پنبه تراریخته آماده ورود به بازار
گیاه تراریخته به گیاهی گفته می‌شود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد؛ این تغییر معمولاً برای بهبود مقاومت گیاه به برخی آفات یا بیماری های گیاهی و برای بهبود عملکرد گیاه و بهره وری کشاورز صورت می‌گیرد.
هدف از مهندسی ژنتیک و فناوری تراریخت در گیاهان، انتقال یک یا چند ژن به گیاه است که در صورت موفقیت یک ویژگی جدید به گیاه می‌بخشد. نمونه‌های استفاده از گیاهان تراریخته با ویژگی هایی همچون مقاومت به یک آفت، بیماری یا خشکی را می‌توان در کشاورزی مدرن یافت.
گیاهان تراریخته در صنعت داروسازی برای تولید صنعتی برخی ترکیبات با کاربرد پزشکی نیز استفاده می‌شوند. گفته می شود گیاهان تراریخته علاوه بر مقاومت بیشتر به برخی آفت ها، ارزش غذایی بیشتری نیز نسبت به انواع سنتی این گیاهان دارند.
دکتر محمود تولایی روز شنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: تحقیقات روی پنبه تراریخته به پایان رسیده و تنها مرحله ارزیابی مخاطرات آن درحال انجام است؛ بنابراین به احتمال زیاد این محصول تا اواخر امسال بخشی از نیاز کشور را برطرف خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه پنبه سنتی در طول یک سال زراعی نیاز به چندین بار سم پاشی دارد، افزود: پنبه تراریخته بی نیاز از این مقدار سم پاشی است و راندمان تولید آن نیز حدود سه تا چهار برابر پنبه سنتی است.
تولایی با بیان اینکه این محصول مناسب دشت سیستان و گرگان است، ادامه داد: دشت سیستان در دوره ای مهد پنبه ایران بوده اما امروزه کاشت این محصول در این منطقه از بین رفته است و در نتیجه آن شاهد معضلاتی همچون بیکاری هستیم.
برنج تراریخته در حال گذار از مراحل نهایی تولید
رییس انجمن ژنتیک ایران با اشاره به اینکه فعالیت های زیادی برای تولید برنج تراریخته انجام شده است، اظهار کرد: مراحل ایمنی این محصول توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حال انجام است.
وی ادامه داد: تحقیقات روی برنج تراریخته پیش از این صورت گرفته و در سال 1383 آزمون مزرعه را طی کرده اما به دلیل اینکه در آن زمان، قانون ایمنی زیستی در دست تدوین بود، مراحل صدور مجوز تولید این محصول انجام نشد.
تولایی بیان کرد: دولت یازدهم درصدد است آزمایش های این محصول هرچه زودتر به مراحل نهایی برسد تا بتوان این محصول استراتژیک را وارد بازار کرد.
رییس انجمن ژنتیک ایران اظهار کرد: به طور کلی این دو محصول داخلی در حال سپری کردن مراحل نهایی اقدامات برای ورود به بازار هستند تا بخشی از نیازهای کشور را برطرف کنند.
حدود 20 سال از کشت تجاری محصولات تراریخته می گذارد و اکنون کشت این محصولات در 28 کشور دنیا انجام می شود.
درحال حاضر نسبت به زمان آغاز کشت محصولات تراریخته، سطح زیرکشت این محصولات بیش از 100 برابر شده است؛ در سال 1996 میلادی 1.7 میلیون هکتار سطح زیرکشت این محصولات بود که در سال 2015 به حدود 180 میلیون هکتار رسیده است.
