چگونه هوش مصنوعی ما را عاشق یادگیری میکند؟
رشد انفجاری هوش مصنوعی مولد در دو سال گذشته ذهن بسیاری را به خود جلب کرده است. اما گسترۀ نفوذ هوش مصنوعی تا کجا پیش خواهد رفت؟ بیایید به یک مورد خاص بپردازیم؛ آموزش. بنابر هشداری که سازمان ملل متحد در مورد کمبود جهانی معلمان صادر کرده است، تا سال 2030 و برای تحقق هدف توسعۀ پایدار در زمینۀ آموزش، جهان به 40 میلیون معلم نیاز دارد.
مهدی نوروز: اخیراً روزنامۀ نیویورک تایمز در ستون «نقاط عطف» که تأملات شخصی نویسندگانش را بازتاب میدهد، به بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر حل این بحران پرداخته است. خلاصۀ این مقاله که به قلم Anant Agarwal، مبتکر روشهای آموزشی و استاد رشتۀ برق و کامپیوتر M.I.T منتشر شده را از نظر میگذرانید.
فناوریهای مدرن و تغییر در آموزش
هنگامی که تغییرات بزرگ بهسرعت اتفاق میافتند، انسانها اغلب بدترین و ترسناکترین شرایط را در نظر میگیرند. تکامل ما را طوری شکل داده که انتظار شکارچیان را داشته باشیم و امروز بسیاری از ما هوش مصنوعی را شکارچی میبینیم.
به گزارش خبرگزاری سینا، پذیرفتن این ایده که هوش مصنوعی شغلها را از بین خواهد برد، آسان است. من آزمایشگاه علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی در مؤسسه فناوری ماساچوست را در دورهای که به نظر میرسد دوران نوجوانی هوش مصنوعی بود، رهبری کردم و میتوانم بگویم که ترس از تسلط ماشینها چیز جدیدی نیست. نسل من معتقد بود که اختراع اولین ماشینحساب دستی، آموزش را دچار تهدید خواهد کرد. اما در عوض، این ابزار دسترسی به محاسبات را دموکراتیک کرد، به دانشآموزان ابزارهایی داد تا مسائل را سریعتر حل کنند و آنها را آزاد کرد تا بر استدلالهای سطح بالاتر به جای محاسبات ابتدایی تمرکز کنند.
بیشتر بخوانید:
هوش مصنوعی استاد دانشگاه میشود!
هوش مصنوعی صاحب سینما میشود
حال نیز هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که با ارتقای تواناییهای معلمان، امکان تنظیم مسیرهای یادگیری متناسب با نیازهای فردی دانشآموزان را به شیوههایی که هرگز تصور نمیکردیم، فراهم کند. این پتانسیل تحول زمانی تقویت میشود که هوش مصنوعی با آموزش دیجیتال ترکیب شود و دسترسی لحظهای به دادههای غنی درباره نحوه یادگیری دانشآموزان را فراهم کند. هرجند نگرانی درباره تغییر طبیعی است و ناشناختهها اغلب بهعنوان یک تهدید احساس میشوند، اما تاریخ به ما یک درس انکارناپذیر داده است؛ دیوارهایی که بهصورت غریزی برای محافظت از خودمان میسازیم، تنها موارد اجتنابناپذیر را به تأخیر میاندازند. این دیوارها بالا خواهند رفت و فرو خواهند ریخت. سازگاری، نه دفاع، بزرگترین مهارتی است که میتوانیم برای مرتبط ماندن در دنیایی که بهطور مداوم در حال تحول است، داشته باشیم. برای معلمانی مانند من، این به معنای کنار گذاشتن پیشبینیهای آخرالزمانی و تغییر نگرش است. هوش مصنوعی برای جایگزینی ما اینجا نیست؛ بلکه اگر بهطور مسئولانه استفاده شود، اینجاست تا به ما کمک کند به «فوقمعلم» تبدیل شویم.
به فناوری خودروهای خودران فکر کنید. در بیشتر موارد، رانندگان همچنان حضور دارند، اما فناوریهای ترکیبی مانند کنترل سرعت هوشمند، هشدارهای خروج از خط، ترمزگیری و پارک خودکار، تلاشهای انسانی را تقویت کرده و مفهوم رانندگی را بازتعریف میکنند. همین پدیده در کلاسهای درس نیز در حال وقوع است. معلمان همچنان حضور دارند، در حالی که ابزارهای مجهز به هوش مصنوعی — مانند معلمان خصوصی، مشاوران، ارزیابها، هدایتگران برنامه درسی و مترجمان — در حال ظهور هستند و معلمان را از انجام وظایف تکراری و اداری آزاد میکنند.
هوش مصنوعی، یار معلمان
این تغییر به معلمان امکان میدهد بر آنچه واقعاً اهمیت دارد تمرکز کنند: جلب مشارکت و الهامبخشی به دانشآموزان در حالی که کیفیت و دسترسی به آموزش را بهبود میبخشند و البته، تکامل تدریجی است.
در کوتاهمدت، هوش مصنوعی به معلمان کمک خواهد کرد تا برنامههای درسی طراحی کنند، مثالهای تصویری بیابند و آزمونهایی متناسب با نیاز هر دانشآموز ایجاد کنند. در بلندمدت، میتوان دنیایی را تصور کرد که در آن هوش مصنوعی دادههای غنی یادگیرندگان را پردازش کرده و مسیرهای یادگیری شخصیسازیشدهای برای دانشآموزان ایجاد کند، همه اینها در چارچوب برنامه درسی که معلم تعیین کرده است.
معلمان همچنان میتوانند در پرورش بحثهای دانشآموزی، هدایت پروژههای گروهی و درگیر کردن دانشآموزان نقش عمیقی ایفا کنند، در حالی که هوش مصنوعی وظایف تصحیح اوراق را بر عهده گرفته و به دانشآموزان کمک میکند پاسخها را خودشان کشف کنند. معلمان تشویق و حمایت فردی ارائه میدهند و از زمان آزادشده برای توجه بیشتر به دانشآموزان استفاده میکنند. این همان آیندهای است که به سمت آن پیش میرویم.
ما در این مسیر به بهعنوان معلم، میتوانیم از هوش مصنوعی بهره ببریم و از آن برای تبدیل کلاسهای خود به محیطهایی استفاده کنیم که در آن دانشآموزان از مسیر پیشرفت خارج نشوند. در این کلاسهای مجهز به هوش مصنوعی، میتوانیم زمانی که دانشآموزی در حال تلاش و تقلاست شناسایی کرده و حمایت لازم را در لحظه ارائه دهیم، پیش از آنکه حتی به ترک تحصیل فکر کند. ما میتوانیم فوراً بازخورد محتوایی درباره تکالیف ارائه کنیم و از چرخه بیپایان تصحیح اوراق رها شویم، و زمان بیشتری برای ارتباط با دانشآموزان خود داشته باشیم.
جایگزین معلم، هرگز
در انتها باید به این نکته اشاره کرد که بیایید روشن باشیم! هوش مصنوعی هرگز جایگزین آموزش به وسیلۀ معلم نخواهد شد. هیچ الگوریتمی نمیتواند همدلی، خلاقیت و اشتیاقی که یک معلم به کلاس میآورد را تقلید کند. اما هوش مصنوعی قطعاً میتواند این ویژگیها را تقویت کند. پس بیایید در هوش مصنوعی مسلط شویم و از آن بهعنوان تقویتکننده مهارتهایمان برای گسترش تأثیرمان استفاده کنیم.
بیایید از ارائههای یکسان برای همه که مدتهاست بر آموزش تسلط داشتهاند دست برداریم و آموزش را متناسب با نیازهای منحصربهفرد هر دانشآموز تنظیم کنیم. بیایید عشق به یادگیری مادامالعمر را که توسط مدلهای قدیمی آموزش سرکوب شده است، احیا کنیم. چه شما یک معلم باشید که در حال ترقی است، یا یک حرفهایِ دیگر که در محیط کاری متغیر مسیر خود را مییابد، توانایی شما برای سازگاری همیشه بزرگترین داراییتان خواهد بود. همانطور که به جلو حرکت میکنیم، بیایید فرصتهایی را که هوش مصنوعی پیش رویمان قرار میدهد بپذیریم و این لحظه تحول را به دست آوریم زیرا در نهایت، آینده متعلق به کسانی است که آماده تکامل هستند.