گام هاي موفق محققان رويان؛ ازشبيه سازي قوچ قميشلو تا عرضه داروهاي نوتركيب
رييس پژوهشگاه رويان گفت: محققان پژوهشكده زيست فناوري در عرصه شبيه سازي ، حفظ گونه هاي در خطر انقراض و ساخت داروهاي نو تركيب تا كنون موفقيت‌هاي زيادي را به نام خود ثبت كرده اند كه از جمله مي توان به نخستين و تنها قوچ قميشلو شبيه سازي شده در خاورميانه، تلاش براي شبيه سازي يوز ايراني، حفظ گونه در خطر انقراض اسب مينياتوري خزر و عرضه داروهاي نو تركيب در سال 95 اشاره كرد.
پژوهشكده زيست فناوري رويان به همت زنده ياد دكتر سعيد كاظمي آشتياني و تلاش دكتر محمد حسين نصر اصفهاني در سال 1383 با عنوان 'پايگاه تحقيقات علوم سلولي' به طور رسمي شروع به فعاليت كرد. پيش از اين به صورت موقت در مركز ناباروري اصفهان فعاليت هايي انجام مي شد.
اين پژوهشكده شامل گروه هاي پژوهشي مهندسي ژنتيك، زيست شناسي سلول جنسي و گروه زيست فناوري است.درحال حاضر اين پژوهشكده داراي 5 آزمايشگاه شامل جنين شناسي، پروتئين نوتركيب، ژنتيك ، سلول هاي بنيادي و آندرولوژي مي باشد.
دكترحميد گورابي درگفت وگو با ايرنا با اشاره به موفقيت محققان پژوهشكده زيست فناوري افزود: درابتداي ورود پژوهشگاه به عرصه شبيه سازي، موفقيت در تولد يك حيوان سالم شبيه سازي كمتر از يك درصد بود، در حاليكه با تلاش محققان اين مجموعه علاوه بر ساده سازي روش‌ها، توانسته ايم اين در صد موفقيت را به بيش از 85 درصد برسانيم.
وي ادامه داد:اقدامات بسيار خوبي در اين پژوهشكده در سال گذشته رخ داده است تا از آنچه كه در آزمايشگاه‌ها و تحقيقات بدست آمده عملا در جامعه مورد بهره برداري قرار داد و از اين طريق علاوه بر حفظ ذخاير گونه‌هاي جانوري، سلامت جامعه را نيز ارتقا بخشيد.
** تولد مارال، حاصل تلاش محققان پژوهشكده زيست فناوري
وي در مورد فعاليت هاي پژوهشكده زيست فناوري پژوهشگاه رويان در سال گذشته، افزود: اتفاق خوبي كه در تابستان سال 1394 در اين پژوهشكده رخ داده، تولد نخستين حيوان با روش شبيه سازي بين گونه اي به نام مارال بود.
«مارال» نخستين و تنها قوچ قميشلو شبيه سازي شده در خاورميانه است ، اين حيوان در راستاي حفظ گونه هاي حيواني در خطر انقراض، در پژوهشكده زيست فناوري در اصفهان متولد شده است.
مارال با بهره گيري از تخمك و رحم گوسفند معمولي شبيه سازي شده است و پس از تولد در مرداد سال گذشته در باغ وحش اصفهان نگهداري مي‌شود.
وي اظهار كرد: پژوهشكده زيست فناوري رويان توانست در سال 94 با توليد نخستين موجود شبيه سازي شده بين گونه اي قدم بزرگي را براي حفظ حيات موجودات در خطر انقراض بردارد.
گورابي بيان كرد: يكي از فوايد روش شبيه سازي اين است كه حيوانات وحشي يا نيمه وحشي در معرض انقراض از اين خطر در امان مي مانند و به نوعي كمك مي شود تا نسل آنها حفظ شود.
گورابي با اشاره به اينكه معمولا امكان شبيه سازي با تخمك هاي همان حيوان ميسر نمي باشد و در مورد مارال نيز علاوه بر استفاده از تخمك گوسفند، جنين نيز در رحم يك گوسفند رشد و نهايتا متولد شد، بيان كرد: با بهره گيري از روش بين گونه اي، قوچ قوميشلو كه در عرصه هاي طبيعي اصفهان زندگي مي‌كند و در معرض خطر انقراض است، متولد شد و پس از مدتي تحويل باغ وحش اين شهر شد.
وي اظهاركرد: اكنون با در اختيار داشتن اين فناوري مي‌توان اميد داشت در مورد ساير حيوانات در معرض خطر اقدامات مشابه اي انجام گيرد. در مورد يوزپلنگ ايراني و نظاير آن در قدم اول سلول هاي اين حيوانات را مي‌توان فريز و ذخيره كرد تا در آينده امكان بازيافت نسل آنان ميسر باشد.
** تكثير بز سانن با شيرآوري بالا در پژوهشكده زيست فناوري
رييس پژوهشگاه رويان يكي ديگر از اقدامات مهم اين پژوهشكده در سال گذشته را تكثير بز سانن با شيرآوري بالا اعلام كرد وگفت: اين اقدام با تلاش محققان و همكاري بخش خصوصي و تعدادي از دامداران به نتيجه رسيده است.
وي افزود: اين پژوهشكده در سال 94 با كمك بخش خصوصي به توليد انبوه بز سانن كه از نظر شير دهي فوق العاده است، پرداخته كه موفقيت هاي خوبي را در پي داشته است.
رييس پژوهشگاه رويان، حفظ گونه اسب مينياتوري خزر با انجماد اسپرم را از اقدامات مهم اين پژوهشكده برشمرد و گفت: محققان اين مجموعه در راستاي حفظ گونه هاي در حال انقراض به روش انجماد اسپرم و ايجاد بانك اسپرم اين طرح را اجرا كردند كه نتايج آن در مجله علمي Journal of Equine Veterinary Science منتشر شده است.
گورابي به اقدامات انجام شده در خصوص تولد يوز ايراني اشاره كرد و گفت: جنين اين حيوان در مرحله آزمايشگاهي مي تواند با تخمك هاي گربه سانان ديگر انجام شود. منتهي بايد رحم پذيرنده داشته باشيم تا اين جنين در داخل رحم آن حيوان قرار گرفته و رشد كند.
** توليد بيش از 10 مورد پروتئين نوتركيب
گورابي به توليد بيش از 10 مورد پروتئين نوتركيب در چند سال اخير اشاره كرد و گفت: اين پروتئين هاي نوتركيب فاكتورهاي رشد هستند كه در توليد سلول هاي بنيادي و تمايز آنها نقش دارند و بايد براي خريد آنها از خارج كشور هزينه هاي گزافي را متحمل مي شديم.
وي ادامه داد: اين اقدام به تاسيس يك شركت دانش بنيان منجر شده كه بتوانيم اين پروتئين هاي نوتركيب و موارد مشابه ديگر را در اختيار تمام مراكز تحقيقاتي كشور كه در زمينه سلول هاي بنيادي فعال هستند، قرار دهيم.
رييس پژوهشگاه رويان ادامه داد: طرح هاي تحقيقاتي براي توليد داروهاي نوتركيب نيز در دست انجام است كه برخي در مرحله آزمايشگاهي و برخي هم در مرحله نيمه صنعتي قرار دارند.
وي، تخليص موفقيت آميز داروي TPA را يكي ديگر از موفقيت هاي پژوهشكده زيست فناوري اعلام كرد و گفت: با تلاش محققان توانستيم اين طرح را به مرحله نيمه صنعتي برسانيم .
گورابي تاكيد كرد كه در تلاش هستيم يكي از داروهاي نوتركيب را در سال 95 با همكاري يكي از شركت هاي دارويي فعال در اين زمينه به بازار عرضه كنيم .
** اعطاي 'جايزه دكتر كاظمي' به پدر علم مهندسي بافت
وي با اشاره به اينكه بدون شك نام رويان با ياد دكتر سعيد كاظمي آشتياني همراه است، افزود: اهداي جايزه ويژه دكتر كاظمي به پروفسور لنگر، پدر علم مهندسي بافت در جهان، اتفاق ويژه اي بود كه در سال 94 شاهد آن بوديم.
وي به تقويت همكاري موسسات و محققان با اين انديشمند خارجي اشاره كرد و گفت: همكاري با پرفسور لنگر تقويت شده كه اميدواريم در سال هاي آتي از اين رهگذر نتايج خوبي را شاهد باشيم.
به گفته گورابي در كنار دستاورد‌هاي فراوان پژوهشگاه رويان در زمينه هاي مختلف، اين اقدامات نويد دهنده بهره گيري از علوم بين رشته‌اي در اين موسسه معتبر است.
وي به راه اندازي مركز سلول درماني شامل مركز پيوند مغز استخوان و سلول هاي خون بند ناف در ابتداي سال جاري اشاره كرد و گفت: اين مركز با كمك خيرين و نيكوكاران در فضائي به مساحت هزار و 500 متر مربع در حال تكميل است.
رييس پژوهشگاه رويان اظهار اميدواري كرد كه با راه اندازي اين مركز بتوانيم كارآزمايي‌هاي باليني بيشتري را انجام و در سال هاي آتي از اين طريق خدمات بشتري به مردم ارايه كنيم.
معاون پژوهشي پژوهشگاه رويان نيز در گفت وگو با خبرنگار ايرنا به سوابق اين پژوهشكده اشاره كرد و گفت: در هشتم مهرماه سال 1385 نخستين گوسفند به روش همانند سازي با نام 'رويانا' در اين پژوهشكده متولد شد. اين حيوان حدود 4 سال زنده ماند، اما تولد آن مبنايي براي انجام تحقيقات بيشتر در اين زمينه شد.
دكترعبدالحسين شاهوردي گفت كه در نتيجه تلاش محققان گوساله هاي 'بنيانا' در بيستم تير ماه سال 1388 و 'تامينا' سي ام مرداد ماه همان سال در پژوهشكده زيست فناوري اصفهان به دنيا آمدند.
شاهوردي گفت: در مرحله بعدي به دليل اينكه توليد گاو هزينه هاي زيادي را به مجموعه تحميل مي‌كرد، بز كه وضعيت شيردهي بهتري داشت، انتخاب شد و در نتيجه آن دو بزغاله با نام 'حنا' به ترتيب در 23 فروردين و 23 تيرماه سال 1388 در پژوهشگاه رويان اصفهان متولد شدند.
وي ادامه داد: بزغاله هاي شنگول، منگول در نوزدهم دي ماه سال 1388 و حبه انگور در سوم ارديبهشت ماه سال 1389 به روش ترنس ژن كه شامل شبيه سازي و دستكاري ژنتيكي توامان است، در تهران و اصفهان متولد شده اند.
