نشانگرهای زیستی در خون راهی برای ردیابی آسیب های سلولی

جراحی برای برداشتن تومورهای مغزی با خطراتی همراه است، از همه مهمتر این که ممکن است به بافت‌های مغزی اطراف آسیب برساند. محققان دریافتند:نشانگرهای زیستی یافت شده در خون ابزار جدید و مفیدی برای ردیابی آسیب در سطح سلولی هستند و اطلاعات دقیق‌تری نسبت به تکنیک‌ های مورد استفاده فعلی ارائه می ‌دهند.

به گزارش سیناپرس، اگرچه مغز یک اندام خارق ‌العاده است، اما بسیار شکننده بوده و قوام آن بی شباهت به ژله نیست. با توجه به شکنندگی مغز، جراحی برای برداشتن تومور مغزی گاهی اوقات می تواند منجر به آسیب باقیمانده به بافت ها شود و منجر به ایجاد نقایص عصبی شود.

به طور معمول، آسیب به بافت مغز از طریق تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) پس از عمل ارزیابی می شود. در حالی که، در این شرایط ام آر آی می تواند خونریزی در مغز یا مناطقی که جریان خون کاهش یافته یا ناکافی است (ایسکمی) را شناسایی کند، ممکن است نتواند به پزشکان بگوید در سطح سلولی چه اتفاقی می افتد.

محققان دانشگاه گوتنبرگ در سوئد اکنون آزمایش خونی ایجاد کرده اند که می تواند نشانگرهای زیستی را بررسی کند که نشان دهنده وجود آسیب به روشی است که ام آر آی نمی تواند.

ایساک مایکلسون (Isak Michaëlsson) محقق اصلی این مطالعه، می ‌گوید: اسکن‌های ام آر آی همیشه نمی ‌توانند اطلاعات کافی دقیق در مورد میزان آسیب سلولی ارائه دهند. در بلندمدت، نشانگرهای زیستی جدید می ‌توانند این شکاف دانش را پر کرده و ارزیابی‌های دقیق‌تر و عینی‌تری از آسیب ناشی از جراحی تومور مغزی ارائه دهند.

محققان نشانگرهای زیستی را مورد بررسی قرار دادند که برای محققانی که بیماری‌های تخریب‌ کننده عصبی مانند بیماری آلزایمر و سایر زوال عقل‌ها و در بیماران مبتلا به آسیب‌های مغزی تروماتیک را مطالعه می‌ کنند، شناخته شده بودند. نشانگرهایی که آنها اندازه گیری کردند فیلامنت نور (NfL)، پروتئین اسیدی فیبریلاری گلیال (GFAP) و پروتئین تاو است.

فیلامنت نور نشانگر آسیب به رشته های سلول عصبی (آکسون) است و به عنوان نشانگر زیستی مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) شناخته شده است. پروتئین اسیدی فیبریلاری گلیال نشان‌دهنده آسیب سلول‌های گلیال، سلول‌های پشتیبان مغز و تاو نشان‌دهنده اختلال در سلول‌های عصبی (نرون‌ها) است. به گزارش سیناپرس، پروتئین‌های تاو اصلاح‌شده در کنار هم جمع شده و درهم‌تنیده‌هایی را تشکیل می ‌دهند که نشانه‌ای از زوال عقل هستند.

محققان دریافتند: سطح هر سه نشانگر زیستی بعد از عمل در روز اول افزایش یافته است و فیلامنت نور همچنان افزایش می یابد و در روز ۱۰ به اوج خود می رسد. بین افزایش سطوح پروتئین اسیدی فیبریلاری گلیال، تاو و فیلامنت نور در روز اول و میزان مغز ایسکمیک ارتباط وجود دارد. محققان دریافتند که بیماران مبتلا به نقص‌های عصبی جدید پس از جراحی، سطوح پروتئین اسیدی فیبریلاری گلیال و فیلامنت نور بالاتری نسبت به بیماران بدون نقص جدید داشتند.

محققان می گویند: یافته های مطالعه آنها نشان می دهد که استفاده از نشانگرهای زیستی ممکن است راهی جدید برای ارزیابی آسیب ناشی از جراحی مغز باشد و به گفته آنها، ممکن است این روشی برای شناسایی بیمارانی باشد که برای درمان نقایص عصبی ایجاد شده پس از جراحی نیاز به توانبخشی دارند.

مایکلسون در انتها می‌ گوید: همچنین می ‌توان تصور کرد که سطوح بالای این نشانگرها ممکن است نشانه ‌ای از آسیب باشد که می ‌تواند در طولانی ‌مدت باعث خستگی مغز یا سایر مشکلات شناختی برای بیماران شود. اگر چنین باشد، می ‌توان از نشانگرها برای شناسایی بیماران در مراحل اولیه استفاده کرد تا بتوانند نوع مناسب توانبخشی را دریافت کنند.

به گزارش سیناپرس، شرح کامل این مطالعه در مجله Neurosurgery منتشر شده است.

مترجم: مهگل غفاری

No tags for this post.