نگاهی به اقتصاد اسباب‌بازی و نقش آن در مهارت آموزی کودک/ قسمت آخر
از بازی به درمان: تأثیرات شگفت‌انگیز بازی‌درمانی بر روان کودکان
بازی، بخش جدایی‌ناپذیر از دوران کودکی است که نه‌تنها به‌عنوان وسیله‌ای برای سرگرمی، بلکه به‌عنوان ابزاری برای رشد و توسعه مهارت‌های شناختی، اجتماعی و عاطفی کودکان عمل میکند. در این مقاله، به بررسی تأثیر بازی و اسباب‌بازی بر روان کودک پرداخته و نقش بازی‌درمانی در بهبود مشکلات رفتاری و عاطفی کودکان را بررسی می کنیم.
آلما توکل: بازی، یکی از نخستین ابزارهای ارتباطی کودک با محیط پیرامون است. از همان لحظه‌ای که کودک یک مکعب رنگی را لمس میکند، در حقیقت در حال تجربه‌ی ارتباطی منحصر به‌فرد با دنیای خود است.
به گزارش خبرگزاری سینا، به گفته‌ی دکتر باربارا میلر، روان‌شناس رشدی، «بازی زبان کودک است و از طریق آن احساسات، نیازها و اضطراب‌های درونی خود را به نمایش می‌گذارد.» در این میان، بازی‌های نقش‌آفرینی یکی از مؤثرترین ابزارها برای کشف دنیای اجتماعی کودک هستند. کودکان از طریق ایفای نقش والدین، پزشکان یا معلمان، یاد می‌گیرند چگونه در دنیای واقعی تعامل کنند و نقش‌های اجتماعی مختلف را درک کنند.
علاوه بر این، پژوهش‌های روان‌شناسی نشان می‌دهد که بازی‌های نمادین می‌توانند در تقویت توانایی حل مسئله، تقویت همدلی و توسعه مهارت‌های ارتباطی مؤثر باشند.
نقش اسباب‌بازی در رشد شناختی و احساسی
اسباب‌بازی‌ها، ابزارهای بی‌صدایی هستند که تأثیری ژرف بر روان کودک دارند. انتخاب اسباب‌بازی مناسب، می‌تواند به کودک کمک کند تا مهارت‌های مختلفی از جمله خلاقیت، تمرکز و همکاری را توسعه دهد.
برای مثال، تحقیقات نشان داده‌اند که پازل‌ها و بازی‌های ساختنی مانند لگو می‌توانند تفکر منطقی و مهارت‌های حل مسئله را در کودکان تقویت کنند. همچنین، اسباب‌بازی‌هایی که کودک را تشویق به خیال‌پردازی می‌کنند (مانند عروسک‌ها یا مجموعه‌های نقش‌آفرینی) به رشد احساسات و توانایی بیان آنها کمک می‌کنند.
بازی‌درمانی: راهی برای بهبود روان کودکان
بازی درمانی شامل بازی با اسباب‌بازی‌ها و بازی‌های مختلف تحت نظر یک مشاور ماهر است. هدف از هر جلسه کمک به کودکان برای آرامش و راحتی در به اشتراک گذاشتن احساسات و افکارشان در موضوعات مختلف است.
بازی کردن به کودکان این امکان را می‌دهد که از مسائل خود فاصله ذهنی بگیرند. این معمولاً به این معنی است که آنها بهتر می‌توانند خود را بیان کنند. حتی اگر از آنها خواسته شود در مورد مسائل دردناک یا ناراحت‌کننده صحبت کنند، بازی به اندازه‌ای حواسشان را پرت میکند که می‌تواند در طول جلسه از ناراحتی آنها بکاهد. در حالی که ذهنشان کمی حواسش پرت است، می‌تواند به محتوای عمیق‌تری دست یابد بدون اینکه شدت احساسات یا افکار چالش‌برانگیز آن را درک کنند.
مزایای بازی درمانی چیست؟
بازی درمانی روشی منحصر به فرد و مؤثر برای پرورش سلامت روانی کودکان است. چون نشستن رو در رو با یک فرد غریبه ممکن است ترسناک باشد، بازی درمانی می‌تواند یخ را بشکند و به کودکان کمک کند تا راحت‌تر صحبت کنند.
زمانی که به درستی انجام شود، بازی درمانی می‌تواند مهارت‌های اجتماعی، ارتباطی و حل مسئله کودکان را بهبود بخشد. بازی کردن باعث می‌شود کودکان نسبت به کمک درمانگر پذیراتر شوند. همچنین، خود عمل بازی کردن نیز به دلیل یاد دادن مهارت‌های مهم به کودکان ارزشمند است.
بیشتر بخوانید:
فراتر از سرگرمی: تاثیرات شگفت‌انگیز بازی‌های رومیزی بر روابط و رشد فردی
چگونه صنعت اسباب‌بازی ایران می‌تواند به یک بازیگر جهانی تبدیل شود؟
اسباب‌بازی‌ها؛ پل‌های کوچک به دنیای بزرگ تخیل
کدام کودکان باید بازی درمانی دریافت کنند؟ بازی درمانی می‌تواند به هر فردی در هر سنی کمک کند، از جمله بزرگسالان. بازی درمانی برای کودکانی که تجربه آسیب‌دیدگی یا مشکلات تحصیلی، اجتماعی و/یا رفتاری دارند، مفیدتر است.
برای مثال، کودکانی که با چالش‌های عاطفی روبه‌رو هستند می‌توانند یاد بگیرند که چگونه احساسات خود را به شیوه‌ای سالم و سازنده ابراز کنند.
کودکان با ناتوانی‌های یادگیری می‌توانند با فعالیت‌هایی که به تقویت مهارت‌های حل مسئله کمک میکند، با ناامیدی‌های خود مقابله کنند.
چه نوع فعالیت‌هایی در بازی درمانی انجام می‌شود؟
در یک جلسه بازی درمانی، انواع مختلفی از فعالیت‌ها وجود دارد که کودک شما می‌تواند انجام دهد. هر فعالیتی می‌تواند مفید باشد، اما برخی فعالیت‌ها برای مسائل خاص مؤثرتر هستند.
کودکانی که ناتوانی‌های یادگیری دارند می‌توانند فعالیت‌هایی انجام دهند که ذهنشان را به چالش بکشد. کودکانی که تجربه آسیب‌دیدگی دارند می‌توانند از طریق فعالیت‌های بیانی مانند نقاشی خود را ابراز کنند.
بازی‌درمانی، یکی از روش‌های مؤثر در درمان کودکان با مشکلات روانی، رفتاری یا هیجانی است. این روش به کودکان اجازه می‌دهد تا در محیطی امن و قابل اعتماد، احساسات خود را بیان کرده و راه‌حل‌هایی برای مسائل خود پیدا کنند.
به گفته‌ی دکتر گری لندرث، از پیشگامان بازی‌درمانی، «بازی‌درمانی به کودک این امکان را می‌دهد که دنیای درونی خود را بدون قضاوت دیگران به نمایش بگذارد.» این روش به‌ویژه برای کودکانی که در بیان احساسات خود مشکل دارند یا تجربه‌های سختی مانند طلاق والدین، سوگ یا ترس را پشت سر گذاشته‌اند، بسیار مؤثر است.
در این فرآیند، درمانگران از ابزارها و اسباب‌بازی‌های خاصی استفاده می‌کنند که به کودک کمک میکند تا احساسات سرکوب‌شده یا ترس‌های درونی خود را آزاد کند.
چگونه والدین می‌توانند انتخاب‌های درستی داشته باشند؟
انتخاب اسباب‌بازی مناسب برای کودکان، یک مسئولیت بزرگ برای والدین است. اسباب‌بازی باید متناسب با سن، علاقه‌ها و نیازهای روانی کودک باشد.
اسباب‌بازی‌هایی را انتخاب کنید که می‌توانند به شیوه‌های مختلف استفاده شوند
کودکان نوپا دوست دارند که اشیاء را جدا کنند، دوباره جمع کنند، بیرون بیاورند، داخل بگذارند، اضافه کنند و بسازند. اسباب‌بازی‌هایی را انتخاب کنید که “پایان‌ناپذیر” هستند به این معنی که می‌توانند با آنها بازی‌های مختلفی انجام دهند. به عنوان مثال، بلوک‌های چوبی یا بلوک‌های پلاستیکی بزرگ که به هم متصل می‌شوند می‌توانند برای ساختن جاده، باغ‌وحش، پل یا فضاپیما استفاده شوند. چنین اسباب‌بازی‌هایی تخیل کودک را تحریک کرده و به توسعه مهارت‌های حل مسئله و تفکر منطقی کمک می‌کنند.
*اسباب‌بازی‌هایی را انتخاب کنید که با کودک شما رشد کنند
همه ما تجربه خرید اسباب‌بازی‌هایی را داشته‌ایم که کودک پس از دو روز بازی کردن با آن، دیگر هرگز به آن دست نزده است. می‌توانید از این امر جلوگیری کنید با انتخاب اسباب‌بازی‌هایی که در مراحل مختلف رشد کودک هم سرگرم‌کننده باشند.
*اسباب‌بازی‌هایی را انتخاب کنید که کاوش و حل مسئله را تشویق کنند
بازی فرصتی را برای کودکان فراهم میکند تا مهارت‌های جدید را بارها و بارها تمرین کنند. اسباب‌بازی‌هایی که به کودکان این فرصت را می‌دهند که چیزی را خودشان بفهمند یا با کمی راهنمایی این کار را انجام دهند، مهارت‌های تفکر منطقی آنها را می‌سازد و به آنها کمک میکند که حل‌کننده مشکلات مقاومی شوند.
*اسباب‌بازی‌هایی انتخاب کنید که تخیل کودک را تحریک کنند
در سال سوم زندگی کودک، خلاقیت آنها به طور واقعی آغاز می‌شود، زیرا اکنون قادرند نقش فرد دیگری (مثل یک شاه یا ملکه) را بپذیرند و تصور کنند که چیزی (مثل یک بلوک) در واقع چیزی دیگر (مثل یک تکه کیک) است.
*فرصتی برای بازی با اشیاء “واقعی” یا اسباب‌بازی‌هایی که شبیه اشیاء واقعی هستند، فراهم کنید
کودکان نوپا در حال یادگیری چگونگی کارکرد اشیاء در دنیای خود هستند، مانند کنترل تلویزیون یا سوئیچ‌های چراغ. آنها همچنین علاقه‌مندند با چیزهای “واقعی” شما، مانند تلفن همراهتان، بازی کنند.
*اسباب‌بازی‌هایی را انتخاب کنید که فرزندتان را پویا نگه دارند
کودکان نوپا در حال انجام انواع حرکات فیزیکی هستند زیرا بدن‌شان قوی‌تر و اعتماد به نفس بیشتری دارند. اسباب‌بازی‌هایی را انتخاب کنید که به آنها کمک میکند مهارت‌های فیزیکی فعلی‌شان را تمرین کرده و مهارت‌های جدیدی را توسعه دهند
