پیشگیری ازانتقال تالاسمی تا استفاده ازسلول بنیادی برای درمان دیابت
پژوهشگاه رویان با هدف ارائه خدمات درمانی به زوج های نابارور، پژوهش و آموزش در زمینه علوم باروری و ناباروری با تلاش مرحوم دکتر سعید کاظمی آشتیانی و گروهی از پژوهشگران در سال ۱۳۷۰ تأسیس شد.
تولد اولین کودک حاصل از روش باروری آزمایشگاهی IVF در تهران در سال 1371، تولد اولین کودک حاصل از روش میکرواینجکشن ICSI در کشور در سال 1373 و تولد اولین کودک حاصل از روش تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی جنین (PGD) در ایران در سال 1383 از جمله موفقیت هایی است که این پژوهشگاه در زمینه خدمات درمان ناباروری به دست آورده است.
این پژوهشگاه توانسته به یکی از بزرگترین مراکز درمان ناباوری در دنیا تبدیل شده و سالانه چندین زوج نابارور از کشورهای اطراف از جمله خلیج فارس و نیز زوج های مسلمان از کشورهای اروپائی برای درمان به پژوهشگاه رویان مراجعه می کنند.
بنابه گفته دکتر حمید گورابی، تا بهمن ماه سال گذشته بیش از 25 هزار نوزاد با بهره گیری از روش های کمک باروری در این پژوهشگاه متولد شده اند.
استفاده از سلول های بنیادی برای ترمیم ضایعات قلبی ناشی از سکته وترمیم ضایعات قرنیه چشم، تاسیس بانک خون بند ناف نوزادان، تولید سلول های بنیادی پرتوان القایی انسانی و استفاده از سلول درمانی برای بهبود و درمان بیماران ویتیلیگو از دیگر افتخارات این پژوهشگاه است.
پیشگیری از انتقال تالاسمی از والدین مبتلا به تالاسمی مینور به نوزادان
رئیس پژوهشگاه رویان در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا با اشاره به اینکه تاکنون نتایج خوبی برای جلوگیری از انتقال بیماری تالاسمی به نوزادان بدست آمده است، گفت: در سال 94 موفق شدیم در ادامه فعالیت های گذشته، خدمات بیشتری را برای جلوگیری از انتقال تالاسمی به نوزادان از طریق تشخیص ژنتیک پیش از لانه گزینی ارائه دهیم.
تالاسمی از بیماری های ژنتیکی است که در اثر آن بیمار، هموگلوبین ساختار طبیعی خود را از دست می دهد و براثر این پدیده تولید هموگلوبین غیرموثر در بدن ایجاد می شود در نتیجه هموگلو بین معیوب قادر به اکسیژن رسانی مطلوب به اعضا بدن نیست.
وی، تولد جنین های سالم را یکی از اولویتهای اصلی پژوهشکده تولید مثل این مجموعه اعلام کرد و افزود: در سال 94 توانستیم به مجموعه ای که در گذشته برای بررسی سلامت جنین ( از لحاظ ژنتیکی ) از جمله تالاسمی صورت می گرفت، بیمارهای تک ژنی دیگری مانند برخی از انواع ناشنوایی را اضافه کنیم.
گورابی با اشاره به اینکه تعدادی از بیماریها که سلامت جنین را به خطر می اندازند، در دست بررسی و تحقق داریم، بیان کرد: نوزدان به دلیل بیماری های پدر و یا مادر (حامل برخی از ژن های معیوب) در معرض ابتلا به بیماری هائی هستند که با اینگونه بررسی ها در صدد هستیم تا از بروز آنها در نوزادان جلوگیری شود.
مطالعه درمان بیماری پروانه ای
وی گفت: علاوه بر تحقیق در مورد تشخیص ژنتیکی بیماری اپیدرمولیز بولوسا (پروانه ای ) در مرحله پیش از انتقال جنین به رحم مادر، برای درمان این بیماری توسط محققان این مجموعه مطالعاتی در دست انجام است.
رئیس پژوهشگاه رویان اظهار امیدواری کرد که سال 95 بتوانیم خدمت خوبی به این بیماران ارائه کنیم.
گورابی ادامه داد: بیماری پروانه ای معمولا در نوزادران و کودکان بروز پیدا می کند و در اثر این بیماری پوست این افراد بسیار شکننده می شود و با دست خوردن حالت تاول زدگی پیدا می کند.
اپیدرمولیز بولوسا، یک بیماری ارثی در بافتهای پوستی است که در پوست و غشای مخاطی ایجاد تاول می کند. شیوع این بیماری ۱ در ۵۰۰۰۰ نفر است. شدت بیماری از ملایم تا کشنده تغییر می کند.
این بیماری از یک جهش ژنتیکی در کراتین یا کلاژن ایجاد می شود، این بیماری در تمامی گروه های قومی و نژادی رخ می دهد و به طور مساوی بر مردان و زنان اثر می کند.
وی با اشاره به اینکه تعداد بیماریهای ژنتیکی بسیار زیاد است بیان کرد: وقتی فناوری مقابله با این عارضه را در اختیار داشته باشیم ، می توان با راهکاری مناسب از انتقال هریک از آنها به جنین جلوگیری کرد.
رئیس پژوهشگاه رویان از بهره گیری روش جدید به نام اری سی جی اچ(array-CGH) خبر داد و افزود: برای غربالگری جنین ها به لحاظ کروموزمی از روش هائی استفاده می کردیم که امکان بررسی تعداد کمی کرموزوم را در اختیار قرار می داد، اما خوشبختانه در سال گذشته با راه اندازی این روش جدیدتر در پژوهشگاه قادر به غربالگری بهتر جنین ها شدیم. این روش بخصوص برای نابارورانی که بطور مکرر در درمان دچار شکست می شوند، مناسب است.
وی تاکید کرد که براساس این روش می توان تمام کروموزم های جنین را قبل از انتقال به رحم مادر مورد بررسی قرار داد. این روش بسیار معتبرتر از روشهای گذشته می باشد و امیدواریم بتوانیم با قرار گرفتن این خدمت تحت پوشش بیمه، بتوانیم آن را گسترش دهیم.
بررسی عوامل منجر به سقط جنین
وی ادامه داد: پژوهشکده تولید مثل این مجموعه عواملی که منجر به سقط می شود را دنبال می کند که در سال 94 به خصوص در عواملی که مربوط به رگ زائی تحقیقاتی انجام شده که نشان می دهد که نوساناتی که در ژن هائی که در ارتباط با رگ زائی است می تواند منجر به سقط جنین شود.
گورابی اظهار کرد: این موضوع از جمله موارد تحقیقاتی است که باید به دقت پیگیری شود تا بتوان عواملی که منجر به افزایش نرخ باروری و کاهش سقط می شود را شناسایی کرد.
وی به انتشار مقالات فراوان توسط محققان پژوهشکده تولید مثل این پژوهشگاه اشاره کرد و گفت: در سال گذشته طرح های خوبی به لحاظ استفاده از داروهای جدید و یا ترکیبی از داروهائی که قبلا وجود داشته است، انجام شده است.
گورابی ادامه داد: می توان با استفاده از این داروهای جدید و یا تغییراتی که در نحوه تجویز داروهای گذشته ایجاد کرد شاهد افزایش نرخ باروری که یکی از اهداف مهم این پژوهشکده است، باشیم.
بهره گیری از سلول های بنیادی برای درمان دیابت
وی با اشاره به اینکه در شرف تاسیس یک مرکز درمان دیابت هستیم ، بیان کرد: محققان پژوهشکده سلول های بنیادی این مجموعه در تلاش هستتد تا بتوانند از سلول درمانی برای درمان دیابت استفاده کنند.
رئیس پژوهشگاه رویان گفت: در کلینیک دیابت از روش های پیشگیری و کنترل بیماری دبابت و در نهایت از پیوند سلول های پانکرانس برای درمان این عارضه بهره برده می شود تا با این بیماری مقابله شود.
وی ادامه داد: پژوهشکده سلول های بنیادی با هدف نزدیک کردن دستاوردهای پژوهشی و آزمایشگاهی به بالین فعالیت می کند. در صدد هستیم تحقیقات بنیادین و پایه (آزمایشگاهی) را با تحقیقات ترجمانی (مدل های حیوانی) و کارآزمائی های بالینی به ارایه خدمات درمان بیماری ها برسانیم.
گورابی اظهارکرد:در آینده نزدیک می توان از سلول های بنیادی برای درمان بسیاری از بیماری های صعب العلاج استفاده برد و خدمات ارزشمندی به این بیماران ارائه کرد.
راه انداری مجتمع تولید سلول های بنیادی در نیمه اول سال 95
وی بااشاره به اینکه پیگیر بهره برداری از یک شرکت دانش بنیان که درسال 92تاسیس شده، هستیم، افزود: در این شرکت دانش بنیان یک مجتمع تولید سلولهای بنیادی ایجاد شده است تا از سلول هائی که امکان استفاده در درمان بیماری ها دارند را تولید کنیم.
گورابی اظهارامیدواری کرد که در نیمه اول سال 95 شاهد افتتاح این مجموعه باشیم تا سلول های بنیادی با کیفیت بسیار بالا و با استانداردهای جهانی تولید و برای درمان بیماران در اختیار مراکز درمانی قرار گیرد.
رئیس پژوهشگاه روبان تاکید کرد که هدف مهم این مجتمع، تولید سلولهای مورد نیاز در شرایط کاملا عاری از هرگونه عوامل بیماری زا و کارآمد است.
وی بیان کرد: سلولها را می توان با روشهای عادی تر در آزمایشگاه ها تولید کرد اما این سلول ها چندان کارآمد نخواهند بود و استانداردهای لازم را برای پیوند به بیماران ندارد.
گورابی افزود: در مرحله اول شش فناوری در مورد سلول های بنیادی در سال 95 به تولید می رسد و امیدواریم در مرحله بعدی در سال 96 هم بتوانیم شش مورد دیگر را وارد مرحله تولید و به مراکز درمانی ارائه کنیم.
رئیس پژوهشگاه رویان گفت: همچنین با آماده شدن مرکز سلول درمانی کوچکی که با همت خیرین و کمک های معاونت پژوهشی وزارت بهداشت در شرف افتتاح است، امیدواریم در انجام کارآزمایی های بالینی در پژوهشگاه گشایش مناسبی بوجود آید.
راه برای افزایش تعاملات بین المللی با مراکز تحقیقاتی دنیا باز شده است
وی اظهار کرد: باتوجه به اتفاقی که افتاده و مذاکرات برجام به نتیجه رسیده راه برای تعاملات بین المللی باز شده است .
گورابی ادامه داد: از جمله تعاملات بین المللی می توان به اخذ گرانت بین المللی از انجمن الزایمر اشاره کرد. در سال 95 وارد فاز عملیاتی این طرح خواهیم شد. امیدواریم در سال های آتی با همکاری بین المللی توان مجموعه را افزایش دهیم.
وی افزود: در سال 94 اتفاق خوبی در این پژوهشکده سلولهای بنیادی افتاده که نشان می دهد پژوهشگاه رویان در عرصه سلول های بنیادی حرف زیادی در سال های آینده برای گفتن خواهد داشت .
گورابی اضافه کرد که بخش عمده فعالیت های رویان به لحاظ پیچیدگی، قابلیت رسانه ای شدن را ندارد ولی علاقمندان می توانند در بخش فارسی سایت اینترنتی رویان آنها را پیگیری کنند.
بدون شک نام رویان با یاد زنده یاد دکتر سعید کاظمی آشتیانی همراه است. اهدای جایزه ویژه دکتر کاظمی در سال 94 به پروفسور لنگر، پدر علم مهندسی بافت در جهان، اتفاق ویژه ای بود که به گفته گورابی در کنار دستاورد های پژوهشگاه رویان در این زمینه، نوید دهنده بهره گیری از علوم بین رشته ای در این موسسه معتبر است.
یادآور می شود پژوهشگاه رویان در قالب سه پژوهشکده تولید مثل، سلول های بنیادی و زیست فناوری فعالیت می کند.
با عرض سلام
ببخشید چه متخصصاني قادر به درمان چنين بیماریهایی هستند؟ لطفا مرا در انتخاب رشته تحصیلی راهنمایی کنید تا بتوانم در آینده یکی از این متخصصان باشم.