انرژی خورشید در حال تصاحب بازارهای انرژی دنیا

مجموعه 765 میلیون دلاری Noor-Ouarzazate که در صحرای مراکش ساخته شده، در نوع خود بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی است و قرار است انرژی برق بیش از یک میلیون خانه را تامین کند. چند سال قبل نیز پروژه‌ای در همین مقیاس در صحرای شمال افریقا اجرایی شد که از گاز یا نفت استفاده می‌کرد اما مجموعه Noor-Ouarzazate از نیروی خورشید استفاده می‌کند.

ساخت چنین نیروگاه‌هایی با زیرساخت‌های مهم بدین معناست که استفاده از انرژی خورشیدی روز به روز بیشتر می‌شود. همچنین این موضوع که بودجه ساخت نیروگاه توسط وام بانک جهانی تامین شده، نیز نشان‌دهنده گسترش استفاده از انرژی خورشیدی است.

چه موضوعی در پس رشد انرژی خورشیدی نهفته است؟

هر چه استفاده از انرژی خورشیدی بیشتر گسترش یابد، تولید پنل‌های خورشیدی کمتر می‌شود و چرخه این انرژی ادامه می‌یابد.

دغدغه‌های موجود در زمینه استفاده از سوخت‌های فسیلی و گرمایش جهانی بخش بزرگی از موفقیت کنونی انرژی خورشیدی است. هزینه انرژی تولیدشده توسط نیروی خورشیدی تا حدی پایین آمده و در بسیاری از نقاط دنیا به هزینه برق تولیدشده از گاز یا زغال‌سنگ رسیده است.

هر چه استفاده از انرژی خورشیدی بیشتر گسترش یابد، تولید پنل‌های خورشیدی کمتر می‌شود و چرخه این انرژی ادامه می‌یابد.

اما موضوع فقط این نیست که انرژی خورشیدی در حال ارزان‌شدن است بلکه همزمان تولید سوخت فسیلی نیز در حال گران‌تر شدن است. زمانی که یک پروژه خورشیدی یا بادی تولید می‌شود، هزینه حاشیه‌ای برقی که از این طریق تولید می‌شود، تقریبا صفر است در حالی که نیروگاه‌های گاز و زغال‌سنگ نیازمند سوخت بیشتر برای تولید هر وات برق هستند.

همچنین، شرکت‌های تولیدکننده برق هر زمانی که بخواهند می‌توانند برق را به بهای ناچیز تولید کنند و این بدین معناست که نیاز کمتری به نیروگاه‌های برق سوخت فسیلی و هزینه حاشیه‌‌ای تولید برق توسط آن‌ها وجود دارد. این چرخه خودتقویت‌کننده است و هر چه منابع تجدیدپذیر بیشتری به کار برده می شوند، نیروگاه‌های گاز و زغال سنگ کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

زمانی که گاز و زغال‌سنگ کمتری استفاده می‌شود، هزینه استفاده از آن‌ها برای تولید برق افزایش می‌یابد و با افزایش هزینه تولید برق ناشی از گاز و زغال سنگ، منابع تجدیدپذیر بیشتری استفاده می‌شوند.

سازمان تحقیقاتی "منابع مالی انرژی جدید بلومبرگ" (BNEF) گزارش می‌دهد که در هر منطقه اصلی دنیا، هزینه عمر پروژه‌های گاز و زغال سنگ به طور قابل توجهی در نیمه دوم سال 2015 افزایش یافت، این در حالی بود که هزینه استفاده از منابع تجدیدپذیر همچنان افت می‌کند.

چگونه می‌توان مشکل ذخیره انرژی خورشیدی حل کرد؟

یکی از مشکلات موجود در زمینه انرژي خورشیدی این است که چنین منبعی فقط هنگام روز وجود دارد. با این حال این روند در حال تغییر است و مجموعه Noor-Ouarzazate یک نیروگاه خورشیدی فتوولتائیکی نیست و از نیروی خورشیدی متمرکز (CSP) استفاده می‌کند که به دلیل توانایی آن برای تولید نیروی قابل اعتماد حتی در زمان نبود خورشید، دارای پتانسیل بالایی است.

صدها آینه، انرژی خورشیدی را برای حرارت‌دادن یک مایع متمرکز می‌کنند که این مایع برای تولید بخار مورداستفاده برای به حرکت در آوردن توربین‌هایی به کار می‌رود که خود جهت تولید برق مورد استفاده می‌گیرند.

همچنین می‌توان از این مایع برای حرارت‌دادن نمک‌های ذوب شده ذخیره شده در تانک‌های عظیم ذخیره‌سازی استفاده کرد و این نمک برای تولید بخار حتی پس از غروب آفتاب کافی است.

به دلیل وجود چنین فناوری نویدبخشی است که آژانس بین‌المللی انرژی تخمین می‌زند در سال 2050 حدود 11 درصد تولید برق دنیا از CSP تولید می‌شود.  

حل مشکل باتری

تغییرات عمده دیگر سرعت فناوری تولید باتری را ارتقا می‌دهد و منازل می‌توانند بسته‌های باتری را برای پنل‌‌های خورشیدی خریداری کنند؛ انتظار می‌رود هزینه این باتری ها طی چند سال آینده به طور قابل توجهی کاهش یابد و الون ماسک، کارآفرین برجسته، تخمین می‌زند با حدود دو میلیارد عدد باتری عظیم، نیازهای برق دنیا برآورده شود.

اگر هوا زیاد آفتابی نباشد

مراکش و بسیاری از مناطق آفتابی و داغ دنیا به دنبال استفاده از انرژی خورشیدی هستند در این میان، در حالی که کشور آلمان از لحاظ داشتن نور آفتاب بسیار غنی نیست، در زمینه تولید برق خورشیدی در دنیا پیشرو است.

آلمان قابلیت تولید بیش از یک سوم برق خود با استفاده از نور خورشیدی را دارد و در تابستان سال 2014 توانست بیش از نیمی از برق موردنیاز را با این روش تولید کند. آلمانی‌ها نشان داده‌اند که انرژی خورشیدی برای نواحی عاری از انرژی خورشیدی صرفا یک فناوری نیست.

انرژی خورشیدی تنها راه حل برای برآوردن نیازهای انرژی دنیا نیست و با افت هزینه تولید برق از آن و اختلال در بازار انرژی فسیلی، انرژی خورشیدی نقش مهمی را در برآورده‌کردن نیازهای بخش انرژی در جهان ایفا خواهد کرد.

 

منبع: مجمع جهانی اقتصاد

ترجمه: شه تاو ناصری

No tags for this post.