دماسنج گرمایش جهانی
بعد از نشست کپنهاگ در باره گرمایش جهانی و تعیین محدودیت دو درجهای چند سوال اساسی بارها پرسیده شد و اخیرا بیشتر تکرار شده است؛ محدودیت دو درجه ای برای نجات جهان کم است یا زیاد؟ آیا این محدودیت از نظر علمی منطقی است؟ صرف نظر از اینها آیا این هدف دست یافتنی است؟
اکتبر گذشته دو تن از مشهور ترین آنالیزورهای آب و هوای آمریکا « دیوید ویکتور» و «چارلز کنل» این هدف را از نظر علمی بی معنی و از نظر سیاسی غیر قابل دسترسی خوانند و گفتند که باید به آب و هوای گرمتر عادت کنیم. اما حالا «پترا شاکرت» از دانشگاه ایالتی پن که عضور تیم بازنگری سازمان ملل بوده است این هدف را کاملا ناکافی می خواند و به جای آنمی گوید که جهان باید بر هدف 1.5 درجه متمرکز شود. او در نوشتهای در مجله Climate Change Responses میگوید این هدف الزامی است اگر جهان می خواهد بالا آمدن سطح آبها را به زیر یک متر محدود کند، حداقل نیمی از صخرههای مرجان را حفظ و در طول تابستان شاهد حضور مقادیر اندکی یخ در قطب شمال باشد.
در این میان البته شاکرات تنها نیست و یک حمایت ناگهانی از بازنگری اهداف بر 1.5 درجه در نشست آب و هوایی لیما در میان خبرگان این حوزه دیده شد. این هدف احتمالا در نشست آب و هوایی پاریس در اواخر بهار به بحث گذاشته خواهد شد؛ جایی که محدودیت تولید گازهای گلخانهای بعد از 2020 تعیین خواهد شد.
شکاف اطلاعات
«هانس اوتو پورتنر» از موسسه واگنر در برمن آلمان و نویسنده گزارش پنجمین نشست بین دولتی بررسی تغییرات اقلیمی یا IPCC می گوید که برخی گونهها احتمالا می توانند با آب و هوای دو درجهای کنار بیایند اما برای بیشتر آنها باید گرمایش هوا به زیر 1.5 درجه محدود شود. شاکرات هم که جزء نویسندگان آن گزارش است می گوید بحث برای تعیین هدف 1.5 درجه ای توسط مقامات رسمی وتو شده است زیرا آنها از طرف سازمان ملل موظف شده بودند که برای هدف 2 درجه ای تلاش کنند.
« نیگل آرنل» یکی دیگر از نویسندگان گزارش IPCC و محقق آب و هوا از دانشگاه ریدینگ می گوید که موضوع این است که هنوز روی هدف 1.5 درجه هیچ تحقیقاتی نشده است:« هنوز نمی توان روی نتایج اضافی به دست آمده از تحقیقات حساب کرد و هنوز اطلاعات دقیق علمی وجود ندارد. با این حال کسی نمی گوید 2 درجه امن است، اما همچنین در باره 1.5 درجه هم کسی نمیگوید.»
اما سوال اساسی این است که آیا هدف 1.5 درجه قابل دسترس است؟ بسیاری می گوید جهان در حال حاضر 0.85 درجه سانتیگراد نسبت به عصر پیش از صنعتی شدن گرم شده است و نمی تواند به هدف 1.5 درجه رسید. با این همه مسئله فراتر از این حرفها است. در نشست پاریس احتمالا یک هدف بندی نهایی روی 2 درجه ایجاد خواهد شد و کشورها غنی مجبور به پرداخت حق ضرر و زیان ناشی از چشم پوشی از سوختهای فسیلی به کشورهای فقیرتر خواهد شد. اما اگر قرار باشد هدف بر 1.5 درجه متمرکز شود آن وقت ان ضرر و زیان بیشتر خواهد شد. بنا بر این سوال اساسی این است که ضرر و زیان را چه کسی و چه زمانی پرداخت خواهد کرد. آیا کشورها به پرداخت ضرر زیان فعلی تن میدهند یا در آینده دورتر آن را به شیوه دیگری می پردازند؟