بررسی پایان نامهها با قلمرو جغرافیایی
آمار پایاننامهها و رسالههای ثبتشده در سامانه ملی «ثبت» پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران با قلمرو جغرافیایی در سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ نشان میدهد ۱۱ هزار و ۷۲۹ پارسا (پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری) ۱۵ درصد قلمروِ فرامرزی، ملی، استانی، یا شهری دارند.
براساس اعلام پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، در سامانه ملی ثبت پایاننامه، رساله و پیشنهاده (SABT.IRANDOC.AC.IR)؛ یکی از پرسشهایی که هنگام ثبت این مدارک از دانشآموختگان تحصیلات تکمیلی میشود، قلمرو جغرافیایی آنها است. بر پایه دادههایی که در سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ در این سامانه وارد شده، از ۷۶ هزار و ۱۳۹ پایاننامه و رساله (پارسا) ثبت شده، ۱۱ هزار و ۷۲۹ پارسا (۱۵ درصد) دارای قلمروِ فرامرزی، ملی، استانی، یا شهری بودهاند.
به عنوان نمونه، مدارکی مانند «فراتحلیل مطالعات اوقات فراغت با تأکید بر فعالیت بدنی و ورزش» قلمرو جغرافیایی ندارند و مدارکی مانند «بررسی رابطة مدیریت دانش و مدیریت تغییر در بانکهای شهر کازرون» دارای قلمرو جغرافیایی هستند. در این میان، مدارکی مانند «بررسی نقش سیاسی شیعیان عراق در نظام سیاسی عراق نوین» دارای قلمرو «برونمرزی»؛ «بررسی وضعیت آب و هوایی در فلات ایران» دارای قلمرو «ملی»؛ «پتانسیلسنجی ژئوتوریسم و ژئوپارک در استان کرمانشاه» دارای قلمرو «استانی»؛ و «تحلیل جغرافیایی مسکن در شهر کاشان» دارای قلمرو «شهری» هستند.
افزون بر این، اگر یک مدرک چند استان را در بر داشته باشد، دارای قلمرو «ملی» به شمار میرود. اگر مدرکی، چند شهر را در بر داشته باشد، دارای قلمرو «استانی» است. اگر یک مدرک، منطقهای کوچکتر از شهر (مانند یک یا چند روستا) را در بر داشته باشد، استان و شهر همسان با آن به کار میرود. اگر مدرکی، به یک پدیدة طبیعی (مانند کوه، دریا، دریاچه، خلیج، آتشفشان، بیابان، تنگه، جزیره، جنگل، آبشار، چشمه، خور، دره، دماغه، و…) در یک شهر یا استان پرداخته باشد، قلمرو «استانیِ» آن به کار میرود. اگر یک مدرک، به یک پدیدة طبیعی در چند استان پرداخته باشد، دارای قلمرو «ملی» است. جدولهای پیوست، ریز اطلاعات این مدارک را نشان میدهند.
در سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۰، ۴۷۲ پارسا با قلمرو برونمرزی، یک هزار و ۶۱۳ پارسا با قلمرو ملی، سه هزار و ۷۴۶ پارسا با قلمرو استانی و پنج هزار و ۸۹۸ پارسا با قلمرو شهری در سامانه ملی ثبت پایاننامه، رساله و پیشنهاده، وارد شدهاند.
پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) سال ۱۳۴۷ پایهگذاری شد و پیش از نام کنونی، با نام «مرکز مدارک علمی ایران» در سال ۱۳۵۰، «مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران» در سال ۱۳۷۰ و «پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران» در سال ۱۳۸۴ نامیده شد. این پژوهشگاه دارای سه پژوهشکده به نامهای فناوری اطلاعات، علوم اطلاعات و جامعه و اطلاعات است.
مأموریت بنیادین ایرانداک بر پایه اساسنامه و برنامه راهبردی پژوهش، مدیریت اطلاعات علم و فناوری، آموزش، همکاریهای پژوهشی و اطلاعرسانی و پشتیبانی از سیاستگذاری علم و فناوری است. این پژوهشگاه وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و زیر نظر هیئت امنا اداره میشود.
این پژوهشگاه ۲۸ عضو هیاتعلمی دارد و خدمات مختلفی از جمله همانندجویی رسالهها، پایاننامهها و پیشنهادهها، پرسشنامهساز، پیشینه پژوهش و تحقیقات مفصل در زمینه سیاستگذاری علم و فناوری را ارائه میدهد.