لزوم ایجاد شبکه ملی حفاظت از ذخایر ژنتیکی
دومین کنگره بین‌المللی و چهاردهمین کنگره ژنتیک ایران با همفکری و همکاری بیش از یک‌هزار نفر از اندیشمندان، متخصصان، محققان و دانشجویان حوزه‌های مختلف علوم ژنتیک از جمله ژنتیک گیاهی، ژنتیک انسانی، ژنتیک جانوری، ژنتیک ریزسازواره‌ها، ذخایر ژنتیکی و شاخه سلول‌های بنیادی، از اول تا سوم خردادماه جاری در سالن همایش‌های بین‌المللی دانشگاه شهیدبهشتی برگزار شد.
در این رویداد ملی و بین‌المللی، علاوه بر ارائه ۵۳ مقاله کلیدی توسط محققان بین‌المللی از ۱۱ کشور جهان، محققان ایرانی مقیم خارج از کشور و چهره‌های برجسته علمی کشورمان، تعداد ۷۵۹ پوستر و ۸۹ سخنرانی نیز توسط متخصصان و محققان داخلی ارائه شد. همچنین در حاشیه کنگره، تعداد ۵ میزگرد و هم‌اندیشی، ۴ کارگاه آموزشی تخصصی و نیز نمایشگاهی از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات و تجهیزات آزمایشگاهی برگزارشد.
شرکت کنندگان در این کنگره، پس از سه روز تبادل آخرین دستاوردهای علمی در سطح ملی و بین‌المللی و برگزاری هم‌اندیشی‌ها و میزگردهای مختلف، نسبت به تدوین قطعنامه پس از کسب نظرات متخصصان و جمع‌بندی پیشنهادهای ارائه شده اقدام کردند و خواستار توجه به مفاد این قطعنامه از سوی سیاستگذاران و برنامه‌ریزان و متخصصان کشور شدند.
این قطعنامه در ۷ بند به شرح زیر تدوین شده است:
۱. با عنایت به سوابق کشور ایران و قدمت مستندات و مکتوبات بیش از ۵ هزار ساله در حوزه ژنتیک و توجه ویژه به مقوله مرجعیت علمی و با عنایت به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر «ما می‌توانیم به قله‌های رفیع علمی برسیم، ما می‌توانیم مرجع علمی جهان شویم» انتظار دارد با برنامه‌ریزی و حمایت جدی مسئولان، مسیر تحقق رسیدن به قله مرجعیت علم ژنتیک تسهیل شود.
۲– از آنجایی که رسالت بنیادین انجمن ژنتیک، کمک به توسعه مرزهای این دانش، پرورش روحیه خلاقیت و گسترش تفکر در حوزه‌های مختلف علوم ژنتیک است، انجمن آمادگی کامل خود را برای تعامل و همکاری بیش از پیش به منظور نیل به اهداف ارزشمند ملی اعلام می کند.
۳– با توجه به رشد بی‌رویه و توسعه کمی مراکز آموزش عالی در سال‌های اخیر و افزایش تعداد دانشجویان و همچنین بروز پدیده بیکاری دانش آموختگان رشته‌های مختلف علوم، از جمله رشته‌های وابسته به علم ژنتیک و نگرانی کاهش کیفیت آموزشی، تجدید نظر و بازنگری در رسالت، اهداف و فرآیندهای نظام آموزشی از دبستان تا دانشگاه امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.
۴– نظر به اهمیت اقتصاد دانش‌بنیان و اقتصاد مقاومتی، بر بستر تحقیق و دانش بومی، پشتیبانی بیشتر از محققان داخلی و برنامه‌ریزی، هدایت و حمایت هوشمندانه از حوزه ژنتیک و زیست‌فناوری بیش از پیش ضرورت دارد.
۵– به منظور هم‌افزایی و تقویت بخش تحقیقاتی علوم مرتبط با ژنتیک و کاربردی کردن نتایج تحقیقاتی آن و تبدیل دانش به فناوری، ضرورت برنامه‌ریزی و هدایت متمرکز و علمی مراکز آموزشی و تحقیقاتی مرتبط، امری ضروری به نظر می‌رسد.
۶- با عنایت به تنوع اقلیمی کشورمان، که آن را یکی از استثنائی‌ترین کشورهای جهان در زمینه تنوع ژنتیکی کرده است، ایجاد شبکه ملی به منظور شناسایی، جمع‌آوری، حفاظت و بهره‌برداری از ذخایر ژنتیکی برای نسل‌های حال و آینده توصیه اکید می‌شود.
۷– مطابق با اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران و نیاز مبرم کشور به امنیت غذایی و نظر به قابلیت‌های بالای فناوری‌های نو به ویژه مهندسی ژنتیک جهت تولید غذای سالم، حفاظت از محیط زیست و تامین توسعه پایدار کشور و موفقیت پژوهشگران کشورمان در تولید محصولات اصلاح شده ژنتیکی (تراریخته)، به منظور نیل به خوداتکایی و تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی مدنظر مقام معظم رهبری، از مسئولان مربوطه موکدا خواسته می‌شود تا در قالب قانون ملی ایمنی زیستی کشور، زمینه‌های اجرائی تولید داخلی این محصولات و ترویج آن از سوی رسانه ملی را فراهم کنند.
