چرایی کاهش ثبت اختراع در کشور
با وجود اینکه تمام ساز و کارها برای تولید علم و رشد علمی در کشور فراهم است و آمار و ارقام نیز موید آن است، اما در طول سال های اخیر ثبت اختراعات در کشور سیرنزولی داشته است.معضلی که منشاء آن بیش از آنکه به حوزه علمی و پژوهشی کشور مربوط باشد، بیشتر مسائل اقتصادی است.
تعداد ثبت اختراع کشور از سال 1391 تا 1393 از سیر نزولی برخوردار بوده است، به طوریکه در سال 1391 میزان 4 هزار و 668 اختراع، در سال 1392 میزان 3 هزار و 436 اختراع و در سال 1393 نیز این آمار به 2 هزار و 851 ثبت اختراع کاهش یافته است.
ضمن اینکه آمار سال 1394 نیز هنوز از سوی مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت و اسناد کشور اعلام نشده است اما به نظر می رسد در سال 1394 نیز این تعداد ثبت اختراع کمتر نیز شده باشد.
این بخشی از صحبت های سید مهدی میرصالحی مدیر کل دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت درگفت و گوبا ایرنا است، گفت و گویی که در آن دلائل اصلی و تاثیرگذار کاهش ثبت اختراع در کشور مورد کند و کاو قرار گرفته است.
عدم نیازسنجی اختراع در حوزه صنعت کشور
میرصالحی درخصوص اینکه، چرا این اختراعات تجاری سازی یا بعبارتی به ثروت تبدیل نمی شوند نیز یکی از دلائل مهم این مسئله را عدم نیازسنجی اختراع در حوزه صنعت کشور دانست و گفت:مخترع نباید به دنبال واحد صنعتی باشند بلکه واحدهای صنعتی باید به دنبال مخترعین باشند.
مدیر کل دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: این اختراعات برای اینکه ادامه داشته باشد باید وارد واحدهای صنعتی شده و از طرفی واحدهای صنعتی نیز برای جذب اختراعات باید به اختراعات نیازمند باشند.
اختراع باید صادرات محور و قابل ارائه در بازارهای جهانی باشد
میرصالحی درخصوص اینکه، چرا باوجود اینکه این فرایند در کشور ایجاد شده است اما بازهم آمار ثبت اختراعات ما که به مرحله تجاری سازی رسیده است خیلی کاهش یافته است گفت: علت آن این است که باید واحدهای صنعتی یا سرمایه گذاران ما احساس نیاز پیدا کنند.
مدیر کل دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت افزود: برای اینکه این احساس نیاز در سرمایه گذران بوجود آید باید محصول تولید مخترعین رقابت پذیر و صادرات محور باشد و به لحاظ کیفی و کمی آنقدر ارتقا پیدا کند که این محصول قابل ارائه در بازارهای جهانی و بین المللی باشد.
وی یکی از راهکارهای تبدیل اختراعات به محصولات صنعتی و ثروت به معرفی و نمایش این اختراعات در پارک های علمی و فناوری دانست و گفت: در حال حاضربرخی اختراعاتی که در حد فرابورس باشند به تابلو فرابورس اعلام و معرفی می شوند.
میرصالحی افزود: این اختراعات در فرابورس مجددا مورد بررسی قرار می گیرد و یک تعدادی از آنها از سوی شرکت های کارگزار و سرمایه گذاران خریداری می شوند.
میرصالحی افزود: برای اینکه ما ورود پیدا کنیم به بازارهای جهانی و بین المللی ما باید خودمان را موظف می کنیم که محصول مان را به لحاظ کیفی ارتقا دهیم که در آن بازارها بتوانیم آنها را ارائه کنیم ضمن اینکه این امرمستلزم ایجاد ارتباطات بین المللی و ارتباطات خارجی کشور با کشورهای خارجی است.
وی گفت: هنگامی که این ارتباطات توسعه یابد به تبع ایران می تواند با بسیاری از کشورها به تعامل برسد و در این هنگام زمینه لازم ورود ایران به اقتصاد جهانی فراهم شود می توانیم در بازارهای بین المللی حضور داشته باشیم که آن موقع باید محصول به لحاظ کیفی بتواند در حد استانداردهای جهانی باشد و در حد بازارهای بین المللی باشد یعنی یک محصول که به لحاظ تولید رقابت پذیر باشد.
رکود اقتصادی مانع تجاری سازی اختراعات در کشور
اما با وجود اینکه تمام ساز و کارها برای تولید علم و رشد علمی در کشور فراهم است و آمار و ارقام نیز موید آن است، در طول سال های اخیر اختراعات در کشور سیرنزولی داشته است، معضلی که به نظر می رسد منشاء آن بیش از آنکه به حوزه علمی و پژوهشی کشور مربوط باشد، بیشتر مسائل اقتصادی است.
موضوعی که میرصالحی نیز برآن تاکید دارد، وی با اشاره به اینکه در حال حاضر تمام ساز و کارهای تولید علم و رشد علمی کشور فراهم است اظهار کرد: در حال حاضر مشکل در تولید علمی نیست بلکه رکود اقتصادی است چراکه این علم هنگامی که ایجاد می شود باید جایی از آن استفاده و تجاری سازی شده و به ثروت تبدیل شود .
مدیر کل دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید براینکه، اقتصاد کشور باید تولیدات علمی را جذب و شکوفا کند، گفت: اقتصاد نیاز به یک بازارمالی پیشرفته با عمق و ظرفیت کافی دارد که بتواند سرمایه لازم را برای فعالیت بخش خصوصی از منابع بانکی و اوراق بهادارو سایر منابع فراهم کند.
افزود: در واقع اشکال در اقتصاد کشور و برخی تحریم ها است که بدرستی این دانش برای تبدیل به ثروت جذب نمی شود اگر این اشکال در اقتصاد رفع شود به طور قطع رشد علمی و تعداد اختراعات بیشتر خواهد شد و یک سیر صعودی پیدا خواهد که البته این نیازمند ساز و کارهایی است.
**تشکیل کنسرسیوم برای ورود به بازارهای بین المللی ضروری است
میرصالحی یکی از راهکارهای رشد و موفقیت های شرکت های صنعتی بعنوان استفاده کنندگان یافته های مخترعین کشور را ورود آنها به بازارهای بین المللی عنوان کرد و گفت: این شرکت ها برای این کار باید یک کنسرسیوم هایی تشکیل دهند.
مدیر کل دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت افزود: یعنی اینکه چند شرکت زیر چتر یک شرکت بزرگ فعالیت کرده و با جمع توانمندی ها یک محصول مشابه را با یک برند تولید و به بازارهای بین المللی معرفی کنند.
وی همچنین ایجاد کریدورهای صادراتی برای صادرات محصولات دانش بنیان به بازارهای بین المللی را بسیار با اهمیت خواند و گفت: ایجاد کریدورهای صادراتی می تواند به واحدهای صاردکننده کمک ها و خدمات لازم را ارائه کند.
مدیر کل دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت افزود:به هرصورت از مرحله تولید تا فروش یک زنجیره ارزش است و برای اینکه دانش تولید شده در فرایند این زنجیره مورد استفاده قرار گیرد باید تمام قسمت های آن فعال و پویا عمل کنند.
دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت پل ارتباطی مخترعان با صنعت
میرصالحی در خصوص کمک هایی که در حال حاضراز سوی دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت دررفع مشکلات مخترعین ارائه می شود، ایجاد ارتباط بین مخترعین و انجمن های صنایع مختلف که هرکدام واحدهای صنعتی زیادی را تحت زیر مجموعه خود دارند را از جمله اقدامات اساسی این دفتر ذکرکرد.
مدیر کل دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید براینکه این دفتر در واقع یک پل ارتباطی بین مخترعین و واحدهای صنعتی کشور است، گفت:این دفتر مخترعین زیادی را به انجمن های صنعتی معرفی می کند.
وی افزود: هنگامی که اختراعات در این انجمن ها مطرح و خود مخترع نیز برای ارائه آن به واحدهای صنعتی مراجعه می کند، واحدهای صنعتی در صورت نیاز ممکن است برای استفاده کاربردی از اختراع ترغیب شوند.
میرصالحی با اشاره به وجود برخی موسسات حمایتی دیگر تحت نظر معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری که وظیفه آنها حمایت از مخترعین است افزود: دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت گاها مخترعین را برای حمایت های تسهیلاتی به این معاونت معرفی می کند.
وی همچنین با اشاره به اینکه دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت از یک پورتال و شبکه شامل مخترعین و تمام موسسات حمایتی برخوردار است گفت: مخترع هنگامی که اختراع خود را در سازمان ثبت و اسناد ثبت می کند از همان سایت می توانند به منظور هدایت به واحدها و انجمن های صنعتی به پورتال این دفتر لینک شوند.
مدیر کل دفتر حمایت از مالکیت صنعتی وزارت صنعت، معدن و تجارت افزود: ضمن اینکه تمامی مخترعین درصورت مراجعه حضوری نیز می توانند از سوی این دفتر به شیوه مکاتبات اداری به واحدها صنعتی و انجمن ها معرفی شوند.