نباید به مسئله انتقال آب دریای خزر نگاه افراط و تفریطی داشته باشیم

برنامه "مناظره" با موضوع طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان و با حضور دکتر مصطفی بهزاد فر استاد دانشگاه علم و صنعت، دکتر مرتضی شریفی عضو شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری و مدرس دانشگاه، مهندس نرگس روحانی عضو انجمن علمی ارزیابی محیط زیست و دکتر اسماعیل کهرم مشاور رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست روانه آنتن شد.

دکتر اسماعیل کهرم مشاور رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در خصوص دیدگاه سازمان محیط زیست اذعان داشت: شاید دیدگاه این سازمان سیاسی باشد و بنا به اینکه دستور از سوی رئیس جمهور ابلاغ شده است، مجبور به تمکین هستند.

وی با بیان اینکه بنده نظرات خودم به عنوان کارشناس محیط زیست را در این برنامه بیان می کنم، گفت: این طرح نه از نظر محیط زیست موافقی دارد و نه از نظر اقتصادی توجیهی دارد. آب دریای خزر 13 در هزار نمک دارد و اگر بخواهیم آب نمک دار را به یک استان خشک مانند سمنان منتقل کنیم، باید بدانیم به چه منظوری این انتقال آب صورت می گیرد یعنی باید مشخص کنیم، می خواهیم از این آب بهره برداری صنعتی، کشاورزی یا شرب کنیم.

وی با تاکید بر اینکه از نظر محیط زیستی این موضوع را تائید نمی کنم، اظهار داشت: برای این کار نیاز به آب شیرین کن های متعددی در دریای مازندران خواهیم داشت که این آب شیرین کن ها، نمک آب را از بین نمی برند و مستقیما به دریای مازندران می ریزند و دریای مازندران علاوه بر آلاینده هایی که داخلش است، شورتر نیز خواهد شد و ماهیانی که در داخل این دریای بسته هستند، تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و شاهد کاهش تعداد ماهیان خواهیم بود.

کهرم با اشاره به این فرضیه که انتقال آب برای کشاورزی در سمنان است، بیان داشت: این استان یک استان خشک است و خاک آن اصلاً برای کشاورزی مناسب نیست، ضمن اینکه این طرح به حدی هزینه بر خواهد بود که اگر چنانچه محصولی نیز کاشته شود، قیمت آن بسیار زیاد خواهد بود.

مشاور رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در عین حال تصریح کرد: تنها در یک صورت با انتقال آب موافقت می کنم و آن در صورتی است که آب را به مصرف شرب برسانیم. البته تاکید می کنم که هیچ توجیه زیست محیطی بر این طرح وجود ندارد. این طرح در زمان دولت قبل مطرح شد و در مطبوعات خواندم که این طرح به کل کنار گذاشته شد ولی مجددا آقای روحانی این طرح را علم کردند. من یک توصیه پدرانه به دولت مردان دارم و آن این است به جای اینکه به فکر شهر استان خودشان باشند، به فکر تمام ایران باشند.

وی خاطرنشان کرد: این دریا بین آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان و ایران مشاع است و اعضای دیگر حق اظهار نظر در این باره را دارند و به طور قطع آنها با انتقال آب مخالفت خواهند کرد. گذشته از این، چنین اقدامی وبالی بر دوش دولت های آینده خواهد بود.

مهندس نرگس روحانی عضو انجمن علمی ارزیابی محیط زیست در خصوص وضعیت استان مازندران بیان داشت: امروز در مازندران تورم، بیکاری، ساخت و سازهای غیر مجاز و ویلا سازی و همچنین افزایش زباله را شاهد هستیم و این وضعیت بسیار بدی برای استان مازندران ایجاد کرده است و حالا با طرح انتقال آب مازندران، اوضاع بدتر هم می شود.

وی افزود: این انتقال آب به نام شرب است اما واقعا به کام صنایع خواهد بود. این طرح قطعاً هیچ توجیه اقتصادی ندارد و نه سازمان محیط زیست و نه سازمان جنگل ها هیچ آماری از ارزش اقتصادی منابع طبیعی که از بین می رود ندارد و دست این سازمان خالی است.    

روحانی درباره توجیهات موافقین گفت: استان دار سمنان در سال 91 به مسیر خط لوله انتقال آب اشاره کرد که ابتدا در شالیزار، بعد جنگل و سپس زمین های بایر و پس از آن کوهستانی است. این مسیر 184 کیلومتر است که 72 کیلومتر در شالیزار و باغ های مرکبات است. 41 کیلومتر در مسیر جنگلی انبوه است و دو کیلومتر در زمین های بایر با شیب تند و 69 کیلومتر از آن نیز در مسیر منطقه کوهستانی است.

دکتر مصطفی بهزاد فر استاد دانشگاه علم و صنعت در ادامه با تائید دیدگاه هایی که در حوزه محیط زیست مطرح شد، در عین حال اظهار داشت: به عنوان یک شهرساز و برنامه ساز و کسی که بر روی آمایش و نیازهای ملی کار می کند، اعتقاد دارم نباید یک طرفه به موضوعات نگاه کنیم زیرا این کار مسیر افراط و تفریطی را پیش برده است که این افراط و تفریط در مجموع موجب موفقیت کسانی شد که به تخریب محیط زیست همت گماردند.

وی به دیدگاه واقعیت گراها اشاره کرد و بیان کرد: از دیدگاه جهانی، دنیا در شرایط فرااقلیمی قرار دارد و باید شیوه ها و تکنیک های تحلیل مان را تغییر دهیم. در همین ارتباط سازمان ملل متحد دو برنامه داشته است؛ MGD و SGD. اولی تا سال 2015 بود و دومی بعد از 2015 بود که توسعه بر مبنای پایداری است. در هر دو برنامه، موضوع اصلی تامین آب برای مردم و شیرین کردن آن مطرح است.

وی در خصوص وضعیت کشورمان اظهار داشت: ایران در سال 1335 نزدیک به 18 میلیون نفر جمعیت داشت که کمتر از شش میلیون آن شهر نشین بودند. الان نزدیک به 80 میلیون نفر جمعیت دارد. منابع آبی کشورمان نه تنها افزایش پیدا نکرده است، بلکه کاهش نیز یافته است و اساساً تنها مسئله سمنان مطرح نیست.

این استاد دانشگاه درباره شهر سمنان گفت: این شهر تا سال 1335 کمتر از 20 هزار نفر جمعیت داشت ولی اکنون 170 هزار نفر جمعیت دارد که پیش بینی انجام شده نشان می دهد برای سال 1405 جمیعت به 250 هزار نفر خواهد رسید.

بهزاد فرد تصریح کرد: با توجه به شرایط کنونی اجرای این پروژه را به صلاح نمی دانم اما اگر از فناوری های روز به ویژه در بخش آب شیرین کن ها استفاده کنیم، حتما باید این پروژه را اجرا کنیم و در واقع نباید به مسئله انتقال آب دریای خزر نگاه افراط و تفریطی داشته باشیم.

دکتر مرتضی شریفی عضو شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری و مدرس دانشگاه در ادامه با تاکید بر اینکه یک پروژه باید نخست شفاف باشد، اظهار داشت: ما در حال  حاضر نمی دانیم این طرح در چه مرحله ای است؛ در دولت قبل لوله ها را نیز حتی تدارک دیده بودند و الان مشخص نیست که در حد ایده است یا نهایی شده.

وی با اشاره به انتقال بین حوزه ای آب تصریح کرد: این موضوع یکی از حساس ترین پروژه ها است زیرا مطالعات باید خیلی دقیق انجام شود.

 

No tags for this post.