تهيه اطلس جامع آويشن ايران
تحقيقات دانش پژوهان كشور نشان مي دهد كه هشت هزار گونه گياهي در كشور وجود دارد كه از اين تعداد، بيش از دو هزار گونه داراي خواص دارويي، عطري، ادويه اي و آرايشي بهداشتي دارد.
ايران از نظر تنوع اقليمي، كشوري ممتاز و با رتبه بالا محسوب مي شود و به لحاظ غناي گياهي و تنوع زيستي داراي 11 اقليم از 13 اقليم شناخته شده جهاني است.
استاندارد گياهان دارويي، عرقيات و اسانس ها از موضوعات مهمي در اين حوزه است كه ضوابط استاندارد براي تعدادي از آنها تدوين شده است و اقدام لازم در اين زمينه بايد انجام گيرد.
دكتر فاطمه سفيدكن روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا افزود: اطلس تهيه شده نشان دهنده آخرين وضعيت كشت گياه آويشن در كشور و نيز مشخصات فيتوشيميايي، مواد موثر و گياه شناسي آن است. براساس اين اطلس همچنين مشخص شده است كه گياه در چه نقطه اي از كشور و به چه نحو كشت شود.
وي با اشاره به اين كه مناطق مساعد براي كشت مرزه و آويشن در كشور شناسائي و معرفي شده است، گفت: تعيين سازگاري و عملكرد كمي و كيفي، مناطق قابل كشت و توسعه كاشت براي هفت گونه مرزه و هفت گونه آويشن انجام شده است.
معاون موسسه تحقيقات جنگل و مراتع كشور گفت: در مرحله دوم اين اقدامات با تكميل تحقيقات، راه هاي افزايش كميت و كيفيت عملكرد و ماده موثره براي هر توده يا گونه سازگار براي هر منطقه اكولوژيك مشخص خواهد شد.
وي ادامه داد: سپس اقدام به ثبت و معرفي رقم مناسب خواهد شد تا از ارقام مناسب، توليد بذر صورت بگيرد و در اختيار بهره برداران قرار گيرد.
سفيدكن، ارائه نتايج بيش از 80 پروژه تحقيقاتي را از ديگر دستاوردهاي اين قطب اعلام كرد و گفت: در قالب اين گزارش ها بهترين گونه هاي سازگار از هر دو جنس با قابليت توليد عملكرد بالا از گياه و مواد موثره براي هر منطقه اكولوژيك كشور تعيين شده است.
وي بيان كرد: چاپ 148 مقاله علمي در مجلات معتبر داخلي و 113 مقاله در مجلات بين المللي، تهيه 11 گزارش نهايي، تعريف و هدايت پروژه تحقيقاتي 93 دانشجوي كارشناسي ارشد و 28 پايان نامه دكتري، تاٌليف و چاپ 11 جلد كتاب، برگزاري 17 كارگاه آموزشي از ديگر دستاوردهاي اين قطب است.
معاون موسسه تحقيقات جنگل و مراتع كشور اظهار كرد: نتايج حاصل از اين تحقيقات به صورت سخنراني در تعدادي از گردهمايي ها و همايش ها ارائه و همچنين به صورت مقاله در مجلات علمي پژوهشي منتشر شده است.
قطب علمي گياهان معطر و اسانس ها در بخش تحقيقات گياهان دارويي موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع كشور فعال است. اين قطب با همكاري حدود يكصد محقق از مراكز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان هاي مختلف و اعضاي هيئت علمي دانشگاه ها فعاليت خود را از سال 1390 به صورت رسمي آغاز كرده است.
بررسي اكولوژي، كشت و اهلي كردن و ويژگي هاي فيتوشيميايي آويشن ها و مرزه هاي ايران زمينه فعاليت پژوهش اين قطب است. دو جنس گياهي آويشن (Thymus) با دارا بودن 14 گونه و مرزه (Satureja) با دارا بودن 17 گونه گياهي (و بيش از 11 گونه انحصاري) در ايران، به عنوان دو جنس گياهي داراي اسانس با ارزش افزوده بالا، مي توانند داراي جايگاه ويژه در صنايع داروسازي، آرايشي- بهداشتي و غذايي بوده و جايگزين گونه هاي وارداتي و غيربومي در صنايع مرتبط باشند.
ماموريت ويژه اين قطب علمي انجام تحقيقات كاربردي در خصوص اهلي كردن گونه هاي بومي معطر و داراي ارزش اقتصادي از جنس هاي مرزه و آويشن بوده است تا مورد كشت وسيع و استفاده اقتصادي قرار گيرند.
