رودخانه ها شریان های اصلی حیات، نیازمند حمایت
انسان برای آسایش و افزایش درآمد خود از هیچ تخریبی در طبیعت فروگذار نمی کند که این مساله به مرور موجب به هم خوردن تعادل در نظام زیستی شده است در حالی که کارشناسان امر معتقدند آسایش و راحتی بشر در صورتی امکان پذیر خواهد بود که رابطه متعادلی میان تمام اعضای نظام زیستی برقرار باشد.
این همان توسعه پایدار است که به آن تاکید می شود زیرا بشر برای ادامه حیات به تمام بخش های محیط زیست محتاج است به عنوان مثال اگر رودخانه ها نباشند قطعا کشاورزی، شیلات و بخش های زیادی از درآمدهای بشری مختل خواهد شد.
رودخانه ها یکی از منابع زیست محیطی مهمی هستند که به دلیل جریان داشتن در مسیرهای به نسبت طولانی و مواجه شدن با شرایط و فعالیت های مختلف زندگی شهری به مراتب بیشتر مورد آسیب قرار می گیرند و بستری ناپایدار را پدید می آورند که برای ادامه حیات نیاز به حمایت دارند.
بر این اساس 14 مارس ( 24 اسفند) روز جهانی ' اقدام برای حمایت از رودخانه ها و مقابله با سد سازی ' نام گرفته است و هزاران نفر از مردم در سراسر دنیا آن را برای یادآوری اهمیت رودخانه ها و قدردانی از کسانی که برای حفاظت از آنها تلاش می کنند، گرامی می دارند، مردم در این روز برای پیروزی هایی مانند حذف سدها و بازسازی رودخانه جشن می گیرند.
روز بین المللی اقدام برای حمایت از رودخانه ها، آب و زندگی و مقابله با سد سازی، در سال 1997 توسط شرکت کنندگان در اولین نشست بین المللی قربانیان سد سازی در کوریتیبلی برزیل به تصویب رسید و نمایندگان کشورها تصمیم گرفتند 14 مارس را روز بین المللی اقدام برای رودخانه ها قرار دهند.
مردم در این روز خواستار بهبود در سیاست ها و شیوه تصمیم گیری مسئولان می شوند و از آن برای آموزش مردم درباره تهدیداتی که رودخانه ها با آنها مواجه هستند و یافتن راه حل های مناسب برای ذخیره آب و انرژی استفاده می کنند.
به گفته بانیان این روز، مهمتر از همه 24 اسفند روز اتحاد است تا همه با عمل نشان دهیم که مسئله رودخانه ها مشکلی محلی نیست، بلکه جهانی است.
آنها هدف اصلی را افزایش صدای اتحاد در برابر پروژه های توسعه آب مخرب، اصلاح سلامت حوزه ما، تقاضا مدیریت عادلانه و پایدار رودخانه ها می دانند.
محمد جواد سروش مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا گفت: رودخانه ها به عنوان شریان های حیات بخش زندگی برای ادامه حیات بشر از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند.
وی افزود: امروزه با افزایش جمعیت و توسعه زندگی شهر نشینی رودخانه ها مورد تهدید قرار گرفته اند ، از جمله این تهدیدات رها کردن پساب های صنعتی و خانگی در رودخانه ها است که قطعا به مرور زمان اکوسیستم آنرا تحت تاثیر قرار خواهد داد.
سروش تاکید کرد: حفظ کیفیت منابع آبی از جمله رودخانه ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است در حالی که متاسفانه شاهد ورود حجم زیادی پساب های کشاورزی، صنعتی و خانگی در رودخانه ها هستیم که کیفیت آنرا تحت تاثیر قرار می دهد.
وی اظهار کرد: تجاوز به حریم رودخانه ها یکی دیگر از تهدیدات این حوضه های آبی است که باید جدی گرفته شود زیرا مشکلات زیادی از جنبه های کمی و کیفی ایجاد می کنند که ادامه این روند قطعا مشکل ساز خواهد بود.
سروش گفت: همچنین احداث سد در مسیر رودخانه ها نیز مشکلاتی را برای این اکوسیستم آبی و گیاهان و جانوران موجود در آن به وجود آورده است.
سروش در ادامه به پایش آنلاین رودخانه ها در کشور اشاره کرد و گفت: پایش آنلاین رودخانه ها کار مشترکی میان سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو است که در این روند کار پایش کمی با وزارت نیرو و کیفی بر عهده سازمان است.
وی اظهار کرد: پایش آنلاین رودخانه های مرزی مانند ارس نیز به طور مداوم انجام می شود، همچنین 6 رودخانه حفاظت شده از جمله رودخانه های کرج، تجن و کشف رود نیز به طور دائم پایش می شوند.
به گزارش ایرنا،چندی پیش نیز شینا انصاری مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان محیط زیست اعلام کرده بود که 29 ایستگاه پایش آنلاین آب توسط سازمان حفاظت محیط زیست خریداری شده و به 16 استان کشور شامل استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، ایلام، البرز، اصفهان، بوشهر، تهران، چهار محال و بختیاری، خوزستان، فارس، کرمانشاه، کردستان، گلستان، گیلان، لرستان و مازندران اختصاص داده شده است.
آغ چای، ارس، اترک ، اسبه ریز، اروند رود، بابا رمضان (لاین نو)، بابلرود، رودخانه بار، باراندوزچای،بختیاری، بهمنشیر، تجن، تلخه رود ، جاجرود، جراحی، جزمان، چالوس ، حبله رود، دالکی، دز ، رود زاب، رودخانه زهره ، زاب کوچک ، زاینده رود ، زرجوب ، زرینه رود ، سیمینه رود، زنجان رود، زولاچای، سرباز، سفیدرود ، سیروان ، شاهرود ، شورکات ، شهرچای ، شهرچای ، صوفی چای ، قارلانقو، قرنقوچای ، قره سو ، قزل اوزن ، قلقل رود ، قم رود ، کارون ، کال شور ، کر ، کرج ، کرخه ، کشف رود ، کن، گاماسیاب، گباریک ، گدارچای ، مارون ، مند ، مهاباد رود ، مهران ، نازلی چای، نیک شهر ، هراز، هری رود، هلیل رود و هیرمند برخی از رودخانه های بزرگ ایران هستند.
