کاهش سطح امنیت غذایی با افزایش شکاف نرخ ارز

به گزارش سیناپرس، امنیت غذایی، نقشی ویژه در سلامت و بقای جسم و روح آحاد هر جامعه ای دارد. محققان با توجه به اهمیت این موضوع، نقش سیاست های ارزی و تجاری کشور را بر این بعد مهم بقای جوامع را ارزیابی علمی کرده اند.

نقش تغذیه در سلامت، افزایش کارایی، یادگیری انسان ها و ارتباط آن با توسعه اقتصادی طی تحقیقات گسترده جهانی به اثبات رسیده است. امنیت غذایی، نخستین اصل برای حفظ سلامت افراد جامعه است تا آن ها بتوانند نقش مهم و سازنده خود را در توسعة سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفا کنند.

به همین دلیل، بیشتر کشورهای جهان، اهمیت ویژه ای برای ایجاد، حفظ و پایداری امنیت غذایی قائل هستند و نبود آن را تهدیدی جدی برای توسعة اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تلقی می کنند. در واقع امنیت غذایی مفهوم بسیار گسترده ای است و به وسیله تعامل دامنه ای از عوامل زیست شناختی، اقتصادی، اجتماعی، کشاورزی و فیزیکی تعیین می شود.

امنیت غذایی بنابر گفته های متخصصان، هدفی است که در پس آن اهداف مهم دیگر اقتصادی نیز نهفته است، که هر یک از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. توجه به امنیت غذایی در ایران نیز همواره یکی از اهداف عمده برنامه های توسعه بوده و دولت، اقدامات به نسبت گسترده ای را برای بهبود آن انجام می دهد. اهمیت بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی و تأثیرگذاری سیاست های ارزی و تجاری بر عملکرد این بخش امری واضح و ثابت شده است و اعمال سیاست های ارزی و تجاری صحیح نیز، نقشی بسیارسازنده و مهم بر میزان وارادات و تقاضای محصولات کشاورزی و در نهایت بر امنیت غذایی عموم جامعه دارد.

در همین رابطه، پژوهشگران دانشگاه تهران دست به انجام پژوهشی زده اند که در آن موضوع فوق یعنی تأثیر سیاست‌های ارزی و تجاری بر امنیت غذایی در کشور بررسی شده است.

در این پژوهش، به تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی خانوارها و سیاست های ارزی و تجاری بر امنیت غذایی درکشور با استفاده از اطلاعات هزینه – درآمد خانوار از بانک مرکزی پرداخته شده است.

نتایج این بررسی ها که در فصل نامه اقتصاد کشاورزی ایران وابسته به انجمن علمی اقتصاد کشاورزی ایران منتشر شده اند، نشان می دهد: سیاست ارزی، اثری معکوس وسیاست تجاری اثر مثبت برامنیت غذایی خانوارهای شهری و روستایی دارد و با توجه به اثرگذاری قوی سیاست ارزی و تجاری بر امنیت غذایی خانوارهای شهری و روستایی، لزوم توجه به ثبات سیاست های دولت برای دستیابی به این مهم، امری ضروری به نظر می رسد.

در این خصوص، امیرحسین چیذری، استادیار و محقق اقتصاد کشاورزی دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران و همکارانش اظهار داشته اند: در بررسی های عوامل اقتصادی و اجتماعی، نتایج گویای آن است که متغیرهای جنس، سن، وضعیت تأهل سرپرست خانوار، وضعیت تملک مسکن و درآمد خانوار تأثیر مثبت و از سوی دیگر شمار اعضای خانوار و وضع سواد تأثیری منفی در امنیت غذایی دارند و در بین عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاستی نیز، مورد آخر بیشترین تأثیر را بر امنیت غذایی خانوارهای شهری داشته است.

آن ها می افزایند: طبق یافته های ما، شکاف نرخ ارز به عنوان یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین عوامل در اقتصاد کشورها ایفای نقش می کند و افزایش آن باعث کاهش سطح امنیت غذایی می گردد. بر این اساس، دولت ها لازم است در شناسایی گروه های امن و ناامن غذایی، خانوارهای دارای محصل و خانوارهای اجاره نشین توجهی ویژه نموده و به حمایت از خانوارهای کم درآمد توجه بیشتری کند.

در این تحقیق، همچنین اشاره شده است در راستای اتخاذ سیاست های تجاری مناسب، دولت بایستی انگیزه کافی برای تولید با بهترین کارایی و عرضه محصولات غذایی را فراهم آورد؛ کاری که سرانجام، به تنوع بیشتر کالا و خدمات مصرفی با هزینه کمتر، فقرزدایی، ارتقای استاندارهای زندگی افراد و امنیت غذایی خانوارها منجر خواهد شد، زیرا آزادسازی تجاری به افزایش تولید غذا از طریق مصرف آن در کشور با قیمت های رقابتی منتهی می شود.

به گزارش سیناپرس، محققان در انتها بر اساس نتایج پژوهش خود اذعان داشته اند که اگر توجه ویژه ای به افزایش امنیت غذایی خانوارها نشود، به احتمال زیاد نرخ رشد جمعیت در آینده به صفر خواهد رسید!

گزارش: محمدرضا دلفیه

No tags for this post.