زن ایرانی، بی ادعا و پرتکاپو در عرصه علم
زنان ایرانی هرگاه روزنه هایی از امید یافته اند، استعداد و خلاقیت خود را به بهترین شکل بروز داده اند و در آسمان ادب، فرهنگ و دانش ایران و جهان، خوش درخشیده اند که نمونه های آن به ویژه در سال های بعد از انقلاب فراوان به چشم می خورد.
در این گزارش به بهانه سال 'اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل'، دستاوردی از یک زن پژوهشگر موفق معرفی می شود که هم به لحاظ اقتصادی و هم از نظر فناوری دارای اهمیت و معطوف به رفع نیازهای کشور است.
دکتر شهین مسعودی که ریاست بخش واکسن های برونشیت طیور موسسه تحقیقاتی واکسن و سرم سازی رازی را به عهده دارد، با دستاورد علمی و پژوهشی خود و همکارانش، بی نیازی کشور از واردات واکسن دوگانه نیوکاسل و برونشیت عفونی را موجب شده است،
نیوکاسل و برونشیت عفونی از جمله بیماری هایی است که سالانه خسارات اقتصادی هنگفتی به صنعت مرغداری کشور وارد می کند و واردات واکسن های آن نیز موجب خروج ارز قابل توجهی از کشور می شود که به همت زنان محقق ایرانی، تولید واکسن دوگانه این بیماری ها در داخل میسر شده است.
دکتر مسعودی پس از پنج سال تحقیق و پژوهش روی طرح تولید واکسن زنده دوگانه نیوکاسل (La Sota) و برونشیت عفونی (H-120) موفق به تولید این واکسن شده است.
وی دانش آموخته سال 1364 رشته دامپزشکی دانشگاه تهران است.
این پژوهشگر برتر و پیشکسوت موسسه تحقیقات واکسن سازی و سرم سازی رازی طی 30 سال فعالیت در این موسسه، خدمات علمی و دانش خود را با اجرا و یا همکاری در اجرای 45 طرح پژوهشی، چاپ و ارائه 77 مقاله در نشریات معتبر خارجی و همایش های علمی داخلی و خارجی و راهنمایی و مشاوره 11 پایان نامه در مقاطع مختلف دانشگاهی در اختیار دانش پژوهان و نوآوران قرار داده است.
مسعودی در اسفندماه گذشته (1394) نیز با ارائه طرح تولید واکسن زنده دوگانه نیوکاسل (La Sota) و برونشیت عفونی (H-120 ) رتبه دوم پژوهش های توسعه ای بیست و نهمین جشنواره بین المللی خوارزمی را از آن خود کرد.
این پژوهشگر در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا از اهمیت تولید واکسن های طیور در کشور سخن گفت و افزود: از آنجا که دو بیماری نیوکاسل و برونشیت عفونی همه ساله خسارات اقتصادی قابل توجهی به صنعت مرغداری وارد می کنند و در اکثر نقاط دنیا در شرایط نگهداری متراکم، یک مشکل اساسی به شمار می آیند بنابراین تولید واکسن هایی با اثربخشی زیادتر و عوارض کمتر، یکی از ضروریات این صنعت به شمار می آید.
وی با بیان این که تولید یک واکسن معمولا بین چهار تا پنج سال زمان می برد، توضیح داد: به طور کلی، دو نوع واکسن 'زنده' و 'کشته' برای طیور تولید می شود که در واکسن 'زنده تخفیف حدت یافته'، ویروس زنده را تضعیف می کنند به گونه ای که قدرت بیماری زایی خود را از دست می دهد و خواص ایمنی زایی به دست می آورد و در واکسن 'کشته' نیز ویروس را با فرمالین، غیرفعال می کنند و خاصیت بیماری زایی و تکثیر را از آن می گیرند که هر دو نوع موجب واکسینه شدن دام می شود.
مسعودی تصریح کرد: واکسن های دوگانه هم به لحاظ صرفه جویی در وقت و هزینه و حذف عوامل زیان آور و هم بخاطر حذف استرس ناشی از مایه کوبی مکرر در طیور، مورد توجه مرغداران هستند زیرا با یکبار واکسیناسیون، پرنده در مقابل دو بیماری، مقاوم می شود و وقت و هزینه معادل دو بار واکسیناسیون در یک نوبت صرف خواهد شد.
وی ادامه داد: از همین رو و با توجه به اینکه واکسن دوگانه زنده نیوکاسل سویه لاسوتا و برونشیت عفونی سویه H-120 تاکنون از خارج کشور تامین می شد، تولید آن در داخل را از حدود پنج سال قبل در دستور کار قرار دادیم و در این طرح براساس استانداردهای بین المللی این واکسن را ساختیم.
این محقق پیشکسوت یادآور شد: در این طرح تحقیقاتی، بذرهای ویروس نیوکاسل سویه لاسوتا و ویروس برونشیت عفونی سویه H-120 در تخم مرغ SPF جنین دار به طور جداگانه تکثیر شدند و پس از کنترل سترونی و عیارسنجی ویروس های برداشت شده، فرمولاسیون و بهینه سازی میزان هر یک از دو ویروس براساس عیار آنها تا مرحله حداقل تامین حداقل در مورد نیاز انجام شد.
وی بیان داشت: با توجه به آزمایش های کنترل کیفی، واکسن تهیه شده بی ضرر و از نظر توانمندی و کارآیی مناسب تشخیص داده شده است و افزایش رضایت مشتری و افزایش قدرت رقابت تولیدات داخلی با نمونه های مشابه خارجی از جمله نتایج ارزشمند این طرح است.
به گزارش ایرنا، واکسن دوگانه زنده نیوکاسل سویه لاسوتا و برونشیت عفونی سویه H-120 از طرف سازمان دامپزشکی کل کشور تایید و پرونه تولید انبوه گرفته است که در حال حاضر در مقیاس صنعتی تولید می شود.