کمبود کلسیم و ویتامین دی عامل ابتلا جوانان به آرتروز
دکترحسین فائزی پور،عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص این بیماری گفت: علامت اولیه در سائیدگی مفصل، درد است و زمانیکه بیمار در حرکات روزانه احساس درد می‌کند نشان دهنده این موضوع است که سطح مفصلی به یکدیگر نزدیک شده وغضروف بر روی غضروف دیگر سائیده می‌شود.به طور کلی سائیدگی «آرتروز» در مفاصلی که وزن بدن بر روی آن قرار می‌گیرد،بیشتر بوجود می‌آید واین مسأله نشان می‌دهد در مفاصلی که انسان بر روی آن راه نمی‌رود مانند آرنج،مچ دست وشانه کمتر این بیماری ایجاد می‌شود. در اندام تحتانی آرتروز شیوع بیشتری دارد زیرا وزن بدن روی این اندام بیشتر می‌افتد وسائیدگی بالطبع بیشتر است این اندام ها لگن ،زانو و مچ پا هستند واغلب بیماران مبتلا به نوعی از این آرتروزها هستند.
نحوه ناصحیح نشست وبرخاست در میان افرادی که بیشتر تمایل به دو زانو و چهازانو نشستن است ،نشستن بر سر سفره هنگام غذا خوردن بجای نشستن بر سر میز،عدم گنجاندن برنامه ورزشی مستمر در طی روز در جامعه ما برخلاف سایر کشورها که در هر سنی برنامه ورزشی منظمی وجود دارد وپیروی از تغذیه نادرست که عاری ازمقادیر کافی کلسیم و ویتامین دی است و سایر الگوهای غلط زندگی از جمله عوامل ابتلا به آرتروز زانو هستند.
وی افزود: مفصل زانو به دلیل اینکه بین دو مفصل قرار گرفته امکان صدمه وآسیب بیشتری دارد ودر معرض خطر بیشتری است.این مفصل بزرگ ترین مفصل بدن ویک مفصل سطحی است که عوامل مختلفی باعث ایجاد سائیدگی درآن می‌شوند.نحوه ناصحیح نشست وبرخاست در میان افراد جامعه که بیشتر تمایل به دو زانو و چهازانو نشستن است ،نشستن بر سر سفره هنگام غذا خوردن بجای نشستن بر سر میز،عدم گنجاندن برنامه ورزشی مستمر در طی روز در جامعه ما برخلاف سایر کشورها که در هر سنی برنامه ورزشی منظمی وجود دارد وپیروی از تغذیه نادرست که عاری ازمقادیر کافی کلسیم و ویتامین دی است و سایر الگوهای غلط زندگی از جمله این عوامل هستند.از طرفی وقتی زانو از قبل دارای مشکلاتی نظیر پرانتزی بودن پاها باشد احتمال ابتلا به این خطر بیشتر خواهد شد .جالب است بدانید پاهایی که به شکل ایکس هستند کمتر در معرض این خطر قرار می‌گیرند.تصادف،صدمه وشکستگی همه از عوامل پیدایش سائیدگی زودرس در مفصل هستند.
این متخصص ارتوپد ضمن اشاره به این نکته که برخی از بیماری‌ها فرد را مستعد ابتلا به آرتروز می‌کنند اظهار داشت: بیماران مبتلا به راشیتیسم ونرمی مفاصل در سنین بالاتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند؛ این بیماران با تغییر شکل پا به شکل پرانتزی در مفصل دچار سائیدگی می‌شوند.در سنین بالا بیمارانی که با درد مراجعه می‌کند در معاینه پزشک به راحتی با شنیدن صدای سائیدگی استخوان بیماری تشخیص داده می‌شود ونیاز به درمان با عمل جراحی وجود دارد.
تناسب قد و وزن از ابتلا به بیماری جلوگیری می‌کند
دکتر فائزی پور در خصوص روش‌های کنترل بیماری گفت: پیروی از تغذیه مناسب و جلوگیری از افزایش وزن به طوری که تناسب قد و وزن برقرار باشد در این خصوص اهمیت زیادی دارد ؛این فرمول بر این اساس سنجیده می‌شود :قد فرد منهای 100 مساوی است با وزن.یعنی فردی که 170 سانتی متر قد دارد باید 70 کیلوگرم باشد.این کنترل بر وزن باعث می‌شود فشاری به زانو وارد نشود و فرد مدتها بتواند با شرایط سالم زندگی کند .البته مواردی هم وجود دارد که این مسأله بر اثر بروز سوانح برای افراد بوجود می‌آید در تصادفات رانندگی ممکن است تکه ای از غضروف کنده شود وپا به شکل نادرستی جوش خورده وبه شکل پرانتزویا برعکس در بیاید ودر این حالت توزیع وزن بدن بر اساس نظمی که در بدو تولد وجود داشته نیست واین مسأله قطعا فشاری به مفصل وارد کرده وآرتروز را بوجود می‌آورد.زانوهایی که بر عکس پرانتز هستند در قسمت خارجی زانو دچار سائیدگی مفصل می‌شوند.
درمان بیماری با توجه به سن بیمار
این استاد دانشگاه افزود: اولین اقدام در درمان بیمار اصلاح سبک زندگی وتغییر الگوهای غلط حرکتی است .استفاده از توالت فرنگی،خواندن نماز به صورت نشسته ،تغذیه صحیح وکنترل وزن از جمله مواردی است که این بیماران باید رعایت کنند. لازم است بیماران متوجه این امر باشند که بالا رفتن از پله 3و نیم برابر وزن بدن به زانو فشار می‌آورد،دویدن 16 برابر وزن بدن به زانو فشار وارد می‌کند وچهارزانو ودو زانو نشستن هم از مواردی است که به زانو فشار زیادی آورده وباید از آن خودداری کرد. دومین اقدام تجویز داروهای ضد التهاب وانجام حرکات فیزیو تراپی است .شنا در آب به صورت راه رفتن بسیار کمک کننده است زیرا در این حالت وزن بدن به میزان 3 کیلو رسیده واین ورزش فشار زیادی را از زانو برداشته وبسیار موثر است.از طرفی درمان بیماری با توجه به سن بیمار تعیین می‌شود؛ در سنین جوانی با روش آرتروسکوپ می‌توان مشکلات زانو را بررسی و برطرف کرد در این بررسی اگر پارگی مینیسک وشکستگی غضروف وجود داشته باشد به راحتی درمان پذیر است ومی‌توان مشکلات را به حداقل رساند. در افرادیکه عیوب استخوانی زانو وجود دارد با جراحی واصلاح عیب زانو می‌توان این مشکل را درمان کرد.در سنین 45 سال به بالا با تعویض نیمی از مفصل این بیماری درمان می‌شود و از سنین 55 به بالا می‌توان تمام مفصل را تعویض کرد.
وی در انتها در خصوص روش‌های نوظهور در درمان آرتروز عنوان کرد: آرتروسکوپی روش جدید وجراحی بسیار سبکی است که از طریق آن می‌توان تنها با یک شکاف نیم سانتی در قسمت داخلی ویا خارجی زانو و بوسیله دستگاه آرتروسکوپ مشخص کرد که زانو از نظر سائیدگی در چه حالتی قرار دارد تا اقدامات بعدی برای فرد صورت گیرد. این روش منعی ندارد لیکن پزشک با تشخیصی که می‌دهد تصمیم می‌گیرد که آیا این روش موثر است یا خیر.معمولا از طریق رادیولوژی و ام آر آی این تشخیص داده می‌شود وروش موثرتر برای بیمار انتخاب می‌شود.
گفتگو: اعظم صفایی
No tags for this post.
