از اسهال مسافرتی پیشگیری کنید

در اکثر موارد اسهال مسافرتی به طور ناگهانی شروع می‌‏شود. در طول مدت بیماری، دفعات، حجم و وزن مدفوع بیشتر می‌شود و به طور معمول، مسافر در طول روز حدود چهار تا پنج مرتبه، دفع آبکی دارد. سایر علائم این بیماری شامل تهوع، استفراغ، دل درد، نفخ، تب، تکرر ادرار و ضعف هستند.

علائم شایع اسهال مسافرتی

در اكثر موارد اسهال مسافرتی بطور ناگهانی شروع می‏شود. در طی بیماری، دفعات، حجم و وزن مدفوع افزایش می‏یابد. تغییر قوام مدفوع نیز بسیار شایع می‏باشد. به طور معمول، مسافر در طی روز، حدود 4 تا 5 مرتبه، دفع آبكی یا شلی را تجربه می‏كند. سایر علائم همراه و شایع عبارتند از تهوع، استفراغ، دل درد، نفخ، تب، تكرر ادرار و ضعف. اسهال مسافرتی در اكثر موارد خوش خیم بوده و در طی 2-1 روز بدون درمان بهبود می‏یابد و به ندرت مخاطره آمیز است. در 90% موارد طی یك هفته و در 98% موارد در طی یك­ماه بهبودی كامل حاصل می‏شود.

عوامل سبب ساز اسهال مسافرتی

عوامل عفونی علت اصلی اسهال­های مسافرتی می‏باشند. تقریباً در 80% موارد، عامل اصلی، آنتروپاتوژن­های باكتریال می‏باشند. در كشورهای مورد مطالعه شایع­ترین عامل جدا شده اشریشیاكولی آنتروتوكسیك (ETEC) بوده است.
ETEC سبب بروز اسهال آبكی همراه دل درد و تب خفیف یا بدون تب می‏شود. علاوه بر ETEC عوامل باكتریال بیماریزای دیگر، ویروس­ها و انگل­های بیماریزای روده‏ای نیز می‏توانند عامل بروز اسهال مسافرتی باشند.

 پیشگیری از ابتلا به اسهال مسافرتی
زمانی كه به مناطقی مسافرت می‏كنید كه احتمال آلودگی آب آشامیدنی وجود دارد در طی مسافرت خود به نكات ذیل توجه داشته باشید:

• از آب لوله كشی شهری جهت آشامیدن و یا مسواك زدن استفاده نكنید.
•  اگر در بطری آب آشامیدنی قبلاً باز شده است از آن استفاده نكنید.
• از یخ استفاده نكنید مگر آنكه مطمئن باشید كه از آب تصفیه شده تهیه شده است.
   محصولات لبنی و شیر غیر پاستوریزه استفاده نكنید.
•  سبزی و میوه خام نخورید مگر  آنكه پوست آن را خودتان كنده باشید.
•  سالاد میوه خرد شده استفاده نكنید.
•  كاهو و یا برگ خام سبزیجات دیگر (نظیر اسفناج) را نخورید.
•  از مصرف گوشت یا ماهی خام و یا نیم پز خودداری نمایید.
•  از خرید و مصرف غذاهایی كه افراد دوره گرد در خیابان می‏فروشند خودداری نمایید.
• نوشابه های گاز دار بسته بندی، چای و قهوه گرم، آب جوشیده و یا آب كلردار و یا یددار استفاده كنید.
• جوشاندن آب باعث از بین رفتن عوامل مسبب اسهال شده و می‏توانید از آن بیاشامید. آب را به مدت 1 دقیقه به‏خوبی جوشانده و پس از سرد شدن در دمای معمولی اتاق (یخ اضافه نكنید) استفاده نمایید. اگر به ارتفاعات بالا مسافرت می‏كنید آب را به مدت 3 دقیقه بجوشانید.

استفاده از آنتی بیوتیك­ها جهت پیشگیری توصیه نمی‏شود. استفاده از داروهای آنتی میكروبیال معمولی، شانس ابتلا به عوارض جانبی داروها و یا ابتلا به میكروب­های مقاوم را بیشتر می‏سازد. از آنجایی كه داروهای آنتی میكروبیال حساسیت مسافرین به میكروب­های پاتوژن مقاوم را بیشتر می‏كند و مقاومتی را در برابر ویروس­ها و انگل­های بیماریزا ایجاد نمی‏كند، می‏توانند احساس امنیت كاذب به مسافر بدهد. بنابراین پایبندی جدی به اقدامات پیشگیری كننده توصیه می‏شود و در صورت نیاز به داروهای پروفیلا‏كتیك، می‏توان از بیسموت ساب سالسیلات به عنوان داروی كمكی استفاده كرد.

اقدامات درمانی اسهال مسافرتی

اسهال مسافرتی یك بیماری خودبخود محدود شوند‏ه است و اغلب بدون درمان خاصی بهبود می‏یابد. با این وجود، مایع درمان خوراكی جهت جایگزینی مایعات و الكترولیت‏های از دست رفته سودمند می‏باشد. برای بالغین بطور معمول مایعات شفاف توصیه می‏شود. مانند آب میوه تازه، دوغ، محلول ORS در مسافرینی كه بیش از سه مورد دفع مدفوع شل در طی 8 ساعت داشته‏اند خصوصاً اگر توام با تهوع، استفراغ، با دل درد، تب یا خون در مدفوع باشند می‏توانند از آنتی بیوتیك درمانی بهره‏مند شوند و معمولاً به مدت 5-3 روز آنتی بیوتیك توسط پزشك تجویز می‏شود.

مصرف برخی از موادغذایی را که به کاهش خطر ابتلا به اسهال مسافرتی کمک می‌کنند، پیشنهاد کرده است:

• سوپ،‌ چای و قهوه داغ
• آب بسته‌بندی شده برای مصارف روزانه حتی مسواک زدن به جای آب لوله‌کشی شهری
• آب معدنی و آب گازدار بسته‌بندی شده
• کره و پنیر پاستوریزه و بسته‌بندی شده
• نان خشک

مهم­ترین عامل خطرزا، مقصد مسافر است و در سفر به کشورهای در حال توسعه نظیر آمریکای لاتین، آفریقا، خاورمیانه و آسیا احتمال ابتلا بیشتر می‌شود.