ساخت دستگاه پیشرفته میزلرزه با کاربرد عمرانی در کشور
محمدرضا پورمحمدی، رییس دانشگاه تبریز در آیین رونمایی از این دستگاه با تاکید بر اینکه این دانشگاه برند شهر تبریز و استان آذربایجان شرقی است، گفت: برای توسعه همه جانبه و رسیدن کشور به جایگاه واقعی باید همه دستگاهها، مدیران و مسؤولان ضمن کمک به همدیگر، گامهای موثر بردارند.
پورمحمدی افزود: در صورت حمایت و پشتیبانی از این دانشگاه میتوان از تمامی ظرفیتهای اعضای هیات علمی تبریز برای رشد و شکوفایی این منطقه و کشورمان استفاده کرد که نمونه بارز آن طراحی و ساخت این دستگاه پیشرفته و بسیار مهم با حمایت مالی قطار شهری تبریز است.
رییس دانشگاه تبریز تصریح کرد: در حال حاضر این دانشگاه به عنوان یکی از 13 دانشگاه تاثیرگذار ایرانی در جمع تاثیرگدارترینهای دنیا است و در دو سال اخیر جایگاه این دانشگاه از رتبه ششم به پنجم در میان دانشگاههای جامع کشور رسیده است.
به گفته وی، اگر هم اکنون شهر تبریز به عنوان اسطوره مهد علم، تمدن، تاریخ و فرهنگ در کشورمان مطرح است، به خاطر وجود نخبگان و اندیشمندان این خطه بوده است که در این ارتباط دانشگاه های استان و در راس آنها دانشگاه تبریز در تربیت و پرورش آنها نقش تعیین کننده ای داشته است.
محمد صادق پشمینه آذر، مدیرعامل سازمان قطار شهری تبریز نیز در این مراسم گفت: چندین پروژه مشترک با دانشگاه تبریز در حال اجرا است و امید است با اجرا و اتمام این پروژهها و طرح ها بتوان در توسعه این شهر گام های موثری برداشت.
وی در ادامه، تکمیل و اجرای پروژه متروی تبریز را یکی از پروژههای زیرساختی شهر تبریز دانست و افزود: در صورت تخصیص به موقع اعتبارات می توان اتمام این پروژه را به جلو انداخت و در حال حاضر مترو نیازمند تحقق اعتبارات دولتی است.
ناصر تقی زادیه، رییس دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز نیز در این مراسم گفت: اساتید و محققان این دانشکده این دستگاه را با حمایت سازمان قطار شهری تبریز در قالب یک طرح پژوهشی ساخته اند.
به گفته وی، دانشکده مهندسی عمران این دانشگاه با داشتن آزمایشگاه مجهز و مدرن، بیش از 1500دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی و 50 نفر عضو هیات علمی که 30 درصد این اساتید داری درجه استادی و دانشیاری هستند، به عنوان یک ظرفیت و پتانسیل خوب در میان دانشکدههای دانشگاه تبریز مطرح است.
مسعود حاجی علیلو، مجری طرح نیز با اعلام اینکه این دستگاه با هزینه 250 میلیون تومان در طول دو سال طراحی و ساخته شده است، گفت: این دستگاه با این ظرفیت و ویژگی برای نخستین بار است که در کشور طراحی و ساخته می شود.
وی با بیان اینکه میزهای لرزه به طور وسیعی در تحقیقات مهندسی زلزله برای تحریک سیستمهای مهندسی تحت حرکات زمین، مشابه آنچه که آنها در زلزلههای واقعی قرار می گیرند، استفاده میشود، افزود: میزهای لرزه ابزاری برای بدست آوردن اطلاعات از مدلهای فیزیکی سیستمهای ژئوتکنیکی تحت بارگذاری زلزلههای شبیه سازی شده هستند.
حاجی علیلو با بیان اینکه این میز لرزه دارای قسمتهای مختلفی اعم از عرشه یا table٬ عملگر هیدرولیکی٬ واحد قدرت و سامانه کنترل اندازه گیری است، تصریح کرد: عرشه سامانه که مدل روی آن قرار میگیرد، توسط یک عملگر هیدرولیکی (Servo Cylinder) تحریک می شود و این تحریک ناشی از یک واحد قدرت هیدرولیکی (Power Pack) است و بر همین اساس مجموعه به صورت مدار بسته و دیجیتال کنترل شده و تمامی اطلاعات سامانه شامل تاریخچه زمانی، موقعیت میز و نیروی وارده در آن ذخیره می شود.
عضو هیات علمی دانشگاه تبریز گفت: جک هیدرولیکی با ظرفیت 12 تن و دامنه 20 سانتیمتر به عنوان عملگر به همراه شیر خودکار (Servo Valve) و اتصالات، اتاق اپراتور و اجزای الکتریکال سامانه، جعبه برشی لایه ای (laminar shear box)، اکسترود مقطع آلومینیوم طراحی شده از دیگر اجزای این دستگاه است.
وی در ادامه ابعاد عرشه میز 32 متر، مدلهای با وزن تا 6 تن، حداکثر شتاب 1g ، حداکثر سرعت 1.5 متر بر ثانیه، حرکت های ورودی شامل سینوسی، مربعی، مثلثی، تاریخچه زمانی و دامنه جابجایی میز 10± سانتیمتر را از جمله مشخصات اصلی این دستگاه بیان کرد و یادآور شد: عرشه به ابعاد 23 از فولاد آلیاژی، یاتاقانهای لغزشی Linear Guide برای به حداقل رساندن اصطکاک، فونداسیون و تکیه گاه سامانه که عملگر اصلی است و یاتاقانها روی آن، از اجزاء و مشخصات مکانیکی عرشه و سامانه لغزنده آن به شمار می رود.
حاجی علیلو با اشاره به کاربرد این دستگاه اضافه کرد: برخی از پژوهشهای قابل انجام با میز لرزه در زمینه ژئوتکنیک را می توان به اثر زلزله بر سازههای زیر زمینی، رفتار لرزه ای زمین های مسطح یا شیبدار در خاکهای روانگرا یا رسهای نرم، اندرکنش سیستم های خاک سازه مانند فونداسیونهای عمیق یا کم عمق، رفتار لرزه ای دیوارهای نگهبان و خاکریزها، پدیده گسترش جانبی ناشی از روانگرایی، روشهای کاهش اثرات زلزله روی سازه ها و …اشاره کرد.
بر اساس این گزارش، طراحی و ساخت این دستگاه با همکاری و مشارکت مجید فرین، غلامرضا فرهنگ، علی کرگانی، کامیار کرگانی، جدیدی و شهرام موسی پور از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز و با حمایت سازمان قطار شهری تبریز به سرانجام رسیده است.