اجلاسیه نهایی نظریه «خانه کعبه؛ سلول‌بنیادی در طراحی نیایشگاه‌های مطلوب»

مهندس عبدالحمید نقره‌کار، دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران و مبدع این نظریه بومی اسلامی در حوزه معماری در تشریح آن گفت: رویکردهای معاصر غربی به عالم و آدم و فلسفه هنر و خلق آثار معماری مبتنی بر مکاتب بشری و بریده از وحی الهی، دچار بحران در معرفت شناسی و شکاکیت و نسبی‌گرایی در مجموع مباحث علوم انسانی و از جمله معیارهای حسن شناسی و زیبایی شناسی شده است. نتیجه چنین رویکردهای پوچ گرایی و هرج و مرج (نیهیلیسم و آنارشیسم) در حوزه خلق آثار هنری و معماری است.

وی افزود: اما مکتب اسلام، مبتنی بر (کلام الهی و سنت معصومین (س)) به عنوان مکتبی جامع و مانع، خطاناپذیر و تکاملی با دو بال حکمت نظری و حکمت عملی خود، هم اصول فرازمانی و فرامکانی ( راهبردی_ مفهومی) و هم (راهکارهای عملی) برای خلق آثاری شایسته انسان ارائه کرده است. در نظریه مذکور یک مصداق معمارانه که با الهام الهی توسط پیامبر او حضرت آدم(ع) ساخته شده است، مورد ارزیابی و تحلیل قرار می‌گیرد.

به اعتقاد دکتر نقره کار، همانطور که مفاهیم نظری اسلام یعنی (کلام الهی و سخنان معصومین-(س)) گزاره‌هایی حقیقی و جامع و مانع و خطاناپذیر تلقی می‌شوند، مصادیقی نیز که توسط معصومین (ع) ایجاد شده – نظیر خانه کعبه – علی‌رغم نسبی و اعتباری بودن کالبد آنها که در عالم طبیعت تجلی یافته است، از بعد عناصری نظیر (ایده‌های هندسی –فضایی) و (نمایه‌ها –آرایه‌ها) که نیمه مجرد هستند ، می‌توانند برای همه زمان‌ها، الهام‌بخش باشند.

وی خاطرنشان کرد: در این نظریه مصداق فوق در سه محور «مهمترین ویژگی‌های(تاریخی و محتوایی)»، «مهمترین ویژگی‌های کالبدی و بیرونی» و «مهمترین ویژگی‌های فضایی_هندسی و درونی»  مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت تصریح کرد: با توجه به مفهوم حقیقی عبادت و جهت و غایت تکاملی انسان‌ها که از منظر اسلامی، امری فطری و غیر قابل تبدیل و تحویل است، در نتیجه‌گیری این نظریه و از منظر نگارنده، خانه کعبه سلول بنیادی تلقی شده که اولاً با الهام از راهبردها و راهکارهای آن، مساجد اصیل دوران اسلامی از بعد (ایده های فضایی _ هندسی ، آرایه ها و نمادها) طراحی و ایجاد شده است. دوماً راهبردها و راهکارهای آن از ابعاد فوق معیارهایی برای ارزیابی مساجد شایسته و ناشایسته در اختیار ما می گذارد که مهمترین آنها سلسله مراتبی از بسترسازی در «سیر از کثرت به وحدت»،  «از صورت به معنا»، «درونگرایی»، «سکون‌آفرینی»، «تمرکزگرایی»، «جهت قبله» و مناسب‌سازی فضا برای دو مؤلفه «سخنرانی» و «نماز جماعت» است.

بر اساس این گزارش، پیش‌اجلاسیه این نظریه آبان ماه سال گذشته در دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران برگزار شده بود.

No tags for this post.