در سالهای اخیر، گوشتهای گیاهی جایگزین گوشت معمولی(PBMAs) به یک انتخاب محبوب برای افراد آگاه به سلامتی که به دنبال کاهش مصرف گوشت هستند، تبدیل شدهاند. اما آیا این جایگزینها واقعا برای سلامت قلب ما مفیدتر هستند؟ یک مطالعه جدید به این پرسش پاسخ داده است.
افزایش محبوبیت گوشتهای گیاهی غیرقابل انکار است. از همبرگرهای ساخته شده از پروتئین نخود گرفته تا سوسیسهای تهیه شده از سویا، این جایگزینهای گوشت در بسیاری از خانوادهها به مواد اصلی غذایی تبدیل شدهاند. جالبترین نکته در بررسی اخیر این است که گوشتهای گیاهی، به رغم اینکه فوقالعاده فرآوری شده هستند، عموما با توصیههای غذایی برای سلامت قلب و عروق مطابقت دارند.
به نقل از اساف، آنها اغلب حاوی چربی اشباع کمتر و فیبر رژیمی بیشتری نسبت به همتایان گوشت واقعی خود هستند که به طور بالقوه یک اثر محافظتی برای قلب ارائه میدهند. با این حال، سوالاتی در مورد پیامدهای درازمدت این محصولات برای سلامتی، به ویژه با توجه به محتوای بالای سدیم آنها و توصیه بهداشت عمومی برای کاهش مصرف مواد غذایی فوق فرآوری شده باقی میماند.
روششناسی
این بررسی که توسط محققان دانشگاه بریتیش کلمبیا انجام شد، مقالات موجود در مورد گوشت گیاهی و بیماری قلبی عروقی(CVD) را ارزیابی کرد. محققان بر روی پروفایل تغذیهای گوشتهای گیاهی و تأثیر آنها بر عوامل خطر بیماریهای قلبی و عروقی تمرکز کردند. آنها مقالات بررسی شده از سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۲۳ را با استفاده از عبارات جستجوی مربوط به گوشت گیاهی، سلامت قلب و عروق و اجزای تغذیهای مانند پروتئین سویا، پروتئین نخود و چربیهای رژیمی، تجزیه و تحلیل کردند.
در این مطالعه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده(RCTs) و مطالعات همگروهی آیندهنگرانه را که گوشتهای گیاهی جایگزین را با محصولات گوشتی سنتی مقایسه میکرد، اولویتبندی کردند. این رویکرد یک تجزیه و تحلیل قوی از چگونگی تأثیر گوشتهای گیاهی بر نشانگرهای قلبی عروقی کلیدی مانند کلسترول کلی، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم(LDL) و وزن بدن را انجام داد.
در حالی که بازار گوشتهای گیاهی در سالهای اخیر رشد قابل توجهی را تجربه کرده است و تعداد بیشتری از کاناداییها از همبرگرهای گیاهی استفاده میکنند، به طور شگفت انگیزی اطلاعات کمی در مورد اینکه چگونه این جایگزینهای گوشت ممکن است بر سلامت و به ویژه خطر بیماریهای قلبی عروقی تأثیر بگذارد، وجود دارد. بنابراین، ما به دنبال بررسی مقالات موجود در مورد این موضوع بودیم تا آنچه را که در حال حاضر شناخته شده است شناسایی کنیم و جهت تحقیقات آینده ارائه دهیم.
نشانههای امیدوارکننده برای سلامت قلب
پروفایلهای تغذیهای گوشتهای گیاهی به طور قابل توجهی متفاوت بود، اما به طور کلی، مشخص شد که آنها چربی اشباع کمتر و چربیهای غیر اشباع و فیبر رژیم غذایی بیشتری در مقایسه با گوشت معمولی دارند. این بسیار مهم است زیرا مصرف بالای چربیهای اشباع شده با افزایش سطح لیپوپروتئینهای با چگالی کم مرتبط است که به عنوان کلسترول بد نیز شناخته میشود و یک عامل خطر شناخته شده برای بیماریهای قلبی و عروقی است. در مقابل، چربیهای غیراشباع چندگانه میتوانند به کاهش سطح کلسترول بد کمک کنند و فیبر رژیم غذایی نیز برای بهبود سطح کلسترول و حمایت از سلامت کلی قلب شناخته شده است.
چندین کارآزمایی غذایی که در این بازبینی گنجانده شده بود، زمانی که گوشت با گوشت گیاهی جایگزین شد، پیامدهای مثبتی را گزارش کردند.
این کارآزماییها بهبود در کلسترول کلی، کلسترول بد، آپولیپوپروتئین B-۱۰۰ و وزن بدن را نشان دادند. به عنوان مثال، یک مطالعه شامل جایگزینی گوشت با گوشت گیاهی به مدت هشت هفته منجر به کاهش قابل توجهی در کلسترول بد و وزن بدن شد. آزمایش دیگری نشان داد که مصرف گوشت گیاهی منجر به کاهش سطح تری متیل آمین-ان-اکسید(TMAO) میشود، ترکیبی که با افزایش خطر بیماریهای قلبی و عروقی مرتبط است.
برای کسانی که به دنبال کاهش مصرف گوشت خود هستند، به خصوص اگر گوشت قرمز باشد، جایگزینی آن با گوشت گیاهی احتمالا یک انتخاب سالم برای قلب است. برای کسانی که از قبل مصرف گوشت خود را محدود کردهاند، گوشت گیاهی را میتوان در یک الگوی غذایی سالم به عنوان یک منبع پروتئین عالی گنجاند.
به رغم یافتههای امیدوارکننده، این بررسی نگرانیها و شکافهای متعددی را در تحقیق فعلی نشان داد. یکی از مسائل اصلی میزان بالای سدیم در بسیاری از گوشتهای گیاهی است که به طور بالقوه میتواند برخی از مزایای قلبی عروقی آنها را خنثی کند. مصرف زیاد سدیم با افزایش فشار خون، عامل خطر اصلی بیماری قلبی مرتبط است. با این حال، این مطالعه اشاره کرد که مزایای مصرف چربی اشباع کمتر و دریافت فیبر بیشتر از گوشتهای گیاهی ممکن است بر خطرات ناشی از محتوای سدیم آنها برتری داشته باشد.
در نتیجه، به نظر میرسد جایگزینی گوشت با جایگزینهای گیاهی فواید متعددی برای قلب و عروق داشته باشد، اما بدون چالش نیست. نکته کلیدی ادامه تحقیق و پالایش این محصولات برای به حداکثر رساندن مزایای سلامتی آنها و در عین حال به حداقل رساندن خطرات احتمالی است. از آنجایی که بازار گوشتهای گیاهی به رشد خود ادامه میدهد، انتخابهای آگاهانه و تحقیقات مداوم در شکل دادن به آیندهای سالم برای همه بسیار مهم خواهد بود.