کمدی های مک سنت و ظهور نوابغ و استفاده خلاقانه از مدیومی که هنوز بسیار جوان بود. عصر شوخی های بصری و اغراق های نمایشی کمدین ها روزگاری که کمدین های محبوب هر کدام امضای خودشان را داشتند.
با ورود صدا به سینما، همه چیز از جمله سینمای کمدی متحول شد. از اسطوره های کمدی عصر صامت عده ای کنار رفتند (شاید مهم ترینشان باستر کیتون) و برخی دوام آوردند و همچنان در سطح اول فیلم سازی باقی ماندند، (چاپلین قاعد تا اولین نامی است که به ذهن می رسد). برخی چون زوج محبوب لورل و هاردی امکانات بیشتری برای خلق شوخی یافتند و عده ای مانند برادران مارکس اساسا در عصر ناطق ستاره شدند. سینمای کمدی از پرتاب کیک به صورت به زمانه ای رسید که گروچو مارکس همچون یک فیلسوف با گفتارش هر قاعده ای را به سخره می گرفت.
کمدی خیلی زود از بر گونه هایش را شناخت و به تنوع و تکثر بها داد. از کمدی رمانتیک تا کمدی موزیکال و کمدی جنگی ژانر به شکلهای مختلف در زیر یک سقف انواع و اقسام فیلم ها را گرد هم آورد سینمای کمدی و کمدین ها تا سال ها در سینما جدی گرفته نشدند. در اسکار نسبت به ژانرهای دیگر کمتر مورد توجه قرار گرفتند و سالها طول کشید تا فیلمی کمدی از بیلی وایلدر (بعضی ها داشتن را دوست دارند اسکارها را درو کند. چنان که منتقدان جز اساتید و پیشگامانی چون چاپلین و کیتون گویی کسر شان خود می دانستند که به تحلیل آثار نابغه ای چون جری لوئیس بپردازند. در سنت نقد نویسی بیشتر به تراژدی بها داده شد تا کمدی و به همین دلیل از هاوارد هاوکس فقط فرشتگان بال دارند و داشتن و نداشتن بیشتر قدر می دیدند تا پرورش بیبی و میمون بازی.
سینمای کمدی اما به راه خودش ادامه داد. هر کشوری به پشتوانه فرهنگ و خصائص اش کمدی ها و کمدین های خود را یافت که میانشان ایتالیایی ها زود تر از یکیه شهرتشان از مرزهایشان فراتر رفت تو توی ایتالیایی برای هر مخاطبی از هر نقطه از جهان می توانست جالب توجه باشد. ولی شوخی های نورمن و یزدم فقط برای انگلیسی ها خنده دار بود و ایرانی ها که با هنر دوبله زرندی نورمن را دوست داشتنی یافتند. در دهه های ۴۰ و ۵۰ شمسی شهرت و محبوبیت فیلم کمدی نسبت مستقیم با دوبله داشت و معمولاً هر کمدینی با صدایی آشنایه یاد آورده می شد.
هر عصری کمدینهای خودش را داشت و زائر همپای زمانه و به تبع شرایط اجتماعی فرهنگی بازتابی از روزگار را در قالب شوخی تصویر کرد. از ژاک تاتی کمدین محبوب روشن فکران تا وودی آلن به عنوان مهم ترین شمایل کمدی روشن فکرانه و پارودی سازانی چون مل بروکس که شوخی های فیلم هایش را یکی از بزرگترین کمدی سازان جهان نمی پسندید. واکنش بیلی وایلدر به شوخی های زینهای شعله ور دریغ و حسرتی بر یک دوران بود.
زمانه گذشت و عصر ادی مورفی بن استیلر و جیم کری و آدام سندلر از راه رسید، ساشا بارون کوهن با بورات راه و رسم تازه ای برای روده بر کردن تماشاگران یافت، برادران کوئن با کمدی های پست مدرنیستی شان پوزخند به امر تثبیت شده را معنایی دیگر بخشیدند و در نهایت کمدی با زیرگونه های مختلف و متنوعش ماند و گاهی مهمترین حرفها و جدی ترین مضامین را در قالب شوخی مطرح کرد و خنده آفرید، در همه این سالها این جمله رنه کلر بود که در یادها ماند. «خنده ذاتا نشانی از آزادی است».
«سفیران کمدی» به عنوان چهارهمین شماره مجله از سوی گروه مجلات همشهری به سردبیری سعید مروتی منتشر شده است.