گاه سفر را چاوشان فریاد کردند
او که تا دیروز قدیمی‌ترین شاعر متعهد و به تعبیری دیرپاترین شاعر زنده روزگار ما محسوب می‌شد و چندی پیشتر هم، شایعه درگذشتش، سرتیتر اول بیشتر رسانه‌ها شده بود، در 22خرداد و در 91 سالگی چشم از جهان فروبست. حمید سبزواری یکی از شاعران متعهدی بود که نام و یاد و خاطرات‌شان با انقلاب و جنگ و موضوعات دفاع مقدسی گره خورده بود و به لحاظ سنی در زمره شاعران کهنسالی قرار می‌‌گرفت که شنیدن نام یکی از آنها، ناخودآگاه نام‌های دیگری را هم به ذهن متبادر می‌کرد. نام‌هایی مانند مشفق کاشانی، صفا لاهوتی، محمود شاهرخی، مهرداد اوستا و … شنیده‌ترین این نام‌ها بودند که با فاصله از هم، یکی یکی درگذشتند و حمید سبزواری بازمانده آن قافله، امروز به آنها پیوست.
تذکره شاعر
حمید، تخلص شاعری از خطه سبزوار با نام حسین آقا ممتحنی بود که در سال 1304 و در خانواده‌ای فرهنگی به دنیا آمد. پدر و پدر بزرگش هر دو شاعر بودند. جدش، ملا محمدصادق ممتحنی، شاعری مردمی بود که «مجرم» تخلص می‌کرد و آثارش در سفری به مشهد و در حمله راهزنان به یغما رفت. مادرش که بانویی باسواد بود، پیش از این که حمید به مدرسه برود، همه حروف را به او یاد داده بود. بنابراین هنوز دانشآموز اول ابتدایی بود که توانایی خوانده بسیاری از کتاب‌ها را در خود یافت و این‌گونه بود که از همکلاسی‌های خود پیش افتاد و زمزمه علاقه‌مندی او به شعر و موسیقی، به گوش پدرش عبدالوهاب( که در جوانی بینایی دو چشمش را از دست داد) رسید و او اصول شاعری را به پسرش آموخت و شعر شد دغدغه ازلی ابدی حمید شد که تا سال‌ها در زادگاهش و بعدتر در پایتخت، آوازه شاعری‌اش را به گوش دورترین نقطه ایران رساند.
تجربه‌های خاص حمید سبزواری
حمید سبزواری از شاعرانی است که در بزنگاه‌های خاص انقلاب حضور داشته و با سرایش برای مناسبت‌های ویژه‌ای اعم از پیروزی انقلاب، شهادت استاد مطهری، پیروزی رزمندگان نام خود را در این حوزه‌ها جاودانه ساخته است.
ـ سرودن سرود «این بانگ آزادی کز خاوران خیزد» که احتمالا جزو نخستین کارهایی است که ساخته و از صدای و سیمای ایران پس از انقلاب پخش شد. خود سبزواری درباره این سرود می‌گوید: «دقیقا در اولین روزی که صدا و سیما را در اختیار گرفتیم در آنجا بودم و همان جا سرودم و به همت دوستان سرودش کردیم.»
ـ اجرای سرود خاطره انگیز خمینی ای امام(ره) حمید سبزواری، همزمان با ورود حضرت امام (ره) به ایران در فرودگاه مهرآباد که به سرعت همه‌گیر شد. این سرود به خاطر اثر بخشی، زیبایی و اثرگذاری فوق العاده ای که داشت،بعدها برای ثبت در فهرست آثار معنوی کشور انتخاب شد.
ـ تحسین و تقدیر امام خمینی(ره) از برخی سروده های حمید سبزواری . به طوری که امام خمینی با شنیدن ترانه «ای مجاهد شهید مطهر» که در رثای آیت الله مطهری سروده شده بود ، فرمودند: انقلاب ما امروز به چنین سرودها و موسیقی هایی نیازمند است.
ـ مقدمه نویسی مقام معظم رهبری بر یکی از کتاب های شعر حمید سبزواری. گویا حمید سبزواری تنها شاعری بود که این توفیق را یافت.
انتخاب سرود سپیده حمید سبزواری به عنوان کتاب سال و معرفی خودش به عنوان چهره ماندگار شعر و ادبیات کشور، در سومین دوره از همایش چهره های ماندگار کشور در سال 1382 نیز از مواردی است که می‌توان به فهرست بالا افزود.
سرودهایی برای همیشه انقلاب
به تعبیر بسیاری شعر سبزواری، شناسنامه زمان‌مند انقلاب است. زیرا کمتر حادثه یا رویدادی است که انعکاسی از آن در شعر او نباشد. این شاعر با حساسیت ویژه خویش، هر رویداد مهم تاریخ معاصرایران را با واژه واژه شعرش در حافظه زمانه نقش کرده است تا آیندگان از یاد نبرند که نسل گذشته در چه شرایط دشواری از آرمان ها و انقلابش دفاع کرده است. نام حمید سبزواری با شعرها و سرودهایی که ساخت، به یادها و خاطرات مخاطبان شعر فارسی گره خورده و بسیاری از آنها را می‌توان در ذهن و زبان نسلی جست‌وجو که انقلاب ورود امام خمینی(ره) را به ایران دید و انقلاب اسلامی را با گوشت و پوستش تجربه کرد و در گذر از سال‌های سرخ حماسه دفاع مقدس، بزرگ شد و در تمام این‌سال‌ها شعر حمید سبزواری و حمید سبزواری‌ها را خواند و زمزمه کرد. ای بسا سرودها و شعرهای فراوانی که شهرت یافتند و مخاطبان بعدها فهمیدند شاعر این شعرها و سازنده این سرودها، حمید سبزواری است. "خمینی(ره) ای امام ما"، "این بانگ آزادی کز خاوران خیزد"، "برخیزید ای شهیدان"، "آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو"، "ای مجاهد شهید مطهر(در رثای شهید مطهری)"، "خجسته باد این پیروزی" و ….. تنها بخشی از این سرودها و شعرهاست که یادمان روزها و مناسبت‌های خاص سال‌های پس از انقلاب است. دیوان اشعار ، کاروان سپیده ، یاد یاران ، سرود درد ، سرودی دیگر، تو عاشقانه سفر کن، گزیده ادبیات معاصر و سرود سپیده، بخشی از آثار متعدد استاد حمید سبزواریست که هرکدام مکررا به چاپ رسیده‌اند.
گزارش: مهرداد نصرتی
No tags for this post.
