جهش آمادگی فناوری پروژه‌های دانشجویی با اجرای فن‌تز
به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهوری، میترا امین‌لو، دبیر کارگروه توسعه دارائی‌های نامشهود و مدیر کانون مدیریت دارائی‌های فکری، هدف از برگزاری برنامه «فن‌تز» را امیدآفرینی در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی و جهت دهی به پایان‌نامه‌های دانشگاهی عنوان و خاطرنشان کرد: «دانشجویان و اساتید در حوزه فناوری‌های راهبردی پروژهها و ایده‌هایی را در دست دارند؛ اما اگر به این پروژهها، بر اساس سطح آمادگی فناوری نگاه کنیم در می‌یابیم که این پایان‌نامه‌ها قرار نیست در دانشگاه از سطح ۳ بالاتر بیایند و چون مسیری برای ادامه پیدا نمی‌کنند، تلاشی که دانشجو در مقطع تحصیلات تکمیلی انجام می‌دهد، عملا ابتر می‌ماند و کشور هم بی‌نصیب می‌ماند. از این رو، مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی در برنامه فن‌تز، می‌کوشد برای این دانشجویان و اساتید مسیر سفری را طراحی کرده و آنها را از برای ورود به جامعه و بهره‌برداری یاری کند.»
وی در خصوص اینکه چطور می‌توان سطح آمادگی فناوری را ارتقاء داد، افزود: «برای تحقق این مهم (ارتقاء سطح آمادگی فناوری پروژه‌های دانشجویی) نخست به دانشجویانی که در حوزه فناوری‌های راهبردی کار می‌کنند، فراخوان دادیم، این فراخوان، به صورت عمومی ارسال شد و ما حیطه خاصی را اعلام نکردیم و قطعا در دوره‌های بعدی «فن‌تز» این فراخوان را تخصصی‌تر پیش خواهیم‌برد، بدین شیوه که مشخصا «فن تز» در حوزه نانو، مواد، زیستی و … را فراخوان خواهیم‌کرد.»
امین‌لو ادامه داد: « از چهار ما پیش (اول مرداد ماه) فراخوان کلید خورد. علیرغم اینکه همه دانشجویان مخاطب ما در این فراخوان بودند ولی شرایطی را هم تعیین‌کردیم؛ اعم از اینکه پایان‌نامه تصویب شده باشد و بخشی از پروژه پیش رفته باشد و دستاوردهایی حاصل شده باشد؛ در عین حال هیچ گونه انتشاراتی اعم از مقاله یا ارائه در کنفرانس وجود نداشته باشد، چون داشتن انتشارات باعث می‌شود نوآوری کار که شرط ثبت اختراع است، از بین برود و دیگر ما نمی‌توانستیم حمایتی برای ثبت اختراع انجام دهیم.»
امین‌لو در خصوص نحوه ارزیابی آثار ارائه شده توضیح داد: «آثار ارائه شده در سه مرحله مورد ارزیابی فرمی، شکلی و محتوایی قرار گرفت. در ارزیابی فرمی، قالب کار بررسی شد؛ یعنی، اگر فردی در این فراخوان، مقاله ارسال کرده باشد در همین مرحله رد و از چرخه ارزیابی خارج می‌شود. در مرحله دوم به لحاظ شکلی کارها را بررسی کردیم؛ اینکه به چه میزان در حیطه فناوری‌های راهبردی می‌گنجند که عملا در این مرحله هم، تعدادی از پایان‌نامه‌ها ریزش‌کردند و برای آنها که باقی مانده بودند یک برنامه ریزی آموزشی طراحی کردیم، اعم از اینکه اختراع چیست، چطور باید متن اختراعی نوشت و … در این راستا، برنامه‌ای طراحی‌کرده و برای طرح‌های برگزیده ارسال‌کردیم و آنها شروع به نگارش کار کردند. از اینجا مرحله پایانی ارزیابی یعنی ارزیابی محتوایی را کلید زدیم و در این مرحله، یکسری کارها برنده شدند.»
دبیر کارگروه توسعه دارائی‌های نامشهود و مدیر کانون مدیریت دارائی‌های فکری در زمینه نحوه حمایت از طرح‌های برگزیده، گفت: «حمایت ما از طرح‌های برگزیده از جنس حمایت حفاظت PCT خواهد بود و می‌کوشیم تا پایان‌نامه‌ها را از سطح TRL3 به سطح بازار بیاوریم. برای این کار، یک مسیر جهش توسعه فناوری نیاز داریم که برای تحقق این مهم، با ستادهای راهبردی‌مان صحبت‌کردیم، قرار شد تا طرح‌های برگزیده به ستادهای مربوطه، ارجاع و برای آنها پروژه توسعه فناوری تعریف‌شود و در این مسیر، هر نیازی به حمایت پتنتی بود، کنارشان خواهیم بود.»
وی ادامه داد:«این پروژه توسعه فناوری از مسیر ستادها حدود یک سال طول خواهد کشید. برای گام بعدی، کریدور فناوری تا بازار در کنار تیم‌ها خواهد بود. این کریدور به شکل توامان به توسعه محصول و بازار کمک می‌کند؛ یعنی محصولی را از سطح آمادگی فناوری شش تا حدود هشت ارتقا می‌دهد و کسانی که گام دوم را با موفقیت پشت سرگذاشته باشند، وارد گام سوم می‌شوند. در این فاز ممکن است حفاظتی از جنس علامت تجاری و طراحی صنعتی نیاز داشته باشند که مرکز توسعه فناوری راهبردی و به ویژه کانون در کنارشان خواهد بود.»
امین‌لو با بیان اینکه «فن تز» به عنوان یک مسیر بلند سه، چهار ساله طراحی شده است، گفت: « علیرغم اینکه ممکن است برنامه «فن تز» یک نرخ شکستی هم داشته باشد چرا که همه فناوری ها به بازار نمی‌رسند ولی برای ما مهم است که چند پیام را به جامعه منتقل کنیم؛ نخست، مداومت و استمرار در توسعه یک فناوری به صورت گام به گام برای اینکه به بازار هدف خود برسد. دوم، علامت‌دهی به سیستم دانشگاهی اعم از دانشجو و هیات علمی تا با نگاه به توسعه فناوری‌های آینده و راهبردی، پایان‌نامه‌های شان را تعریف‌کنند و موضوعات پایان‌نامه ها از عمق دغدغه‌ها و روندهای جدی فناوری دنیا بربیاید. سوم، القاء حس امید به جوانان دانشجو و فرهیخته که اگر روی یک حوزه داغ فناوری کار می‌کنند ما کنارشان هستیم و در طول مسیر آنها را منتورینگ و حمایت می‌کنیم و این تمام مدل مفهومی فن تز است.»
گفتنی است، اختتامیه «فن تز»، روز دوشنبه 8 آبان ماه از ساعت 15 تا 18 با حضور اساتید، دانشجویان، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و همراهی معاونان وزارتین علوم و بهداشت و دانشگاه آزاد اسلامی، بنیاد ملی نخبگان، دبیران ستادهای فناوری و تعدادی از مدیران معاونت علمی و مدیران صنعت در سالن شهید مدرس انستیتو پاستور ایران برگزار می‌شود. در این رویداد دبیران ستادهای توسعه فناوری، مرکز پژوهش‌های مجلس….. حضور خواهند داشت و سه طرح برگزیده به ستادهای مربوطه ارجاع داده خواهدشد تا پروژه توسعه فناوری خود را کلید بزند و جایزه حمایت اختراعی نیز به تعداد دیگری از شرکت کنندگان اهدا خواهد شد.
