گزارش تصویری و تحلیل فنی شاهزاده حسین ورامین
در حال حاضر بنای تاریخی مقبره شاهزاده حسین دو در ورودی دارد یکی از جبهه غربی و دیگری از سمت شمال به بنا وارد می شوند. البته در دیگری نیز از کوچه باریک شمال بقعه به آن راه دارد.
این بنای تاریخی دارای ازئینات بسیار منحصر به فردی بوده و متاسفانه طی دهه های اخیر به صورت کاملا غیر اصولی مورد نوسازی قرار گرفته و بسیاری از تزئینات ارزشمند و زیبای آن نابود و تخریب شده است.
در خیابان 15 خرداد شهر ورامین بنای دیگری از دوران مغول ( قرن هفتم ) وجود دارد که متعلق به شاهزاده حسین از نوادگان امام موسی بن جعفر ( ع ) است . بنای آستانه به مساحت 300 متر مربع در دو طبقه احداث گردیده و اسکلت آن آجری و قسمتی از کاشی کاری معرق محراب آن باقی مانده است که از بقایای آثار هنری نفیس به شمار می رود .
حجم این عملیات عمرانی و تخریب سازه و تزئینات این بنا به اندازه ای زیاد است که این ذهنیت در بیننده القا می شود که گوئی افرادی از روی عمد قصد تخریب این مجموعه را داشته اند. بخش داخلی بنا کلاً با آجر سه سانتی پوشیده شده است و سقف آن با تیرآهن استوار شده است و پوشش سفید کاری گچ دارد.
تنها بخشی که در داخل بنا از دوره ساخت آن وجود دارد ، محرابی است که از سطح زمین فعلی پائین تر قرار گرفته است و دور آن را قابی فلزی گرفته اند که کلاً فاقد شیشه است و علت این امر نیز اصولی نبودن نصب حفاظ در این محل است با توجه به موقعیت محراب در عمق پائین تر از سطح فعلی ؛ باعث تراکم رطوبت داخلی می شده است .
محراب فوق الذکر دارای تزئینات مقرنس با کاشی کاری معرق زیبا به رنگ های فیروزه ای و لاجوردی با نقوش هندسی و اسلیمی است که بخش های بسیاری از آن آسیب دیده اند. یک نوار کتیبه ای دورتا دور محراب وجود داشته که امروزه تنها قسمت کمی از آن باقی مانده است. بخش پائین محراب روی کفی قرار دارد است که احتمالاً کف اصلی بنا بوده و با آجر فرش پوشیده شده است . درسمت شرقی بنا و سمت راست محراب ، اتاقی که به سرداب منتهی می شود وجود دارد که دخول به آن از طریق چند پلکان به سمت پایین امکان پذیر است. در این بخش یک قبر وجود دارد که منتسب به امامزاده حسین است. در صفحه 182 کتاب بقاع متبرکه استان تهران در مورد این بنا نوشته شده است :
« در خیابان 15 خرداد شهر ورامین بنای دیگری از دوران مغول ( قرن هفتم ) وجود دارد که متعلق به شاهزاده حسین از نوادگان امام موسی بن جعفر ( ع ) است . بنای آستانه به مساحت 300 متر مربع در دو طبقه احداث گردیده و اسکلت آن آجری و قسمتی از کاشی کاری معرق محراب آن باقی مانده است که از بقایای آثار هنری نفیس به شمار می رود . »
این اتاق دارای پلانی دایره ای بوده و کف آن با موزائیک و دیواره ها از پائین به ارتفاع دو متر با سنگ مرمر سفید و پس از آن با آجر سه سانتی پوشیده شده است.
نمای زیر گنبد با گچ سفید اندود شده و سردابه ای نیز در زیر این بخش وجود دارد که دریچه ورودی آن در سمت شمال اتاق قرار گرفته است . دو نورگیر نیز در جنوب و جنوب غرب گنبد نمایان هستند.
در جنوب این امامزاده یک خانه مسکونی وجود دارد که چسبیده به بدنه امامزاده ساخته شده بود و دیواره های آن تزئینات اصلی بدنه امامزاده را پوشانده بود .
به گفته یکی از اعضای هیات امنای امامزاده ، متولی بنا با جعل سند برای این زمین جواز ساخت گرفته و آن را فروخته بود که اعضای هیات امنا نسبت به خرید و تخریب این خانه اقدام کردند که این موضوع سبب ایجاد تخریب های بسیار شدیدی در این بنای ارزشمند تاریخی شده است.
در دیواره های بیرونی این بنا که در پس تخریب نیمی از دیوار آشپزخانه منزل مسکونی هویدا شده است ، تزئینات کاشی کاری فیروزه ای با قدمت هشتصد سال وجود دارد .
این بنا به شماره 339 و در تاریخ 20/11/1318 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است .
گزارش تصویری و تحلیل فنی: احسان محمدحسینی – فاطمه کردی
No tags for this post.
