دیابت و بهداشت دهان و دندان
افراد مبتلا به دیابت، مستعد ابتلا به بیماری دهان، دندان و لثه هستند، به طوری که آمارها نشان می دهد بیماری لثه در افراد مبتلا به دیابت سه برابر افراد سالم است.
حدود 70 درصد مبتلایان به دیابت در سن بالای ۴۰ سال به عفونت ریشه دندان ها و عفونت مزمن لثه مبتلا می شوند؛ به دلیل اینکه بیماری دیابت می تواند مقاومت نسوج اطراف دندان (لثه و استخوان) را نسبت به فعالیت های میکروبی کاهش دهد و این مسئله به دلیل اختلال در پاسخ های سلول های دفاعی بدن است.
البته تغییرات خود بافت های نرم و استخوانی اطراف دندان هم در ایجاد زمینه مساعد موثر است؛ در ایجاد بیماری های دهانی و دندانی در دیابت علاوه بر خود دیابت، تحریکات موضعی نقش حساس و ویژه ای دارد؛ منظور از تحریکات موضعی، وجود پلاک های دندانی است که مجموعه ای از خرده های مواد غذایی، ترکیبات بزاقی و به ویژه میکروب های داخل دهان است.
اگر این پلاک های دندانی روزانه از روی دندان ها و لثه ها برداشته نشود، بعد از مدتی به علت رسوب تدریجی مواد معدنی روی آنها، سخت تر می شود، به طوری که حالت سنگی پیدا کرده و دیگر با مسواک قابل برداشتن نیست که به آن جرم دندانی گفته می شود.
این جرم ها در هنگام مسواک کردن یا غذا خوردن باعث زخمی شدن و خونریزی لثه و تجمع میکروب در پلاک ها شده و به دنبال آن ترشح مواد سمی در اثر میکروب ها باعث آسیب های جدی تر می شود.
از جمله علائمی که می توان در دهان مبتلایان به دیابت مشاهده کرد، ترک گوشه لب ها در اثر کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان، قرمزی شدید مخاط دهان، احساس سوزش است.
همچنین تشخیص زود هنگام التهاب بافت لثه امری بسیار مهم است؛ اگر چه التهاب لثه یکی از عوارض شناخته شده بیماری دیابت است، اما افراد مبتلا به دیابت که بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنند، در معرض افزایش خطر ابتلا به این نوع التهاب دهانی نیستند.
از آنجایی که دیابت سال ها قبل از تشخیص در بیمار وجود دارد، دندانپزشکان نیز می توانند علائم کلینیکی هشدار دهنده دیابت را در بیماران تشخیص دهند و برای پیشگیری و درمان به متخصص ارجاع دهند.
دکتر شکوه مهربان کار
مسوول واحد سلامت دهان و دندان مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز
