معرفی باکتری پالاینده گوگرد از سوخت‌های فسیلی
ترکیبات حاوی گوگرد از مهم ترین مواد موجود در سوخت های فسیلی نظیر نفت هستند که وارد شدن آن ها به محیط زیست می تواند آثار مخربی در بر داشته باشد. سوخت های فسیلی هنگام احتراق، گازهایی نظیر اکسید گوگرد، اکسید ازت و مقادیری غبار تولید می کنند که همگی از عوامل آلوده کننده محیط زیست به شمار می آیند. وارد شدن اکسید گوگرد به هوا خود می تواند موجب بارش باران های اسیدی گردیده و از این طریق حیات انسان ها و سایر موجودات زنده را به خطر انداخته و همچنین باعث خوردگی فلزات و سطوح سنگی ساختمان ها شوند.
حذف گازهای ناشی از احتراق سوخت های فسیلی بسیار پرهزینه است. لذا بایستی سوخت های فسیلی را با گوگرد کمتری تولید نمود. در حال حاضر رایج ترین شیوه برای جداسازی ترکیبات سولفوره (گوگرددار) از نفت خام، ایجاد واکنش شیمیایی بین آن و هیدروژن در دمای 455 درجه سانتی گراد و در فشار 204 اتمسفر است که به دلیل صرف چنین انرژی زیادی، بسیار پرهزینه از آب درمی آید. لذا یافتن راه حل های دیگری که ضمن داشتن هزینه کمتر، سازگاری بیشتری نیز با محیط زیست داشته باشند، اهمیت فراوانی دارد.
سوخت های فسیلی هنگام احتراق، گازهایی نظیر اکسید گوگرد، اکسید ازت و مقادیری غبار تولید می کنند که همگی از عوامل آلوده کننده محیط زیست به شمار می آیند. وارد شدن اکسید گوگرد به هوا خود می تواند موجب بارش باران های اسیدی گردیده و از این طریق حیات انسان ها و سایر موجودات زنده را به خطر انداخته و همچنین باعث خوردگی فلزات و سطوح سنگی ساختمان ها شوند.
محققینی از دانشگاه علوم پزشکی همدان با همکاری دانشگاه شهید بهشتی تهران روش زیستی یا بیولوژیکی را برای حذف این عنصر از سوخت های فسیلی مورد بررسی قرار داده و باکتری های جذب کننده یا اصطلاحا خورنده گوگرد نفت را شناسایی نموده و عملکرد آن ها را بررسی کرده اند. بنا به گفته این پژوهشگران در روش بیولوژیکی، کیفیت یا ارزش حرارتی نفت و ترکیبات مفید آن کم نمی شود و فقط گوگرد آن از سوی باکتری ها جذب و یا خورده می شود.
به منظور انجام این پژوهش کاربردی-توصیفی که 12 ماه به طول انجامیده، پژوهشگران در هر ماه 10 نمونه از نقاط مختلف حوض ته نشینی لجن تصفیه خانه فاضلاب پالایشگاه نفت تهران را برداشته و پس از به هم زدن و یکنواخت نمودن به آزمایشگاه منتقل نموده و ضمن استخراج باکتری های فعال در آن، آزمایش های لازم را بر روی آن انجام داده اند.
پس از انجام آزمایش ها، محققین باکتری هایی از جنس «آسینتوباکتر»، «کلستریدیوم»، «آکروموباکتر»، «کلبیسلا»، 
«باسیلوس» و «آلکالیجنس» را در کنار باکتری های «برواندیوموناس وسیکالاریس» و «اشریشیا کولای» شناسایی نموده و متوجه گردیدند که تمام این باکتری ها از گوگرد به عنوان تنها منبع انرژی خود استفاده نموده و لذا به خوبی این عنصر را از پسمانده نفتی، جذب و جداسازی نموده اند.
اما نکته قابل توجه و درخشان این پژوهش آن جا است که محققین برای اولین بار در جهان موفق به کشف خاصیت گوگردخواری یا تجزیه گوگرد باکتری «برواندیوموناس وسیکالاریس» شده اند که این موضوع می تواند در آینده برای طراحی سیستم های بیولوژیکی جدید به منظور حذف گوگرد از سوخت های فسیلی مورد استفاده قرار گیرد.
یافته های این پژوهش جالب توجه در فصل نامه علمی پژوهشی «آب و فاضلاب» که متعلق به موسسه «مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب» است، منتشر گردیده است.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: شکوهی، ر.، یوسف علیخانی، م. و کاشی تراش اصفهانی، ز. 1395. جداسازی و شناسایی میکروارگانیسم های گوگردخوار از لجن تصفیه خانه فاضلاب پالایشگاه نفت تهران. آب و فاضلاب،27(4): 61-56.
No tags for this post.
